05.11.2018 Views

TAR101U-eski_anadolu_tarihi-2334-0-0-0-1809-V01

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Eski Anadolu Tarihi<br />

haraç içerisinde at da vardır. Diğer taraftan arabalı savaşçılar ve yaya askerler olarak Assur’a karşı savaştıkları<br />

bilinmektedir. Kabartmalarda görüldüğü kadarıyla yaya askerler ok, yay ve mızrakla donanımlı iken,<br />

arabalarda iki asker bulunmaktadır.<br />

Öğrenme Çıktısı<br />

1 Anadolu’da Hitit İmparatorluğu’nun yıkılış sürecini açıklayabilme<br />

2 Geç Hitit devletlerinin çağdaş olduğu siyasal güçleri değerlendirebilme<br />

Araştır 1 İlişkilendir Anlat/Paylaş<br />

Geç Hititler hangi yazı<br />

sistemini kullanmışlardır,<br />

açıklayınız.<br />

Geç Hitit Devletleri ne şekilde<br />

son bulmuştur?<br />

2011’de yayımlanan “Arkeoatlas,<br />

Tarihöncesinden Demir<br />

Çağ’ına Anadolu’nun<br />

Arkeoloji Atlası” yayınını<br />

inceleyin.<br />

Geç Hitit Devletlerinden<br />

birine ait İstanbul Arkeoloji<br />

Müzeleri veya Ankara Anadolu<br />

Medeniyetleri Müzesi’ndeki<br />

eserleri inceleyin ve<br />

izlenimlerinizi arkadaşınızla<br />

paylaşın.<br />

GEÇ HİTİT SANATI<br />

Geç Hitit sanatı, kent surları, anıtsal girişlere yerleştirilmiş kabartmalarla bezeli ortostatlar, heykeller<br />

ve mezar stelleri gibi eserler yardımıyla tanımlanabilmektedir. Kentlerin birçoğunda benzer özelliklerle<br />

yapılmış kabartmalar üzerinde ilahi varlıklar, krallar, savaş sahneleri ve kutsal ziyafet sahneleri işlenmiştir.<br />

Hitit İmparatorluk Dönemi’ndeki resmi kayıtlardan anlaşıldığı kadarıyla, sanat eserleri belli<br />

kurallara tabiydi ve zanaatkârlar merkezi bir güç tarafından denetim altında tutuluyorlardı. Geç Hitit<br />

Dönemi’nin başlaması ile bu durum değişmiş gibi görünmektedir. Geç Hitit sanatı, ortak bir kökenden<br />

geldiğini gösteren benzerlikler yanında farklı kentlerde, çevre kültürlerden izler de taşıyan farklı üslupları<br />

da bünyesinde barındırır. Ayrıca, bu sanat dalı sivil halkın ihtiyaçlarını karşılamak üzere de hizmet<br />

vermektedir. Buna en iyi örnek, Kahramanmaraş civarında bulunan bir mezar stelidir. Bu stel üzerinde<br />

muhtemelen bölgenin varlıklı bir ailesinden bir kadın ve erkek betimlenmiştir. Ayrıca çocukların tasvir<br />

edildiği kabartmalar da mevcuttur. Hitit Dönemi’nde kabartmalar dini törenler ya da mitolojik olaylarla<br />

ilgili iken, Geç Hitit Dönemi’nde dünyevi konular da betimlenmeye başlanmış, özellikle savaş<br />

sahnelerine ağırlık verilmiştir.<br />

Geç Hitit sanatı, Kuzey Suriye’de köklü bir geçmişi bulunan Hurri kültürü etkisinde gelişmiştir. Yeni<br />

Assur Krallığı’nın güçlenmesinden sonra kabartmalardaki saç ve sakal biçimleri ile bazı tanrı sembolleri<br />

Assur üslubunda yapılmaya başlamıştır. Arami nüfusunun yoğun olduğu kentlerde ise Sami özellikleri<br />

ağır basan, kıyafetlerde ve başlıklarda Arami özellikleri gösteren figürler yapılmıştır. Bu nedenle başlangıçta<br />

Hitit sanatının devamı niteliğinde olan Geç Hitit sanatı MÖ dokuzuncu yüzyıldan itibaren hem<br />

Anadolulu hem de Mezopotamyalı özellikleri bir arada barınmaya başlar. Geç Hitit sanatındaki üslup<br />

değişikliklerini takip etmek her kentin coğrafi konumu ve siyasal <strong>tarihi</strong>yle ilişkili olarak ele alınmakta<br />

ve tartışılmaktadır.<br />

Geç Hitit sanatını en iyi şekilde anlamamızı sağlayan buluntulardan bir grubu Kargamış’ta ortaya çıkarılmıştır.<br />

Bugün Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergilenen ve Kargamış’ın Uzun Duvar, Kral<br />

Burcu, Kahramanlar Duvarı ve Su Kapısı olarak adlandırılan kabartmaları orijinal durumlarına uygun<br />

olarak yerleştirilmiştir. Kabartmalar üzerinde Tanrıça Kubaba için yapılan dinsel törenler, Kargamış kralı<br />

Araras’ın en büyük oğlu Kamanas’ın veliahtlığa atanması sahneleri, savaş arabaları, Assurlular ile yapılan<br />

69

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!