You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İslam Medeniyeti ve Fuat Sezgin Projesi
Ibn-i Sina
İslâm Meşşâî
okulunun en büyük
sistemci filozofu,
Ortaçağ tıbbının önde
gelen temsilcisi
Asıl Adı Ebu Ali el-Hüseyn b.Abdillâh b.Ali b. Sina’dır
İbn Sina 980 yılında Özbekistan’ın Afşana
şehrinde dünyaya gelmiştir. Babası önemli bir
bilim insanı olan Abdullah bin Sina’dır. İbn Sina,
Ortaçağ âlim ve düşünürleri tarafından kendisine
verilen “Eş-Şeyhü’r-Reis’’ unvanı ile de bilinir.
Batı’da genellikle Avicenna olarak bilinmekte ve
“filozofların prensi” olarak nitelendirilmektedir.
İbn Sina olağanüstü bir zekâya sahipti ve 10 yaşlarındayken
Kur‘an-ı Kerim’i ezberledi. İbn Sina
babasından geometri, aritmetik ve felsefe konusunda
ilk bilgilerini aldı. Babasının isteği üzerine
Mahmud el-Messah’tan Hint Aritmetiği dersi aldı.
Ardından Ebu Muhammed İsmail ez-Zâhid’den
fıkıh, Ebu Abdullah en Nâtilî’den Porfirios’un İsagucî
kitabını, Öklid’in Elementler kitabını ve Batlamyus’un
Almagest’ini okumuştur. İbn Sînâ
astronomi, felsefe, kimya, tıp ve eczacılık alanlarında
da ileri bir düzeye ulaşmıştır.
Kendi ifadesine göre daha on altı yaşında iken
birçok tabibin onu bir tıp otoritesi olarak görüp
bilgisinden faydalandığı İbn Sînâ, tıpta teoriden
pratiğe geçerek bilgilerini daha da geliştirdi.
Mantık, matematik ve fizik alanlarında ilerleme
kaydedip metafizik alanındaki eserleri incelemeye
başladı. Felsefe ve tıp alanında oldukça
ün kazanan İbn Sina Samani Hükümdarı Nuh b.
Mansur’un ağır bir hastalığa yakalanması üzerine
saraya davet edildi. Saray doktorları ile birlikte
sultanın tedavisi konusunda başarılı oldu.
İbn Sina, bu başarısından dolayı daha on sekiz
yaşında saray hekimi oldu. Bu görevi sayesinde
sarayın zengin kütüphanesine girerek tıpla ilgili
eserleri okuma ve inceleme imkânına kavuştu.
Bir süre sonra yanarak yok olan kütüphanede
daha önce ismini bile duymadığı pek çok tabip
ve düşünürü okuma fırsatını elde etmişti. Böylelikle
18 yaşında çağının bütün ilimlerini öğrendi.
Ebü’l-Hüseyin el-Arüzi’nin, kendisi için ilim ve
felsefe konusunda kapsamlı bir kitap yazmasını
teklif etmesi üzerine matematik dışındaki bütün
ilimleri içine alan “el-Hikmetü ‘l-’Aruziyye” adlı
bir eser kaleme almıştır. İbn Sina’nın hayatında
babasının ölümünden (393/ I003) sonra siyasi
27