Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Eski Anadolu Tarihi<br />
ve görkemlisidir. Ayrıca Yazılıkaya/ Midas Vadisi’nde, Areyastis Anıtı, Bitmemiş Anıt; Kümbet Vadisi’nde<br />
Bahşayiş Anıtı; Köhnüş Vadisi’nde Maltaş Anıtı, Burmeç Anıtı ve Aslankaya Anıtı; Kütahya/ Tavşanlı ilçesi<br />
yakınlarında Deliklitaş Anıtı; Köhnüş Vadisi’nde Kumca Boğaz Kapı Kaya Anıtı, Büyük Kapı Kaya Anıtı,<br />
Küçük Kapı Kaya Anıtı görülmeye değer, etkileyici ve güzel anıtlardır.<br />
Aslankaya Anıtı, kaya fasadlarının gizemini bir ölçüye kadar anlamamıza yardımcı olan niş içindeki iki kanatlı<br />
kapı konstrüksiyonu ve iki aslan arasında duran tanrıça kabartmaları ile özel bir yere sahiptir. Sanatkâr,<br />
kutsal odanın kapısını ardına kadar açmakla aslında, Frig tapınaklarının<br />
gizemini de bir anlamda gözler önüne sermektedir.<br />
Burada anlık değil, devamlı bir epifani olayı söz konusudur.<br />
Odanın arka duvarına işlenen Ana Tanrıça kabartması<br />
inananlara varlığını devamlı olarak hissettirmektedir.<br />
Epifani<br />
Tanrının tezahür edişi.<br />
Sunaklar, tanrıya dua edilen, kurbanlar kesilen, adaklar sunulan kült yapılarıdır. Ön taraflarındaki<br />
basamaklarla tanrıçayı simgeleyen yuvarlak başlı, dörtgen gövdeli tanrıça idollerine (heykelcik) ulaşılır.<br />
En güzel örnekler Yazılıkaya/ Midas Kenti’ndedir.<br />
Resim 6.4 Yazılıkaya/Midas Anıtı<br />
Kaynak: T. Sivas-H.Sivas arşivi<br />
Nişler, genellikle kayaların dik yüzlerinde, ancak<br />
kolaylıkla ulaşılabilen yüksekliklerdeki oval veya<br />
dikdörtgen sığ oyuklardır. Arka duvarlarında tanrıça<br />
heykelciğinin ya da idolünün yerleştirildiği yuvalar<br />
yer alır. Yazılıkaya/ Midas Kenti’nde ve Köhnüş<br />
Vadisi’nde bu türde Frig kaya nişleri vardır.<br />
Matar Kubileya kültünde, gök kubbenin altındaki<br />
uçsuz bucaksız doğanın, bütünüyle tanrıçanın<br />
tapınağı olduğu anlaşılmaktadır. Sonraları, tanrıça,<br />
mimari bir yapıya dönüştürülen kayaların içinde<br />
yaşamaya devam etmiştir. Sembolik kapının, tanrıçaya<br />
ulaşan yolun başlangıcı olduğuna inanılmaktaydı.<br />
Kapı bir gün açılacak ve tanrıça inananlara<br />
kayaların derinliklerinden görünecektir. Friglerin<br />
Resim 6.5 Yazılıkaya/Midas Kenti Büyük Sunak.<br />
Kaynak: T. Sivas-H.Sivas arşivi<br />
bu kült yapıları önünde düzenledikleri törenlerin<br />
içeriği hakkında kesin bir şey söylemek zordur. Burada,<br />
Ana Tanrıça’nın kimliği ve Frig toplumunun<br />
yaşam şekli çiftçilikle özdeşleşen, bolluk ve bereketle<br />
ilgili törenler yapıldığını düşünmek yanlış olmasa<br />
gerekir.<br />
Frigler, Matar için kutsal kentler de kurmuşlardır.<br />
Eskişehir’in güneyindeki Yazılıkaya/ Midas<br />
Kenti ve Sivrihisar yakınlarındaki Pessinus (Ballıhisar)<br />
bu kentlerin en tanınmışlarıdır. Gerek kült<br />
anıtlarının sayısal yoğunluğu, gerekse en anıtsal<br />
örneklerin Midas Kenti’nde bulunması, bu şehrin<br />
adeta bölgenin dini metropolü olduğunu göstermektedir.<br />
103
Change language