Ali_Narçın_Asur

.,..
A'dan Z'ye AS UR
eteklerindeydi) ateşle yaktım, harap ettim. Bütün mallarını
kentime taşıdım . . . 11 şeklinde söz eder.
Arami dili: Asur topraklarına sürgün gelmiş oldukları anlatılan
bir halk tarafından kulla-nılan yerel bir dil. Bu dil
daha sonraları Asur-luların çoğu bölgelerinde devlet işlerinde
Asur diliyle beraber kullanılmıştır. İki dilde de yazılan
metinlere /1 çift dilli" metinler adı veril-miştir. Araştırmalarda
İ.Ö.8 yüzyılda Asur devlet arşivleri de Arami
diliyle yazıldığı ka-nıtlanmıştır. Aramca dili Sami anadilinin
batı dalından oluşmuş bir dildir. Hıristiyanlığın
yayıldığı dönemlerde bu dil kullanıldı.
Hatta bu dille kiliselerde edebi yazılarda
üretilmeye başladı. Araştırmacılar Aram dilini
bugünkü Hıristiyan Süryanilerin kullanmış oldukları
bir dil olarak değerlendirirler. Yeni
aramca dilleri batıda yaşayan dilbilimciler tarafından
çeşitli bölümlere ayrılırlar. Gabriele Yanan'
ın yazdığı ve dilimize /1 Asur Soy kırımı"
adıyla yayımlanan kitabında 11 • • • Yeni aramca
lehçeler 19 yüzyıla kadar yazı diline dönüştü­
Asurlulara ait bir duvar rülmedi. Urrniye-' deki Amerikan misyonerlekabartmasmın
kopyası
rinin çalışmalarıyla bir yeni Süryani yazı dili
geliştirildi. Urrniye kentinde konuşulan lehçe
temel alınarak geliştirilen bu yazı dili, doğu Süryani' ce alfabeyle
yazılmaktadır. Bu yazı dili bugün Asur hareketi
içinde Süryani Hıristiyanların ancak bir kesimi tarafından
kullanılmaktadır. Çok sayıda yeni Aramca lehçeler, batılı
doğubilimciler tarafından konuşuldukları coğrafyaya göre
şöyle sınıflandırılıyor: 1-Yahudi-yeni Aramca/2-
Hıristiyan Yeni Aramca (Yeni Süryanice) a-Doğu Yeni
Süryanice (Aturaya): Urmiye-İran-Hakkarı. b-Mer-kez
Yeni Süryanice (Surat): Musul Ovası-Batan. c-Batı yeni
Süryanice (Turaya): Tur-Ahdin-Mardin ilinin doğusu.
Her lehçe dalından çok sayıda lehçe ayrılıyor ve hemen
hemen her köyde, ana lehçe içinde olan ve diğerlerinden
l 68