05.11.2018 Views

TAR101U-eski_anadolu_tarihi-2334-0-0-0-1809-V01

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Yazılı (Tarihi) Sürecin Başlangıcı<br />

Kaniş’te ticaret yapan tüccarların birçoğunun, yıllarca evlerinden uzak kaldıkları bilinmektedir. Bu süre<br />

zarfında Assur’da bulunan eşlerinden ayrı olan tüccarların, Kaniş’te Anadolulu kadınlar ile tekrar evlenmeleri<br />

az görülen bir durum değildi. Bu nedenle Assurlu kadınların, kocalarının tekrar evlenmelerine engel olmak<br />

için, kontrat imzaladıkları bile belgelenmiştir. Bu açıdan Rouen Müzesi’nde bulunan bir mektup önem kazanmaktadır.<br />

Çünkü hem ticaret, hem de tüccarın özel hayatı hakkında duygusal bir şekilde bilgi vermektedir:<br />

“Şöyle konuşur Assur-taklaku, İştar-ummi’ye ve babası Şa-Assur-madda’ya: İştar-ummi! Neden sık sık yolladığın<br />

haberleri yollamaz oldun? Senden başka kimim var benim? Burada mallarıma karşılık ve ayrıca borç olarak aldığım<br />

gümüşler, orada senin emrinde değil mi? Neden artık benim emrime girmiyorsun? Gökler gibi geniş işlerin mi<br />

benim yerimi aldı? Bunun için mi bana sık sık haber yollamaktan vazgeçtin? Sana 10 Şekel ve 1/3 Mina gümüşü<br />

gönderdim. Artık yeter! Bu benim halis gümüşümdü. Babanın bana verdiği kumaş işi nereden çıktı? Sana önemle<br />

rica ediyorum, ilk seferle buraya gel, küçük oğlanı orada (Assur kentinde) bırakma, beraber getir. Sana fazladan<br />

ancak 1 veya 2 şekel gümüş verdirtebilirim, senin için başka bir şey yapamam. Gerçekten beni seviyorsan, buraya<br />

gel. Burada evlendiğim kadına gelince, gerektiği gibi, senin için kenara çekilecektir.... Şimdi bana gelince, iyi cins<br />

bir çift ayakkabı getir. Vakit kaybetmeden hareket et...(yola) çıkmamazlık etme. Beni mahvetme. İlk seferle hemen<br />

gel!”(Kaynak: Darga 1998).<br />

Birçok metinde olduğu gibi, burada da kadınların ticaret hayatına fiilen katıldıkları görülmektedir.<br />

Bu kadınların tek başlarına ticaret yaptıkları, örneğin kendi adlarına dokuma sipariş ettikleri bilinmektedir.<br />

Şimdiye kadar metinlerde 20-25 kadın tüccar belgelenmiştir. Bulunmuş metinlerin henüz küçük bir<br />

kısmının yayınlanmış olduğunu ve Kaniş’te kazıların hâlâ devam ettiğini düşünürsek, bu sayının daha da<br />

artacağına kuşku yoktur.<br />

İncelemekte olduğumuz dönemin adı Assur Ticaret Kolonileri Çağı olsa bile, buradan ticaretin tamamıyla<br />

Assurluların elinde olduğu anlaşılmamalıdır. Yazılı kaynaklarda geçen bazı tüccar isimleri, bu tüccarların arasında<br />

yerli Anadolu insanlarının da olduğunu ortaya koymuştur. Söz konusu Anadolulu tüccarların arasında<br />

kadınların da olduğunu ve bu kadınların, genellikle köle ticareti ile uğraştıklarını biliyoruz. Bunun yanı sıra<br />

Kaniş’te yabancı tüccarlar da mevcuttu; metinlerden bugünkü Suriye sınırları içinde yer alan Ebla ve Tadmor<br />

(Palmyra) kentlerinden gelen tüccarların varlığı tespit edilmiştir. Böylece Kaniş kenti, birçok farklı etnik kökene<br />

sahip insanların bir araya geldiği, kozmopolit bir merkez olarak karşımıza çıkmaktadır.<br />

Öğrenme Çıktısı<br />

1 Anadolu’da ilk kez görülen Mezopotamya etkisini açıklayabilme<br />

Araştır 1 İlişkilendir Anlat/Paylaş<br />

Anadolu’da bazı yerleşmeler<br />

neden karum ve wabartum<br />

olarak ikiye ayrılmaktadır?<br />

“Koloni” kelimesi bugün<br />

çoğu zaman kötü olarak algılanmakla<br />

beraber Anadolu’daki<br />

yerel kralların koloni<br />

kurmak için gelen Assurluların<br />

bu girişimlerinden memnun<br />

oldukları görülmektedir.<br />

Bunun nedeni ne olabilir?<br />

Ülkemize ticaret yapmak,<br />

ürün satmak veya almak<br />

için gelen tüccarlara sağladığımız<br />

kolaylıklar ve avantajlarla<br />

Assurluların girişimlerini<br />

karşılaştırın.<br />

Yurtdışından alınan ürünlerle<br />

birlikte gelen kültürel<br />

etkilerin neler olabileceğini<br />

anlatınız.<br />

28

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!