nsan Kaynakları Yönetim Uygulamaları

35
pozisyondaki, hizmet süresi olarak örgüte daha uzun süreli hizmet etmiş
kişilerin daha fazla iş tatminine sahip olduğunu belirtmiştir. Kadınların
erkeklere göre daha az iş tatminine sahip olduğu ayrıca yaşlı ve genç
kadınlar arasında da iş tatmini açısından fark olduğuna değinmiştir. Küçük
boyutlu örgütlerde çalışanların büyük boyutlu örgütlerde çalışanlara göre
daha fazla iş tatminine sahip olma eğiliminde olduğunu belirtmektedir. Ayrıca
bütün faktörleri, içsel ve dışsal olarak iki kategoride değerlendirmektedir.
İçsel faktörler kişisel ve psikolojik değerden meydana gelmektedir. Dışsal
faktörler ise kişinin dışında yani çevreden kaynaklanmaktadır. Dış faktörlere
çalışma koşullarını ve fırsatları, iş arkadaşları ile etkileşim, iş güvenliği ve
maaş dışındaki ödülleri örnek vermektedir. Bunlara ilave olarak, bazı faktörler
hem somut hem de psikolojik değeri olan çift amaçlı etki yapmaktadır.
Bunlara ise yüksek maaş ve hızlı kariyer imkânını örnek olarak vermektedir
(Vecchio, 2006: 273-274).
Lawler ve Porter (1967) iş tatmini üzerinde etkili olan faktörleri iç
tatmin ve dış tatmin olarak ikiye ayırmışlardır. Bunlardan iç tatmin faktörleri,
işin kendisi ile ilgili olup, bunlar; başarı duygusu, bağımsızlık duygusu,
özgüven hissi, zafer hissi, geri bildirim, kontrol hissi ve işten elde edilen diğer
benzer duygular olarak sayılabilir. Dış tatmin faktörleri ise direkt işin kendisi
ile ilgili değildir. Dış tatmin faktörleri ise amirden gelen övgüler, iş arkadaşları
ile iyi ilişkiler, iyi bir çalışma ortamı, yüksek maaş, refah ve benzeri unsurlar
olarak sayılabilir (Soysal ve Tan, 2013: 47).
Bu araştırmada kişiden kişiye değişen yaş, cinsiyet, kişilik, eğitim
düzeyi, statü gibi bireysel faktörler ile örgütten örgüte değişen işin niteliği,
ücret, çalışma koşulları, yönetim, iş arkadaşları ve yükselme fırsatları gibi
örgütsel faktörler incelenecektir.