nsan Kaynakları Yönetim Uygulamaları

10.05.2020 Views

111.4. İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİM UYGULAMALARIBir işletme topluma ihtiyaç duyulan ürünleri sunabiliyorsa etkindir;işgörenler de işyerinde hem örgütsel amaçları hem de kendi amaçlarınıkarşılayabiliyorsa etkindirler. İKYU insan kaynağının ve dolayısıyla örgütünetkinliğini arttırmaya yönelik faaliyetlerin bütünüdür (Yüksel, 2004: 29-30).Değişen koşullarla, dünyada, özellikle hızla değişen rekabet ortamındamücadele veren işletmeler için İKYU, rekabette sürekli başarının temelunsuru olarak görülmeye başlanmıştır (Haznedar, 2006: 15).İKYU’nun işletmedeki yerinin açıklanmasında Schuler ve Jackson’ın(2005) özellikle Amerika Birleşik Devletleri (ABD) için getirdiği bakış açısı çokönemlidir. ABD’de İKY’de hem işletme uygulamaları hem de akademikçalışmalar bakımından geçtiğimiz yıllarda görülen büyük gelişmelersonucunda, birçok işletme rekabet üstünlüğünün ancak insan kaynaklarınınakıllıca kullanımıyla yakalanabileceği ve korunabileceğini fark etmişlerdir(Haznedar, 2006: 15).Noe, Hollenbeck, Gerhart ve Wright (2007) İKY’yi, çalışanlarındavranışlarını, tutumlarını ve performanslarını etkileyen politikalar,uygulamalar ve sistemlerden oluştuğunu belirtmişlerdir. Huselid (1995); işealma ve seçim, sosyalleşme, iş analizi, eğitim, iletişim, kariyer gelişimi,performans yönetimi, ücret ve iş güvenliğinin üzerinde yaygın olarak çalışılanİKY uygulamaları olduğunu vurgulamıştır. İKYU birçok yazar tarafındanincelenmiş ve farklı çok sayıda İKY uygulaması ortaya konulmuştur.İKYU’nun sayısı kaç olursa olsun hepsinin sonucunda ortak amaç; işgöreninistihdamı, geliştirilmesi, adil bir ücret sistemine tabi tutulması ve kurumlabütünleştirilmesidir. Bu araştırmada, İKYU’dan “Eğitim ve Geliştirme”,“Performans Değerlendirme” ve “Ücret Yönetimi” değişkenleri ele alınacaktır.

121.4.1. Eğitim ve Geliştirmeİşletmelerde insan kaynaklarının etkinlik ve verimliliğini arttırmak içinyapılan faaliyetlerin en önemlilerinden birisi eğitim faaliyetleridir. İşgöreneğitimi, işgörenlerin ve onların oluşturdukları ya da ileride sahip olacaklarıgörevleri daha etkin bir şekilde yapabilmeleri için, onların mesleki bilgilerinigeliştiren, düşünce, rasyonel karar alma, davranış ve tutum, alışkanlık veanlayışlarına olumlu katkılar yapmayı amaçlayan, bilgi ve becerisini arttıraneğitsel faaliyetlerin tümüdür (Özçelik, 2000: 13).Başka bir tanımda eğitim ve geliştirme, bir bireyin işini etkin bir şekildeyapma yeteneğini arttırarak, şimdiki ve gelecekteki performansını iyileştirmeyönündeki herhangi bir girişim ve eylemdir (Bingöl, 2010: 291). Makro açıdanbakıldığında eğitim, toplumun yaratıcı gücünü ve verimini arttıran, kalkınmaçabasının gerçekleşmesi için gerekli nitelik ve nicelikte elemanlarınyetişmesini sağlayıcı ve toplumda kişilere yeteneklerine göre yetişme olanağıveren en etkili bir araçtır (Sabuncuoğlu, 2012: 124).İnsan kaynağını bulma, seçme ve işe yerleştirme insan kaynağındanyararlanmada yalnızca bir başlangıçtır. Çalışanlardan daha etkin biçimdeyararlanılmak isteniyorsa sürekli geliştirme çabalarına ihtiyaç vardır (Yüksel,2004: 198). Seçme işlemi her ne kadar iş analizi, iş tanımları ve işgereklerine uygun bir şekilde gerçekleştirilmiş olursa olsun, seçme işleminiçeşitli sosyo-psikolojik etkenler etkilediğinden her zaman istenilen nitelikteişgöreni seçmek mümkün olmayabilir. Bazen de tam istenilen nitelikteişgören seçilmiş olmasına rağmen, yapılmasına karar verilen yeni yatırımlar,örgüte getirilen yeni teknolojiler, yöntemler ve teknikler nedeniyle işgöreninbilgi ve becerilerinin geliştirilmelerine ihtiyaç duyabilir (Yüksel, 2004: 179).İşletmeler açısından son derece önemli olan “eğitim”, insanların belirlibir amaçla bilgi ve beceriler kazanmalarını ve mevcut bilgi ve becerilerininartmasını sağlayan sistemli bir süreçtir. Aynı zamanda eğitim, inanç, tutum vedavranışlarda da gelişme sağlayan bir eylemdir. Eğitim ve geliştirmedegerçek amaç, eğitilenlerin davranışında bir değişiklik gerçekleştirmek

11

1.4. İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİM UYGULAMALARI

Bir işletme topluma ihtiyaç duyulan ürünleri sunabiliyorsa etkindir;

işgörenler de işyerinde hem örgütsel amaçları hem de kendi amaçlarını

karşılayabiliyorsa etkindirler. İKYU insan kaynağının ve dolayısıyla örgütün

etkinliğini arttırmaya yönelik faaliyetlerin bütünüdür (Yüksel, 2004: 29-30).

Değişen koşullarla, dünyada, özellikle hızla değişen rekabet ortamında

mücadele veren işletmeler için İKYU, rekabette sürekli başarının temel

unsuru olarak görülmeye başlanmıştır (Haznedar, 2006: 15).

İKYU’nun işletmedeki yerinin açıklanmasında Schuler ve Jackson’ın

(2005) özellikle Amerika Birleşik Devletleri (ABD) için getirdiği bakış açısı çok

önemlidir. ABD’de İKY’de hem işletme uygulamaları hem de akademik

çalışmalar bakımından geçtiğimiz yıllarda görülen büyük gelişmeler

sonucunda, birçok işletme rekabet üstünlüğünün ancak insan kaynaklarının

akıllıca kullanımıyla yakalanabileceği ve korunabileceğini fark etmişlerdir

(Haznedar, 2006: 15).

Noe, Hollenbeck, Gerhart ve Wright (2007) İKY’yi, çalışanların

davranışlarını, tutumlarını ve performanslarını etkileyen politikalar,

uygulamalar ve sistemlerden oluştuğunu belirtmişlerdir. Huselid (1995); işe

alma ve seçim, sosyalleşme, iş analizi, eğitim, iletişim, kariyer gelişimi,

performans yönetimi, ücret ve iş güvenliğinin üzerinde yaygın olarak çalışılan

İKY uygulamaları olduğunu vurgulamıştır. İKYU birçok yazar tarafından

incelenmiş ve farklı çok sayıda İKY uygulaması ortaya konulmuştur.

İKYU’nun sayısı kaç olursa olsun hepsinin sonucunda ortak amaç; işgörenin

istihdamı, geliştirilmesi, adil bir ücret sistemine tabi tutulması ve kurumla

bütünleştirilmesidir. Bu araştırmada, İKYU’dan “Eğitim ve Geliştirme”,

“Performans Değerlendirme” ve “Ücret Yönetimi” değişkenleri ele alınacaktır.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!