Bakteriler Hakkında Genel Bilgiler

10-Spor
� Bazı bakteriler dehidratasyon, ısı ve kimyasal maddeler gibi anormal şartlarla karşılaştığında spor adı verilen
sağlam, dayanıklı ve metabolizması daha yavaş bir yapıya dönüşür - Ortam uygun hale döndüğünde bakteri de
vegetatif forma geri döner (Germinasyon)
Spor : En dirençli bakteri formu
Vegetatif : En zayıf bakteri formu
� Sporun yapısı (Dıştan içe doğru) :
1.Ekzosporyum
2.Manto
3.Korteks
4.Spor duvarı (Peptidoglikan)
5.Spor protoplastı (Dipikolinik asit)
Vegetatif formda bulunmayan Ca ++ şelatörü olarak görev yapan maddedir.
Metabolik yavaşlık ve zararlı maddelere karşı dirençten sorumludur.
� Sporlarda vegetatif forma göre su çok az iken Ca ++ miktarı çok yüksektir.
Spor oluşturma özelliği tıbbi olarak önemi olan sadece iki cins Gr(-) basilde gözlenir :
Bacillus cinsleri
(Aerop üreme özelliği gösterir)
B.anthracis Spor ortada lokalizedir (Santral)
Clostridium cinsleri
C.botulinum Spor uca yakın lokalizasyon gösterir (Subterminal)
(Anaerop üreme özelliği gösterir) C.tetani Spor uçta lokalizedir (Terminal)
Bakterilerin çoğalması ve metabolizması
� Bakteriler ikiye bölünerek çoğalırlar (Binary fusion).
� Çoğalmaları logaritmik olarak gerçekleşir.
� Bakterilerin çoğalma evreleri :
1.Lag dönemi : Bakterilerin üreme öncesi hazırlık yaptığı latent dönemdir.
2.Log dönemi : Bakterilerin en hızlı üredikleri bölünme süresinin en kısa olduğu logaritmik çoğalma dönemidir.
Antibiyotiklerin en etkili olduğu dönemdir.
3.Duraklama dönemi : Üremenin durduğu ve bakteri sayısının sabit kaldığı dönemdir.
4.Ölüm dönemi : Besinlerin azalması ve oluşan toksik maddelerin artması ile bakterilerin öldüğü ve sayılarının
azaldığı dönemdir.
� Jenerasyon zamanı : Bir bakteri topluluğunda hücre sayısının ikiye katlanması için geçen süredir.
Ör: E.coli için 20 dk. – M.tbc. için 14-20 sa (Bölünme süresi en uzun bakteri)
� Oksijen varlığı ile bakteri üremesi arası ilişki :
1.Zorunlu aerop : O2 varlığında ürerler – Son elektron alıcısı oksijendir.
Ör: Bacillus - M.tbc.- Pseudomonas
2.Fakultatif anaerop : O2 var olsa da yok olsa da kolayca ürerler.
O2 varlığında aerop üreme tercih edilir (bu şekilde ATP kazancı çok fazladır), O2 yokluğunda
fermentasyon kullanıldığından glikoz ihtiyacı artar (Pasteur etkisi).
Ör: Enterik basiller
3.Mikroaerofilik : Düşük seviyede O2‘ye ihtiyaç duyarlar.
Ör: Campylobacter – Helicobacter
4.Zorunlu anaerop : Son elektron alıcıları C, N ve S gibi moleküllerdir.
O2 varlığında ortaya çıkan toksik ürünleri ortadan kaldıran katalaz ve superoksit dismutaz
enzimleri olmadığından O2 bu bakterilere toksik etki gösterir.
Fermentasyonla enerji sağladıkları için besin ihtiyaçları fazladır.
Ör: Actinomyces – Bacterioides - Clostridium
� Bakterilerin tercih ettikleri üreme sıcaklıkları :
1.Termofil : Yüksek ısıda iyi üreyen bakteriler
2.Mezofil : 20-45 0 C’de iyi üreyen bakteriler (Klinikte önemli bakteriler)
3.Psikrofil : Soğukta iyi üreyen bakteriler
� Halofil : Yüksek tuz içeren ortamlarda iyi üreyen bakteriler