Ali_Narçın_Asur

1378
A'dan Z'ye ASUR
liğinden dolayı krallığı ve siyasal kişiliği hakkında aha
ayrıntılı bilgi verilemiyor.
Tuhana: (Ya da Tyana, Tuvana.) Geç Hitit krallığına bağlı
Tebal beyidir. Türkiye' de Niğde ilinin Bahçeli, Kemerhisar
beldelerinin Hititler dönemindeki adı olarak kaynaklarda
yer alır. Asurlar döneminde Anadolu' da bir
krallık bölgesi. Varpalav'sın ülkesi olarak bilinir. Kaşkalar'
ın dışında Atuna (Bulgar madeni yakınları), iş-tunda
(Ceyhan nehri üzerindeki Karatepe), ve Hupisna (Ereğli
bölgesi) krallıkları Tuhana bölgesinde hüküm sürmüşlerdi.
Başkent konumunda olan bir kent olarak belirtilmektedir.
Bölge tarihsel olarak son derece kültürel bir mozaik
olarak biliniyor. Bu kentte Krallar, kraliçeler, tanrılar, tanrıçalar,
Apollon gibi bilge insanlara ev sahipliği yaptı. İhsan
Beyhan'ın hazırladığı Tauna (Tuwana / Tyana) adlı
çalışması bölge ile ilgili önemli bilgileri sağlar. Tuana
adından yola çıkan belde halkı "Tauna festivali" adında
bir eğlence töreni düzenlerler. Dört yıldır bu eğlence devam
etmektedir. Tauna günümüz Türkiye' sine hizmet ettiği
gibi tarihte de Hattilere, Luvilere, Hititlere, Firiglere,
Asurlulara, Kimmerlere, Taballara, Perslere, Helenlere,
Romalılara, Abbasilere, Bizanslılara, Selçuklulara, Karamanoğullarına
ve Osmanlılara ev sahipliği yapmıştır.
Kent l.S.10 yüzyılda Bizanslılar döneminde gerileme dönemi
yaşar. Kral Urpalla'nın ölümünden yaklaşık yüz yıl
sonra kent; Asur, Frig ve Kimmerlerin istilalarıyla baş başa
kalır. İ.Ö.609 yılında Asur kralı Asarhaddon kenti kuşatır.
İskender'in Anadolu seferi olan İ.Ö.333/34 yılma
kadar kent Asur hakimiyeti altında kalır. Kent bir süre
Roma ve Bizans yönetimi altında da kalır. Bir dönem arap
komutanlar olan Halife Velid, Harun-ı Reşid, Me'mun,
kenti kuşatmak için çeşitli askeri akınlar yaptılar. Araştırmacılar
kente farklı şekillerde bakarak isimlendirmeler
yaparlar; Avram Galanti, "Niğde ve Bor tarihi" adlı yapıtında
Niğde'nin merkezinin Tyana olduğunu belirtir. Al-