Ali_Narçın_Asur

A'dan Z'ye AS UR
22 kil tablette dinsel yaşam anlatılmadığı gibi kralların
diktirdikleri yazıttaşlarda da bu konuya nedense değinmemişler,
ancak krallar civar beyliklerle yaptıkları savaşlarını
abartarak anlatmışlar. Genelde kralların yazıtları
Tanrı Haldi'ye yapılan övgülerle başlar ve daha sonra bir
kaç tanrının adıyla lanetler okunur gibi anılırlar. Adı geçen
tanrılarla ilgili tapınaklar, tören alanları ve tapınma
alanları yapılmasına rağmen ikonografilerinde nedense
tanrılardan hiç söz etmemişler. Meherkapı yazıtında tanrılarla
ilgili bilgi veren tek yazıt olma özelliğini hala koruyor.
Bu yazıtta Urartu tanrılar panteonunda geçen 79
tanrı ve tanrıçanın adları yazılı olduğu gibi kesilecek kurbanlık
hayvanın da cinsi ve miktarı belirtilmiştir. Tanrı ve
tanrıça adlarının dışında kutsal göl, dağ ve kentlere de
kurbanlar verilmiştir. Meherkapı yazıtındaki listede yer
alan tanrılardan 63'ü erkektir. Tanrıçalar sıralamasında
ise Arubani, Huba ve Tuşbea ilk üç sırayı alırlar. Bazı
kentler de kutsal göründüğü için listede yer almışlardır.
Bu kentlere de kurbanlar kesilmiştir. Listedeki kentler,
Musasir (Ardini) kent tanrısına, Kumenu kenti tanrısına,
Haldi kapılarına, Göller tanrısına, sınırlar tanrısına, dağlara
ve nişi kentindeki tanrı Ua kapısına şeklinde listede
sıralanmışlardır. Urartuların tanrılarına şölenler eşliğinde
kurban sunmaları bir dini etkinlik şeklinde yapılırdı. Bir
tablette yazılanlar dini etkinlikle ilgili önemli bir belirti
olarak gösterilir. Tablette " ... Ağaçların meyveleri(?) toplandığında(?),
Haldi'ye 3 koyun kesilmelidir. (ve) 3 koyun
da tanrılar heyetine; bağ ... (olasılıkla: bağ bozumu yapıldığında)
Haldi'ye 3 koyun kesilmeli (ve) tanrılar heyetine
de 3 koyun; üzümler sıkıldığında (?) Haldi' ye 3 koyun kesilmeli
(ve) tanrılar heyetine de 3 koyun ve şarap da sunulmalıdır
... " şeklindeki metnin geri kalanının anlaşılmaz
ifadelerle dolu olduğu belirtilir. Ayrıca bendimahi
çayının kıyısında yer alan bir köşkte bulunan stelde de
" ... eğer bağ .. . 1 sığır ve 3 koyun kurban edilir. Haldi ka-
3991