Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Frig Krallığı<br />
Yönetim Merkezleri ve Kaleler<br />
Frig Krallığı, en güçlü olduğu MÖ sekizinci yüzyılın ikinci yarısında kral Midas yönetiminde, çok<br />
belirgin olmamakla birlikte Kızılırmak Nehri’nin doğusunda Çorum, Tokat ve Kırşehir; kuzeyde Samsun;<br />
güneyde Niğde ve Konya; güneybatıda Burdur ve Elmalı Ovası; batıda Eskişehir, Afyonkarahisar ve Kütahya;<br />
kuzeybatıda Bandırma yörelerine kadar olan alanı etkisi altına almıştı.<br />
Resim 6.1 Frig Krallığı MÖ 9.-7. Yüzyıl Yerleşmeleri<br />
Kaynak: T. Sivas<br />
100<br />
Kızılırmak Nehri’nin batısında başta Gordion<br />
(Yassıhöyük) olmak üzere Polatlı yakınlarında<br />
Hacıtuğrul/ Yenidoğan höyüğü, Ankara, Pessinus<br />
(Ballıhisar) ve Dorylaion (Şarhöyük); Kızılırmak’ın<br />
doğusunda <strong>eski</strong> Hitit başkenti Hattuşa (Boğazköy),<br />
Çorum’un kuzeyinde Pazarlı, Yozgat yakınlarında<br />
Alişar ve Kerkenes, Kırşehir yakınlarında Kaman/<br />
Kalehöyük önemli Frig merkezleridir. Frig ekonomisinin<br />
temeli öncelikli olarak tarıma ve hayvancılığa<br />
dayandığı için nüfusun büyük bir bölümü köylerde<br />
yaşamaktaydı. Bu nedenle bölgede gelişmiş bir<br />
kentleşmeden söz edilemez.<br />
Friglerin siyasi ve kültürel olarak en etkili oldukları<br />
kesim, Yukarı Sakarya Vadisi’nde Eskişehir,<br />
Afyonkarahisar ve Kütahya illeri arasında Dağlık<br />
Frigya/Frigya Yaylası olarak tanımlanan bölgedeki<br />
Frig vadileridir. Yazılıkaya/ Midas Vadisi, Kümbet<br />
Vadisi, Köhnüş Vadisi bu vadilerin en önemlileridir.<br />
Bölgenin özellikle savunmaya yönelik iskân tipine<br />
olanak sağlayan fiziki çevresi, vadilerin tabanını<br />
kaplayan alüvyonlu topraklar, zengin ormanlar ve<br />
tarımın can damarı olan akarsular nedeniyle burası<br />
Frigler için ideal bir yerleşim alanı olmuştur. Büyük<br />
bir bölümü bugün Eskişehir il sınırları içinde kalan<br />
bölgede MÖ sekizinci yüzyıl ile altıncı yüzyılın ilk<br />
yarısı içinde birçok Frig kalesi kurulmuştur.<br />
Friglerin kentleşme ve mimarlık alanında ulaştıkları<br />
düzeyin şimdilik en iyi izlenebildiği yerleşim<br />
merkezi başkent Gordion’dur. Sakarya ile Porsuk<br />
(Tembris) nehirlerinin birleşme noktasına yakın<br />
bir yerde kurulmuş olan Gordion, yönetici sınıfın<br />
oturduğu, höyük üzerindeki sitadel ile bunun<br />
doğu ve güney eteklerindeki aşağı şehir ve Sakarya<br />
Nehri’nin batı kıyısındaki dış mahalleden oluşmaktaydı.<br />
Hem sitadel hem de aşağı şehrin etrafı güçlü<br />
bir sur sistemi ile korunmaktaydı.<br />
Özgün yüksekliğinin 14 - 15 m olduğu tahmin<br />
edilen güçlü surlarla çevrili sitadele güneydoğudan,<br />
iki yanı kulelerle korunan, rampalı yolun sonundaki<br />
kapıdan geçilerek girilmekteydi. Bu giriş <strong>eski</strong><br />
Anadolu mimarlığından bugüne ulaşabilmiş kent<br />
kapılarının en ihtişamlısı ve en etkileyicisidir. Kapının<br />
hemen içerisinde kalın ve uzun duvarlarla bölümlere<br />
ayrılmış üstü açık iki avlu ve bu avluların<br />
çevresine dizilmiş megaron planlı yapılardan oluşan<br />
saray alanı yer alıyordu. Kazılarda temel seviye-
Change language