OMÜBülten 78

OMÜ’den
Tayyar Altıkulaç’ın Anlatımıyla Kelam-ı
Kadim’in En Eski Nüshaları
OMÜBÜLTEN
Ekim-Aralık 2019
Sayı 78
154
OMÜ İlahiyat Fakültesinin davetlisi olarak
Samsun’a gelen 13. Diyanet İşleri Başkanı Dr.
Tayyar Altıkulaç, “Günümüze Ulaşan En Kadim
Mushaf Nüshaları” başlıklı konferansıyla Kelam-ı
Kadim’in (Kur’an-ı Kerim) en eski nüshalarını akademisyen
ve öğrencilerle paylaştı.
Konferansının başlangıcında Vahiy Dönemi’nden
bahseden eski Diyanet İşleri Başkanı Dr. Tayyar
Altıkulaç, bu dönemde Hz. Peygamber’e kâtiplik
yapan 40 civarındaki kişiyle vahiylerin yazıya
geçirildiğini belirtti. Vahiy Dönemi’nden sonra
puslu bir zaman dilimine girildiğine dikkat çeken
Dr. Altıkulaç, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu puslu
dönem, Kur’an ve Mushaf tarihi açısından en zor
dönemdir. Niçin böyledir? Çünkü rivayetler yetersizdir,
çelişkilidir. Bunlardan bir şeyler çıkarmaya
çalışabilirsiniz ama sağlıklı ve kesin ifadelerle hükümde
bulunma imkânınız neredeyse çok azdır.
Vahiy Dönemi’nde malzeme dağınık vaziyettedir.
Dağınık derken ciltli hâle getirilmemiştir ve vahiyler
inmeye devam etmiştir.”
“Bugün elimizde bulunan Mushaflar’ın
tertibi Hz. Osman Dönemi’nde ortaya çıktı”
Sunumunda Dört Halife Devri ve bu dönemde
Kur’an-ı Kerim’in kitap hâline getirilme faaliyetlerinden
söz eden Diyanet İşleri eski Başkanı
Altıkulaç, devamında “Ben kendi akademik kimliğim
ve cesaretimle diyorum ki Hz. Ebubekir’in
Mushafları ile Hz. Osman’ın yazdırdığı Mushaflar
arasında imla bakımından gelişmişlik vardır. İşte
bu bir fitneye sebep olabilir. Ayrıca surelerin tertibi
yeniden düzenlenmiştir; bu da içtihadîdir. Hz.
Peygamber zamanında surelerin kendi içlerindeki
tertibi tevkifîdir yani Resulullah’ın işareti ile
ilgilidir. Ama şunu söylemek istiyorum: Surelerin
tertibi yani Kur’an’ın Fatiha ile başlayıp Bakara
ile devam etmesi ve Nas suresi ile sona ermesi
tevkifî değil, içtihadîdir. Bu içtihat, bu nüshaları
çoğaltan Hz. Osman’ın bir araya getirdiği 4 kişilik
sahabe grubuna aittir. Kısacası bugün elimizde
bulunan Mushafların tertibi Hz. Osman’ın Mushaflarıyla
ortaya çıkmıştır.” sözlerine yer verdi.
Konferansında Mushaflar’da tartışmalı olan noktaları,
sureler vasıtasıyla mukayeseli olarak ve
gramer açısından irdeleyen eski Diyanet Başkanı
Altıkulaç, değerlendirmeleriyle bu hususlara
açıklık getirdi.
Taşkent, Kahire, Londra ve İstanbul Topkapı
Sarayı’nda muhafaza edilen en eski Mushaf nüshalarını
sunumunda tanıtan Dr. Altıkulaç, bu yazmaların
da ayrıntılarını katılımcılara aktardı.
“Kadim Mushaflar İlahiyat Fakültesinde”
Öte yandan Dr. Tayyar Altıkulaç; katılımcı akademisyen
ile öğrencilerin eşliğinde İlahiyat Fakültesinde
hazırlanan Kadim Mushaflar Sergisi’nin
açılışını gerçekleştirdi.
OMÜ İlahiyat Fakültesi Konferans Salonu’nda 6
Kasım’da gerçekleşen konferansı; Rektör Yardımcısı
Prof. Dr. Mehmet Ali Cengiz, İlahiyat Fakültesi
Dekanı Prof. Dr. Cengiz Batuk, Veteriner Fakültesi
Dekanı Prof. Dr. Harun Albayrak, Samsun İl Müftüsü
Veysel Çakı, OMÜ’nün emekli öğretim üyeleri,
akademisyenler ve öğrenciler takip etti.