İSLAM MEDENİYETİ VE FUAT SEZGİN PROJESİ

More documents

Recommendations

Info

İslam Medeniyeti ve Fuat Sezgin ProjesiMimar SinanOsmanlı MimarbaşıMimar Sinan dönemi, Osmanlı mimarisinin birdönüm noktası, dünya mimarlığının zirvesidir.Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birliktedoğumu 1491’in öncesi olarak tarihlenmektedir.Mimar Sinan’ın hayatı ile ilgili en ayrıntılı bilgileriçağdaşı ve en yakın arkadaşı olan şair SaiMustafa Çelebi’den öğrenmekteyiz. Sai MustafaÇelebi’nin yazdığı Tezkiretü’l-Bünyan’ da (1586-1587) Sinan’ın kendi ağzından anlattığı hayathikâyesi ve eserlerinin bir dökümü bulunmaktadır.Bu eserde Mimar Sinan, kendisiyle ilgili “Buhakir, Sultan Selim Hân-ı Evvel’in gülistân-ı saltanatınındevşirmesi olup Kayseriye sancağındaibtidâ oğlan devşirmek ol zamanda vâki olmuştur.”demiştir. Bu bilgiden hareketle Yavuz SultanSelim döneminde Anadolu’dan da devşirmeyapıldığı anlaşılmaktadır. Fakat sultanın ölümüüzerine bizzat Sinan’ın yazmış olduğu bir şiirdedevşirmelik durumundan şöyle bahseder: “Anındevşirmesiyem ben kemîne / Aceb lutf eylemiştirbu hazîne.”Ayrıca Mimar Sinan’ın kaleme aldığı ileri sürülentaslak halinde kalmış üç eseri daha vardır. MimarSinan’ın kökeniyle ilgili farklı görüşler olmaklabirlikte Kayseri-Ağırnas bölgesinde yerleşik Ortodoks-Türkailelerinden birinin çocuğu olmasıkuvvetle muhtemel görünmektedir. Sinan, Osmanlıkültüründe yetişmiş, çocukluğundan beriTürkçe konuşulan bir aile çevresinde büyümüştü.Sinan’ın daha çok Karamanlı cemaatine yakınolduğu düşünülmektedir. Osmanlı dönemindekibütün belgelerde adı Sinan olmasına rağmenkendi yapmış olduğu Büyükçekmece KanuniSultan Süleyman Köprüsü’ne kazınmış kitâbede“Amilehû Yûsuf İbn Abdullah” olarak, Dâyezâde’ninRisâle-i Selîmiyye’deki bir derkenarda iseSinâneddin Yûsuf şeklinde farklı bir isim yazdığıgörülmektedir. Sinan’ın İstanbul’a geldiğinde yirmiiki yaşlarında olduğu ileri sürülmektedir. İstanbul’dasultanın sarayına ve Ayasofya Camii’neyakın bir yerde Atmeydanı’na bakan bir okuldaeğitime başladığı düşünülmektedir. Bu sıradakendi isteğiyle neccârlık sanatıyla da ilgilendiği-40
İslam Medeniyeti ve Fuat Sezgin Projesini belirtmektedir. Yavuz Sultan Selim dönemindeorduyla birlikte Çaldıran Seferi’nde bulunduğunadair bilgiler çelişkilidir. Kendisi bir sürepadişahın hizmetinde Arap ve Acem diyarlarınıgezmiştir. Ayrıca Sinan’ın Mısır seferine katıldığıve bu sefer esnasında mimari çevreyi tanıdığı,Selçuklu ve Safevî dönemi yapılarından ve Mısırpiramitlerinden çok etkilendiği, mimari-şehirilişkileri konusunda zengin bir birikim kazandığıanlaşılmaktadır.Paşa onun bu çabasını karşılıksız bırakmayarak1537’de Sinan’ı mimarbaşılık görevine getirmiştir.Kendisi de birçok seferde padişaha hizmet ettiğini,çeşitli rütbeler aldığını, ancak asıl amacınınmimarlık olduğunu belirtmektedir.Mimar Sinan’ın bizzat katıldığını belirttiği ilk ikisefer Kanûnî Sultan Süleyman’ın Belgrad (1521)ve Rodos (1522) seferleridir. Bu seferlere yeniçeripiyadesi olarak katılmıştır. Mohaç Savaşı’ndaacemi oğlanların yayabaşılığı görevi kendisineverilmiştir. 1532 Alman seferi,1534’te Irakeynseferlerinde gösterdiği başarı ile dikkat çekmişve Lütfi Paşa’nın emriyle Tatvan’da üç kadırgayapmıştır. Bu gemileri top, tüfek gibi silâhlarladonatarak Safevîler üzerine keşif seferi yapmışve onlar hakkında bilgi toplamıştır.1537 KorfuSeferi’ne de katılmıştır. Ardından 1538’dekiBoğdan Seferi sırasında Prut Nehri üzerinde birköprü kurularak ordunun karşıya geçirilmesi gerektiğindenLütfi Paşa’nın önerisi üzerine köprükurma görevi de kendisine bırakılmıştır. Kırk sekizyaşında, on üç günde yaptığı bu ahşap köprüonun ustalığını gözler önüne sermiştir. Sinan’ınköprü yapımındaki başarısının ardından Lütfi*Nakkaş Osman’ın KanûnîSultan Süleyman’ın cenazesininSüleymaniye Camii’ne getirilişinitasvir eden minyatüründe MimarSinan’ın resmedildiği detay (SeyyidLokmân, Zafernâme, Chester BeattyLibrary, nr. T. 413, vr. 115b)*Ömer Hayyâm’ın Nîşâbur’daki türbesi*Müntehab-ıBahriyye41
Page 1: Prof. Dr.Fuat SezginMimar SinanAli
Page 4 and 5: İmtiyaz SahibiProje ve Büyükçek
Page 6 and 7: İslam Medeniyeti ve Fuat Sezgin Pr
Page 42 and 43: Sinan’ın Mimarlık Aşamaları:
Page 52: Projeyle İlgili Videolara QR Kodu

İSLAM MEDENİYETİ VE FUAT SEZGİN PROJESİ

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?