You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Eski Anadolu Tarihi<br />
Resim 8.2 Kerç’te bulunmuş pişmiş topraktan bir İskit araba heykelciği MÖ üçüncü yüzyıl<br />
Kaynak: Schiltz 1994.<br />
Ancak hemen belirtelim ki, yukarıda büyük<br />
ölçüde antik yazar Hippokrates’ten alınan İskitlerin<br />
göçebe tasviri İskit halklarının her dönemi<br />
için geçerli değildir. Nitekim İskitler, Mannai ülkesinde<br />
bulundukları sıralarda, Urmiye Gölü’nün<br />
güneydoğusundaki Ziwiye’de görkemli yapılar inşa<br />
ettirerek buraya yerleşmişlerdir. Zaman içerisinde<br />
Karadeniz’in kuzeyindeki bazı İskit kabileleri en geç<br />
MÖ beşinci yüzyılın sonlarından itibaren kendileri<br />
için evler, çiftlikler ve kaleler inşa etmişler, tarım<br />
ve hayvancılıkla uğraşmışlardır. Yapılan arkeolojik<br />
araştırmalarla Dinyeper Nehri’nin batısında Nikopol<br />
adı verilen bir bölgede etrafı duvarlı bir yerleşim<br />
alanı tespit edilmiştir. İçerisinde 160 metrekare<br />
büyüklüğüne sahip ahşaptan ve balçıktan yapılmış<br />
çeşitli konut alanları mevcuttur. Aşağı Dinyeper<br />
bölgesinde de Kamenskoe Garodisce adı verilen bir<br />
başka yerde 12 kilometrekarelik bir alanı kaplayan,<br />
etrafı surlu bir İskit yerleşmesi bulunmaktadır. Bu<br />
yerleşmenin güneydoğu kesiminde genişlikleri 800<br />
ile 1200 metre arasında değişen, ahır olarak kullanılan<br />
mekânlar tespit edilmiştir.<br />
Herodotos, Kırım’ın kuzeybatısındaki Olbia’nın<br />
iç kısımlarında oturan insanların ağırlıklı olarak tahıl<br />
üreten tarımcı İskitler olduğunu belirtmektedir.<br />
Mahsulü alınan tarım ürünleri arasında buğday,<br />
mercimek, darı, soğan ve sarımsak yer almaktaydı.<br />
Onların bölgedeki yerleşmelerinde tahılı öğütmede<br />
kullandıkları çok sayıda taş araç gereçleri günümüze<br />
kadar ulaşmışlardır. Balıkçılık da diğer önemli bir<br />
geçim kaynağı olmuştur. Herodotos, Dinyeper Irmağı<br />
üzerindeki tatlı su balıkçılığını anlatırken bu<br />
ırmağın içinde tadına doyum olmayan eşsiz balıkların<br />
olduğunu, mersin balığı denilen ve havyar çıkarılan<br />
kocaman balıkların bol miktarda tutulduğunu<br />
anlatmaktadır. Geçim kaynağı olarak avlanma da<br />
toplum için belli bir dereceye kadar önemli olmuş;<br />
geyik, bozkır antilopları sıklıkla avlanmışlardır.<br />
Yukarıdaki verilen bilgiler için bkz. Durmuş,<br />
İ., İskitler (Sakalar), Ankara 1993;<br />
Parzinger, H., Skythen, München 2007.<br />
araştırmalarla<br />
ilişkilendir<br />
Bozkır Halklarının birbirine olan benzerlikleri<br />
Filologlar İskitlerin, İran halklarından biri olduğunu<br />
önermektedirler. Ancak hayat tarzları, aynı<br />
çağlarda Çin sınırlarında, bozkırın öteki ucunda<br />
yaşayan Hun aşiretlerinin hayat tarzıyla hemen<br />
hemen aynıydı. Aslında bozkırlardaki göçebe hayatı,<br />
Karadeniz veya Hazar Denizi’nin kuzeyi ile<br />
Moğolistan’da birbirlerine benzemektedir. Fiziki<br />
tip ve filolojik öneriler bir tarafa, Yunan tarihçilerinin<br />
bize anlattığı veya Yunan-İskit vazolarının bize<br />
gösterdiği İskitler, Çinli tarihçilerin tasvir ettiği veya<br />
Çinli sanatkârların çizdiği Hunlar, Göktürkler ve<br />
Moğollara birçok bakımdan benzemektedir. Bu iki<br />
grup arasında birçok törenin benzer olduğunu görmekteyiz.<br />
Örneğin Hun atlı okçu ve İskit atlı okçu,<br />
Akdenizli veya Çinlinin entarisi yerine pantolon ve<br />
çizme giyer, üzengi kullanır.<br />
137