05.11.2018 Views

TAR101U-eski_anadolu_tarihi-2334-0-0-0-1809-V01

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Eski Anadolu Tarihi<br />

Resim 8.2 Kerç’te bulunmuş pişmiş topraktan bir İskit araba heykelciği MÖ üçüncü yüzyıl<br />

Kaynak: Schiltz 1994.<br />

Ancak hemen belirtelim ki, yukarıda büyük<br />

ölçüde antik yazar Hippokrates’ten alınan İskitlerin<br />

göçebe tasviri İskit halklarının her dönemi<br />

için geçerli değildir. Nitekim İskitler, Mannai ülkesinde<br />

bulundukları sıralarda, Urmiye Gölü’nün<br />

güneydoğusundaki Ziwiye’de görkemli yapılar inşa<br />

ettirerek buraya yerleşmişlerdir. Zaman içerisinde<br />

Karadeniz’in kuzeyindeki bazı İskit kabileleri en geç<br />

MÖ beşinci yüzyılın sonlarından itibaren kendileri<br />

için evler, çiftlikler ve kaleler inşa etmişler, tarım<br />

ve hayvancılıkla uğraşmışlardır. Yapılan arkeolojik<br />

araştırmalarla Dinyeper Nehri’nin batısında Nikopol<br />

adı verilen bir bölgede etrafı duvarlı bir yerleşim<br />

alanı tespit edilmiştir. İçerisinde 160 metrekare<br />

büyüklüğüne sahip ahşaptan ve balçıktan yapılmış<br />

çeşitli konut alanları mevcuttur. Aşağı Dinyeper<br />

bölgesinde de Kamenskoe Garodisce adı verilen bir<br />

başka yerde 12 kilometrekarelik bir alanı kaplayan,<br />

etrafı surlu bir İskit yerleşmesi bulunmaktadır. Bu<br />

yerleşmenin güneydoğu kesiminde genişlikleri 800<br />

ile 1200 metre arasında değişen, ahır olarak kullanılan<br />

mekânlar tespit edilmiştir.<br />

Herodotos, Kırım’ın kuzeybatısındaki Olbia’nın<br />

iç kısımlarında oturan insanların ağırlıklı olarak tahıl<br />

üreten tarımcı İskitler olduğunu belirtmektedir.<br />

Mahsulü alınan tarım ürünleri arasında buğday,<br />

mercimek, darı, soğan ve sarımsak yer almaktaydı.<br />

Onların bölgedeki yerleşmelerinde tahılı öğütmede<br />

kullandıkları çok sayıda taş araç gereçleri günümüze<br />

kadar ulaşmışlardır. Balıkçılık da diğer önemli bir<br />

geçim kaynağı olmuştur. Herodotos, Dinyeper Irmağı<br />

üzerindeki tatlı su balıkçılığını anlatırken bu<br />

ırmağın içinde tadına doyum olmayan eşsiz balıkların<br />

olduğunu, mersin balığı denilen ve havyar çıkarılan<br />

kocaman balıkların bol miktarda tutulduğunu<br />

anlatmaktadır. Geçim kaynağı olarak avlanma da<br />

toplum için belli bir dereceye kadar önemli olmuş;<br />

geyik, bozkır antilopları sıklıkla avlanmışlardır.<br />

Yukarıdaki verilen bilgiler için bkz. Durmuş,<br />

İ., İskitler (Sakalar), Ankara 1993;<br />

Parzinger, H., Skythen, München 2007.<br />

araştırmalarla<br />

ilişkilendir<br />

Bozkır Halklarının birbirine olan benzerlikleri<br />

Filologlar İskitlerin, İran halklarından biri olduğunu<br />

önermektedirler. Ancak hayat tarzları, aynı<br />

çağlarda Çin sınırlarında, bozkırın öteki ucunda<br />

yaşayan Hun aşiretlerinin hayat tarzıyla hemen<br />

hemen aynıydı. Aslında bozkırlardaki göçebe hayatı,<br />

Karadeniz veya Hazar Denizi’nin kuzeyi ile<br />

Moğolistan’da birbirlerine benzemektedir. Fiziki<br />

tip ve filolojik öneriler bir tarafa, Yunan tarihçilerinin<br />

bize anlattığı veya Yunan-İskit vazolarının bize<br />

gösterdiği İskitler, Çinli tarihçilerin tasvir ettiği veya<br />

Çinli sanatkârların çizdiği Hunlar, Göktürkler ve<br />

Moğollara birçok bakımdan benzemektedir. Bu iki<br />

grup arasında birçok törenin benzer olduğunu görmekteyiz.<br />

Örneğin Hun atlı okçu ve İskit atlı okçu,<br />

Akdenizli veya Çinlinin entarisi yerine pantolon ve<br />

çizme giyer, üzengi kullanır.<br />

137

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!