Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Urartu Krallığı<br />
öğrenme çıktıları ve bölüm özeti<br />
1<br />
2<br />
Doğu Anadolu’nun coğrafi yapısının<br />
yaşam biçimi üzerindeki etkisini<br />
açıklayabilme<br />
Urartu Devleti’nin yerleşik yaşamı<br />
yaygınlaştırmak için yaptıklarını<br />
açıklayabilme<br />
Siyasal Gelişmeler<br />
Doğu Anadolu’nun büyük bölümü deniz seviyesinden 1500<br />
metrenin üzerinde yaylalardan oluşur. Bu yapı, tarımdan çok<br />
hayvancılık yapılmasına uygundur. Bu nedenle bölgede, yerleşik<br />
tarım toplumlarından çok yarı göçebe hayvancılık yapan<br />
aşiretler yaygın olarak yaşamaktaydı. Urartu Krallığı göçebe<br />
toplumları yerleşik düzene geçirmek ve bölgede tarımı geliştirmek<br />
için büyük çaba harcadı. Ancak bu coğrafyanın uygun<br />
olmaması nedeniyle oldukça yavaş gelişti.<br />
Urartu Krallığı, Doğu Anadolu yaylasında, yarı göçebe aşiretlerden<br />
birinin güçlenerek diğerlerini egemenlik altına alması<br />
sonucu MÖ dokuzuncu yüzyıl ortalarında kuruldu. Devletin<br />
yapısı, örgütlenme biçimi ve çivi yazısı gibi birçok alanda<br />
Yeni Assur Krallığı’ndan etkilendiler. Urartular kent ve kale<br />
inşa etme konusunda yetenekli, çok iyi taş ustası idiler. Demir<br />
silahlar ve savaş aletleri üreten savaşçı bir toplumdu. Doğu<br />
Anadolu’da tarım alanlarını sulayabilmek için uzun kanallar<br />
kazdılar, su havzalarına bentler inşa ederek ilk suni göletleri<br />
oluşturdular. Başkent ile ülkenin diğer bölgeleri arasındaki ulaşım<br />
zorluğunu aşmak için yol ağı kurdular. Doğu Anadolu’daki<br />
zengin gümüş, bakır ve demir yataklarını işlettiler, bu dönemde<br />
madencilik çok gelişti. Bazıları dinsel motiflerle süslü, kendilerine<br />
özgü kemerler, miğferler, at koşum takımları, situlalar ve<br />
kazanlar ürettiler.<br />
3<br />
Günümüze ulaşan Urartu dönemi<br />
kalıntılarının genel özelliklerini<br />
tanımlayabilme<br />
Uygarlık<br />
Urartu Devleti, kuruluşundan itibaren elde ettiği gücün büyük<br />
bölümünü kent ve kale inşa etmeye harcamış gözükmektedir.<br />
Başkent Tuşpa’nın bulunduğu Van Gölü havzası başta olmak<br />
üzere bütün ülkede çok sayıda Urartu kenti ve kalesinin kalıntıları<br />
günümüze ulaşmıştır. Urartu döneminde mimari ve<br />
sanat alanında ortaya konan ürünler, diğer kültürlerden izler<br />
taşımakla birlikte daha çok Urartuların özgün ürünleri olarak<br />
değerlendirilirler. Kentlerde, taş uslarının ulaştığı düzeyi gösteren<br />
düzgün işçilikli taş duvarlar, kitabeler, elit sınıf için yapıldığı<br />
anlaşılan bronzdan takı ve diğer eşyalar, kaliteli çanak çömlek<br />
ve ithal ürünler bulunmaktadır. Yerel yönetim merkezleri ise<br />
birçok bakımdan kentlerden esintiler taşımakla birlikte mimari<br />
ve sanatta bu düzeye ulaşamamıştır.<br />
90
Change language