"MAKEDONCA SÖZLÜK"TE TÜRK ETKİLERİ Danışman - turuz.info

dý>lakrdiya, masraflý>mastrafliya, niyetli>nietliya, pamuklu>pamukliya, ra-
ký>rakiya, saraylý>sarayliya, tatlý>tatliya, ütü>utiya, fidan boylu>fidanboy-
liya, hocabaþý>hocabaþiya, çarþý>çarþiya, þerbetli>þerbetliya, vs. Bu özel-
liði dar ünlüyle biten bazý kelimelerde de görebiliyoruz: çalgý>çalgiya,
karþý>karþiya, burgu>burgiya, kutu>kutiya, orospu>orospiya/rospiya, ütü-
>utiya, çarþý>çarþiya, sürü>suriya, terazi>teraziya, vs.
c) Türkçe'den gelen kelime "-lik" ve "-siz" ekleriyle bittiðinde, ekler-
deki dar ünlüler geniþler ve bunlar "-lak" ile "-saz" ekleriyle deðiþtirilir. Bu
sýkça görülen hadise için sadece birkaç örnek vermekle yetineceðiz:
apansýz>apansaz, edepsiz>edepsaz, aðalýk>agalak, bakkallýk>bakallak,
gurbetlik>gurbetlak, diplik>diplak, hekimlik>ekimlak, yavaþlýk>yavaþlak,
kalabalýk>kalabalak, mezelik>mezelak, hovardalýk>ovardalak, pazarlýk>-
pazarlak, rezillik>rezilak, samanlýk>samanlak, terzilik>terzilak, uðursuz-
luk>ugursuzlak, fukaralýk>fukaralak, haremlik>haremlak, çýraklýk>çiraklak,
camlýk>camlak, vs.
ç) Farça "hane" (ev, konut) kelimesiyle kurulan birleþik kelimeler
Makedonca'ya geçtiklerinde, genellikle kelimenin sonunda -hane>-ana
deðiþmesi meydana gelir. Örneðin: baruthane>barutana, zindanhane>-
zandana, darphane>tarapana, vs. Buna uymayan kelimeler de vardýr, an-
cak sayýlarý çok azdýr. Örneðin: cephane>cepane.
d) Çift (yan yana iki ayný) ünlüyü içeren kelimeler Makedonca'da
tek ünlüye indirilmiþtir: bakkal>bakal, bezbelli>bezbeli, dikkat>dikat, ey-
vallah>evala, zavallý>zavaliya, kubbe>kube, kuvvet>kuvet, mahalle>-
maala/maalo, muhabbet>muabet, mukavva>mukava, mürekkep>mura-
kyip, sarraf>saraf, seccade>sacade/secade, sünnet>sunet, tüccar>tucar,
kezzap>kyezap, hürriyet>huriet, cübbe>cube, okka>oka, vs.
e) Kelime "e" ile bittiðinde, Makedonca'da bu ünlü "a" sesine dönü-
þür. Örneðin: kese>kesa, kule>kula, mahmudiye>mamudiya, meyhane>-
meana, nahiye>naiya, sandalye>sandaliya, zaptiye>zaptiya, tarife>tarifa,
çeþme>çeþma, vs.
f) Ýnce ünlülerden önce gelen "g" ve "k" ünsüzleri, ince olduklarý ve
Makedonca alfabesinde bunlar için de iþaretler bulunduðu için, genellikle
Makedonca'da "gy" ünsüzlerine dönüþmüþlerdir. Bu konuda çok örnek
7