HBV'de Tedavi - EKMUD
HBV'de Tedavi - EKMUD
HBV'de Tedavi - EKMUD
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
direncinin gösterilmesi ve doğrudan gözetim<br />
altında yeniden tedavi rejimi (iki ay HRZES +<br />
bir ay HRZE + beş ay HRE) verilen hastada tedavi<br />
sonunda halen basil pozitifliğinin bulunması<br />
durumunda yüksek çok ilaca dirençli tüberküloz<br />
şüphesi doğar. Başarısızlık kararı bakteriyolojik<br />
olmalıdır. Bu durumda hasta bu konuda<br />
özelleşmiş merkeze yönlendirilmelidir.<br />
ÇOK İLACA DİRENÇLİ TÜBERKÜLOZ<br />
TEDAVİSİ<br />
Retreatment rejimi ile başarısız olunan ve en az<br />
izoniazid + rifampisin direnci gösterilen hastalarda,<br />
bundan sonraki en önemli aşama hastanın<br />
nasıl tedavi edileceğidir. Çok ilaca dirençli<br />
tüberküloz hastaları bu konuda özelleşmiş merkezlerde,<br />
uzman hekimlerce tedavi edilmelidir.<br />
Çünkü çok ilaca dirençli tüberküloz tedavisinde<br />
ikinci sıra tüberküloz ilaçlar kullanılması gerekmektedir<br />
ve bu ilaçlar birinci sıra ilaçlara göre<br />
daha az etkili, daha çok yan etkiye sahip ve daha<br />
pahalı ilaçlardır.<br />
Çok ilaca dirençli tüberküloz tedavisinde, hastanın<br />
daha önce hiç kullanmamış olduğu en az<br />
üç yeni ilaç (ikinci sıra tüberküloz ilacı) yer<br />
almalı ve tedavi süresi en az 18-24 ay olmalıdır.<br />
Çok ilaca dirençli tüberküloz rejiminin streptomisin<br />
dışında bir enjektabl ilaç, bir florokinolon<br />
ve grup dörtten etionamid ve sikloserin gibi iki<br />
ilaç, tercihan beş ilaçtan oluşturulması önerilir.<br />
<strong>Tedavi</strong>de, duyarlı olduğu gösterilen birinci sıra<br />
ilaçlar mümkün olduğunca kullanılmalıdır<br />
çünkü bu ilaçlar daha etkili, daha kolay tolere<br />
edilebilen ve daha rahat bulunabilen ilaçlardır.<br />
Pirazinamid daha önce kullanılmış olmasına<br />
rağmen, direnç gelişme olasılığı düşük olduğundan<br />
kombinasyonda yer alabilir. İkinci sıra ilaçları<br />
içeren rejimin uygulanmasında iki farklı<br />
yaklaşım vardır: Standart ve individualize uygulama.<br />
Standart rejimde, ikinci sıra ilaçlara karşı ilaç<br />
duyarlılık testi yapılmadan, aynı ilaçlardan oluşan<br />
standart bir tedavi verilir. Bu kombinasyonda<br />
en iyi bilinen, daha az toksik olan, bulunması<br />
daha kolay olan ilaçlar yer alır. Bu ilaçlar<br />
çoğunlukla kanamisin, ofloksasin, etionamid ve<br />
sikloserindir. Pek çok düşük gelirli ülkede ikinci<br />
sıra ilaçlar nadiren kullanılır, bu ilaçlara<br />
direncin pek olmayacağı düşünülür ve bu ilaçla-<br />
Tuba Turunç<br />
ra direnç testi yapılmadan, standart rejimde<br />
verilir.<br />
İndividualize tedavi rejimi ise ilaç duyarlılık test<br />
sonucundaki direnç paternine göre oluşturulur.<br />
Çok ilaca dirençli tüberküloz tedavisinde, etkili<br />
beş-altı ilaç kullanma, tedavi başarısını artırır,<br />
ancak yan etkilerin ve tedavi terki olasılığının<br />
artması nedeniyle yakın izlem gerektirir.<br />
ÇOK İLACA DİRENÇLİ TÜBERKÜLOZ<br />
TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR<br />
Geleneksel olarak antitüberküloz ilaçları birinci<br />
sıra ve ikinci sıra tüberküloz ilaçları olarak<br />
ayrılsa da günümüzde bu ilaçlar beş gruba ayrılır:<br />
Grup 1: Birinci Sıra Antitüberküloz İlaçlar<br />
İzoniazid (H)<br />
Rifampisin (R)<br />
Etambutol (E)<br />
Pirazinamid (Z)<br />
Grup 2: Enjektabl Antitüberküloz İlaçlar<br />
Streptomisin (S)<br />
Kanamisin (Km)<br />
Amikasin (Am)<br />
Kapreomisin (Cm)<br />
Viomisin (Vi)<br />
Grup 3: Florokinolonlar<br />
Siprofloksasin (Cfx)<br />
Ofloksasin (Ofx)<br />
Levofloksasin (Lfx)<br />
Moksifloksasin (Mfx)<br />
Gatifloksasin (Gfx)<br />
Grup 4: Oral Bakteriyostatik İkinci Sıra<br />
Antitüberküloz İlaçlar<br />
Etionamid (Eto)<br />
Protionamid (Pto)<br />
Sikloserin (Cs)<br />
Terizidon (Trd)<br />
p-aminosalisilik asit (PAS)<br />
Tiasetazon (Th)<br />
3. Türkiye <strong>EKMUD</strong> Bilimsel Platformu 17