nsan Kaynakları Yönetim Uygulamaları

10.05.2020 Views

29performansa sahip çalışanların ödüllendirilmesini sağlamaktadır.Performansa dayalı ücret sistemi çalışanların motivasyonunu artırmayönünde etkili bir araçtır. Sendikaların aksine işveren tarafından daha fazladestek bulan bir sistemdir (Sabuncuoğlu, 2012: 255-256).ç. Parça başı ücretleme sistemi: Bu sistemde ücret, geçen zamana değilüretilen ürün/parça miktarına göre hesaplanmaktadır. Doğrudan verime bağlıbir ücret türüdür. Çalışanın alacağı ücret miktarı ürettiği ürün/parça miktarıorantılı olarak artar veya azalır. Çalışan açısından daha fazla ücret kazanmaolanağı artarken, işletme açısından ürün kapasitesinin artması, zamandantasarruf sağlanması bakımından yararları vardır (Benligiray, 2007: 38).d. Öneri-ödül sistemi: İnsan kaynağının önemi anlayan işletmelerin,çalışanlarının görüşlerine değer vermesi ve yaratıcılıklarını geliştirmekonusunda onları teşvik etmesidir. Bu model, işletmeye değişik konulardaöneriler getiren ve bu önerileri uygulamaya geçirilen çalışanlara çeşitli ödellerverilmesi temeline dayanmaktadır. Bu sayede işletmeler üretim süreciaçısından ciddi faydalar ve maliyet tasarrufları sağlamakta hem deçalışanların yenilikçi ve yaratıcı yönlerini geliştirilmesi konusunda teşviketmektedirler (Serinkan, 2010: 222).e. Özendirici ücret modelleri: Çalışanlara belirli bir işi yapma karşılığıolarak ödenen kök ücretin dışında, işte gösterilen verimlilik, başarı veyaekstra hizmetin karşılığı olarak işletmeler tarafından ikramiye, prim, bonus vekar payı vb. şeklinde uygulanan ücret sistemleridir. (Sabuncuoğlu, 2012:266).

30İKİNCİ BÖLÜMİŞ TATMİNİ2.1. İŞ TATMİNİNİN TANIMIGünümüzde sürdürülebilir rekabet üstünlüğünü yakalamayı hedefleyenişletmeler için insan faktörü çok önemlidir. Örgütlerin amaç ve hedeflerineulaşması çalışanlarının verimliliğine bağlıdır. Çalışanların verimli olabilmesiise ancak onların işlerinde mutlu olmalarıyla sağlanabilir. Bu nedenle mutluçalışanlara sahip olmak isteyen örgütler, çalışanlarını işlerinde tatmin etmekdurumundadırlar.Tatmin kavramı, Türk Dil Kurumuna (TDK) göre “istenen bir şeyingerçekleşmesini sağlama, gönül doygunluğuna erme, doyum” anlamındakullanılmaktadır. Mercer’e göre bu kavram, bir başkası tarafından doğrudangözlenemeyen ve sadece ilgili kişi tarafından hissedilerek tanımlanabilenzevki ve iç huzuru anlatmak için kullanılır (Mercer, 1997: 57). İngilizce “jobsatisfaction” olarak kullanılan iş tatmini kavramı ise, Latince yeterli anlamınagelen “satis” kelimesinden türetilmiştir (http://www.latin-dictionary.net).İş tatmini örgütsel davranış bilimi ile uğraşan araştırmacılar tarafındanen çok incelenen konulardan birisi olmuştur. Bu yüzden literatürincelendiğinde çok sayıda tanımlamayla karşılaşılmaktadır.Hoppock iş tatminini, bir kişiye dürüstçe ben işimden memnunumdemesine neden olan herhangi bir psikolojik, fizyolojik ve çevresel koşullarkombinasyonu olarak tanımlamaktadır (Hoppock, 1935: 47).İş tatmini, çalışanların işlerindeki rolüne karşı duygusal tepkileri olaraktanımlanmakta ve kişinin işine karşı olumlu tepkilerini iş tatmini, olumsuztepkilerini ise iş tatminsizliği olarak ifade edilmektedir (Vroom, 1964: 99).

29

performansa sahip çalışanların ödüllendirilmesini sağlamaktadır.

Performansa dayalı ücret sistemi çalışanların motivasyonunu artırma

yönünde etkili bir araçtır. Sendikaların aksine işveren tarafından daha fazla

destek bulan bir sistemdir (Sabuncuoğlu, 2012: 255-256).

ç. Parça başı ücretleme sistemi: Bu sistemde ücret, geçen zamana değil

üretilen ürün/parça miktarına göre hesaplanmaktadır. Doğrudan verime bağlı

bir ücret türüdür. Çalışanın alacağı ücret miktarı ürettiği ürün/parça miktarı

orantılı olarak artar veya azalır. Çalışan açısından daha fazla ücret kazanma

olanağı artarken, işletme açısından ürün kapasitesinin artması, zamandan

tasarruf sağlanması bakımından yararları vardır (Benligiray, 2007: 38).

d. Öneri-ödül sistemi: İnsan kaynağının önemi anlayan işletmelerin,

çalışanlarının görüşlerine değer vermesi ve yaratıcılıklarını geliştirme

konusunda onları teşvik etmesidir. Bu model, işletmeye değişik konularda

öneriler getiren ve bu önerileri uygulamaya geçirilen çalışanlara çeşitli ödeller

verilmesi temeline dayanmaktadır. Bu sayede işletmeler üretim süreci

açısından ciddi faydalar ve maliyet tasarrufları sağlamakta hem de

çalışanların yenilikçi ve yaratıcı yönlerini geliştirilmesi konusunda teşvik

etmektedirler (Serinkan, 2010: 222).

e. Özendirici ücret modelleri: Çalışanlara belirli bir işi yapma karşılığı

olarak ödenen kök ücretin dışında, işte gösterilen verimlilik, başarı veya

ekstra hizmetin karşılığı olarak işletmeler tarafından ikramiye, prim, bonus ve

kar payı vb. şeklinde uygulanan ücret sistemleridir. (Sabuncuoğlu, 2012:

266).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!