You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Sektörel<br />
DEPREM<br />
Ceyda YAS<br />
Jeoloji - Jeofizik Mühendisi<br />
Türkiye, deprem riski açısından dünyanın önde gelen<br />
ülkeleri arasında yer alır. Ülkemizin yüz ölçümünün büyük<br />
bir kısmı deprem kuşağı üzerinde yer almaktadır ve önemli<br />
yerleşim alanlarının neredeyse tamamı bu kuşak üzerinde<br />
yer alır. 17 Ağustos 1999 depreminden sonra insanlarda<br />
deprem bilinci gelişmeye başlamıştır. 2000 yılından sonra<br />
toplum deprem konusunda bilinçlenmeye başlamış ve<br />
dayanıklı yapılar inşa etmek için Kanunlar ve Yönetmelikler<br />
çıkarılmıştır. Böylece büyük kentlerde afet riski altındaki<br />
alanlarda ve eski yapılarda kentsel dönüşüm çalışmaları<br />
başlamıştır.<br />
Kentsel dönüşümde zemin yapısı veya üzerindeki<br />
yapılaşma sebebiyle can ve mal kaybına yol açma riski<br />
taşıyan yapıların riskli alana girip girilmemesine bakılır.<br />
Riskli alan tanımına girmesi için binaların 2000 yılından<br />
önce yapılmış olması, bodrum katında su izolasyonun<br />
olmaması ve bu nedenden ötürü bodrum katında rutubetin<br />
olması, kolon ve kiriş demirlerinde paslanma ve çatlakların<br />
mevcut olması gerekir. Bina zemininde oturma ve sıvılaşma<br />
olması ve heyelan bulunan alanlar arasına girmesi<br />
gerekmektedir. Bu durumlarda daha önceden yapılan<br />
zemin etüt raporları incelenir yeterli değilse yeni zemin<br />
etüdü yaptırılması ön görülür.<br />
Deprem Yönetmeliği hükümleri deprem bölgelerinde<br />
yeni yapılacak binalar ile daha önce yapılmış mevcut<br />
binalara uygulanır. Deprem bölgelerinde bulunan mevcut<br />
ve güçlendirilecek tüm binaların ve bina türü yapıların<br />
incelenmesinden elde edilecek mevcut durum bilgilerinin<br />
kapsamına göre, her bina türü için bilgi düzeyi<br />
sınıflandırılmıştır. Bilgi düzeyleri sırasıyla sınırlı, orta ve<br />
kapsamlı olarak sınıflandırılacaktır.<br />
Benonarmede Binalarda Sınırlı Bilgi Düzeyi;<br />
Her katta en az birer tane olmak üzere perde ve<br />
kolonların %10' unun ve kirişlerin %5' inin pas payları<br />
sıyrılarak donatı ve donatı bindirme boyu tespiti<br />
yapılacaktır. Ayrıca pas payı sıyrılmayan elemanların % 20'<br />
sinde enine ve boyuna donatı sayısı ve yerleşimi donatım<br />
tespit cihazları ile belirlenecektir.<br />
Her katta kolonlardan veya perdelerden belirtilen<br />
koşullara uygun şekilde en az iki tane beton alma makinesi<br />
ile numune alınarak beton dayanım deney presi ile deney<br />
yapılır ve örneklerden elde edilen en düşük basınç dayanımı<br />
mevcut beton dayanımı olarak alınır.<br />
Betonarme Binalarda Orta Bilgi Düzeyi;<br />
Her katta en az iki tane perde, kolon ve kirişlerin en az<br />
ikişer adet olmak üzere o kattaki toplam kolon sayısının<br />
%20' sinden ve kiriş sayısının %10' unundan az olmayacak<br />
şekilde pas payı açılır. Ayrıca pas payı sıyrılmayan<br />
elemanların %20' sinde enine ve boyuna donatı sayısı ve<br />
yerleşimi donatı tespit cihazları ile belirlenecektir.<br />
Her katta kolonlardan veya perdelerden toplam üç<br />
adetten az olmamak üzere ve binada toplam 9 adetten az<br />
olmamak üzere, her 400 m2' den bir adet beton örneği<br />
alınarak deney yapılacaktır.<br />
Betonarme Binalarda Kapsamlı Bilgi Düzeyi;<br />
Orta bilgi Düzeyinde anlatıldığı gibi pas payları açılır.<br />
Ayrıca pas payları sıyrılmayan elemanların %20' sinde enine<br />
ve boyuna donatı sayısı ve yerleşimi donatı tespit cihazları<br />
ile belirlenecektir.<br />
Her kattaki kolonlardan veya perdelerden toplam üç<br />
adetten az olmamak üzere ve binada toplam 9 adetten az<br />
olmamak üzere 200 m2' den bir adet beton örneği alınarak<br />
deney yapılacaktır. Örneklerden elde edilen değerleri<br />
mevcut beton dayanımı olarak alınacaktır.<br />
Beton dayanımının binadaki dağılımı karot deney<br />
sonuçları ile uyarlanmış beton çekici okumaları veya<br />
benzeri hasarsız inceleme cihazları ile kontrol edilir.<br />
İnsanların, her an her saniye karşılaşabilecekleri<br />
depremlere karşı binalarına güvenerek huzurla<br />
oturabilmeleri için gerekli numunelerin alınması ve<br />
deneylerin yapılmasını sağlayan test cihazlarının ve çok<br />
daha fazlasının üreticisi ve tedarikçisi UTEST, kendi<br />
sektöründe dünya çapında tanınmış ve güven vermiş bir<br />
kuruluş olarak üretimlerini gerçekleştirmektedir.<br />
4