nsan Kaynakları Yönetim Uygulamaları

5
İKY, insana odaklanmış, çalışanların ilişkilerini yönetsel bir yapı içinde
ele alan, kurum kültürüne uygun çalışan politikalarını geliştiren ve bu yönüyle
kurum yönetiminde kilit işlev görevi gören bir fonksiyona sahiptir. Bu tanımlar
ışığında İKY, insan faktörünün işletme hedefleri doğrultusunda en iyi şekilde
yönetilmesi, geliştirilmesi ve motive edilmesi şeklinde ifade edilebilir
(Ferecov, 2011: 58).
1.2. İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ
İnsan yönetiminde kullanılan tanımlamalar, dönem içerisinde yaşanan
olaylardan etkilenerek farklı biçimlerde kullanılmıştır. Önce insan gücü/işgücü
yönetimi ardından personel yönetimi (PY) daha sonra İKY ve son olarak
stratejik insan kaynakları yönetimi (SİKY) ifadeleri kullanılmıştır.
18. yüzyılın son zamanlarında meydana gelen hızlı teknolojik
değişimle birlikte işgücünde uzmanlaşmanın arttığı sanayi devrimi
döneminde, İKY’nin gerçek anlamda ortaya çıktığı görülmektedir.
İnsan gücü/işgücü yönetimi, üretimin daha çok insan emeğine ve kas
gücüne dayalı olarak yapıldığı sanayileşme sürecinin ilk dönemlerine ait bir
tanımlamadır. Bu tanımlama kullanıldığında insan sadece kas gücüyle
değerlendirilir, üretim araçlarından biri ve belli başlı maliyet unsuru olarak
görülürdü (Benligiray, 2013: 4). Sanayi devrimi ile birlikte küçük ve dağınık
şekilde gerçekleşen üretim, yerini makineleşme ve toplu çalışma şekillerine
bırakmıştır. Bu dönemde, iş bölümü sonucu uzmanlaşmanın arttığını,
işgücünün bir mal gibi satın alınıp satıldığı ve işgücünün korunması
açısından hükümet ve yerel kamu kuruluşlarının çalışanlarını yeterince
koruyamadığı bir durum ortaya çıkmıştır. Bundan sonraki aşamada,
çalışanların işverenler karşısında kendilerini koruyabilmek ve yaşam
koşullarını iyileştirebilmek amacıyla örgütlendiklerini ve serbest toplu pazarlık
uygulamalarının ortaya çıktığı görülmektedir (Özgen, Öztürk ve Yalçın, 2005:
5).