Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

AVDAN BABA;
On birinci yüzyılda yaşayıp Anadolu'nun Türkleşmesinde ve İslâmlaşmasında rol oynayan
mücâhid velîlerden. Doğum ve ölüm târihleri bilinmemektedir.
1071 Malazgirt Meydan Muhârebesinden sonra Oğuzların o târihe kadar Anadolu'ya yapmış
oldukları akınlar ondan sonra yerleşme şeklinde kendini göstermeye başlamıştı. Anadolu'ya
gelen Türkmenler, bozkır kültürü ile yetişmiş olduklarından, daha ziyâde kendilerinin
yaşadıkları şartlara elverişli toprak arayarak dağlık bölgeleri bırakıp ovalara yerleşiyorlardı.
Başlangıçta Kızılırmak kaynaklarından Kütahya'ya kadar uzanan Orta Anadolu'nun geniş
ovası, Türklerin yerleşme yeri oldu. Akabinde bu fetihler Ege bölgesini de içerisine aldı.
Yirmi dört Oğuz boyuna mensup insan kümeleri, Anadolu'nun dört bir yanını yeni köy ve
kasabalarla süsledi. Yıllarca zulüm altında ezilmiş olan Anadolu'nun yerli halkı, İslâmiyetin
güzel ahlâkı ile bezenmiş bu yeni misâfirlerine karşı öyle pek sert davranmadı. Onlara yalnız
halkı soyan ve menfaatlerine halel gelen derebeyleri ile, bunlara bağlı adamlar karşı
çıkıyorlardı.
Rivâyete göre Denizli bölgesine gelen bu Türkmen cemâatlerinden biri de Avaraslar idi.
Avaras Obasının başında asıl adı Ali olan ve Avdan Baba denilen mücâhid bir zât
bulunuyordu. Avdan Baba, obanın savaşta lideri, dînî konularda da rehberi idi. Herkes
bilemediği mevzûu ondan sorup öğrenirdi.
Avdan Baba, Denizli'nin Tavas ilçesi yakınlarına geldiğinde kalabalık bir hıristiyan birliğine
rastladı. Oymağına bir kez daha cihâdın öneminden bahsetti. Sonunda savaşta ölürse buraya
defnedilmesini ve sebât edip geri çekilmemelerini, nihâî zaferin kendilerinin olacağını
bildirdi. Oymağı, bu konuşmayı ağlayarak dinledi. Çünkü bu sözler onun şehîd olacağını
belirtiyordu. Gerçekten Avdan Baba bu çarpışma sırasında şehîd düştü. Ancak
müslümanların sebat ve gayretiyle zafer kazanıldı.
Avdan Baba'nın şehîd düştüğü yere derhâl bir türbe ile bir zâviye yapıldı ve burada bir köy
vücuda geldi. Nitekim kurulan bu köy de Avdan adını aldı. Bugün türbesini ziyâret edenler,
Avdan Baba'nın rûhunu vesîle ederek cenâb-ı Hakk'a duâ etmekte ve nice arzularına nâil
olmaktadırlar.
Bir gün türbenin bahçesinde yer alan ağaçların tutuşması ile büyük bir yangın çıktı. Avdan
Baba'nın türbesinin de yangından kurtulmasına imkân yok gibiydi. Köylüler büyük bir
üzüntü ile yangını seyrederken diğer tarafdan da kerâmetini görsek diye ümitli bir bekleyiş
içerisindeydiler. Tam bu sırada ters yönden esen bir rüzgâr yangını türbeden uzaklaştırdı ve
yangın zarar vermedi.
1) Denizli'de Türbeler-Kitâbeler-Yatırlar; s.17-18
AVN BİN ABDULLAH;
Büyük velîlerden ve Tâbiînin tanınmışlarından. Doğum târihi belli değildir. Medîne'den
Kûfe'ye hicret ederek orada yerleşti. Kesin olarak bilinmemekle berâber 733 (H.115)
senesinde vefât ettiği bildirilmektedir.
Avn bin Abdullah, Eshâb-ı kirâmın huzûrlarında yetişmiş çok ibâdet eden bir zât idi. Kırâat
ve hadîs ilminde büyük âlim idi. Babasından, amcasından, Abdullah bin Amr, Yûsuf bin
Abdullah, Şa'bî, Sa'd bin Alâka, Ebî Bürde bin Ebî Mûsâ ve diğer Eshâb-ı kirâmdan hadîs-i
şerîf rivâyet etti. Kendisinden ise; kardeşi Hamza, Mes'ûdî, Zuhrî, Mûsâ bin Ebî Îsâ, İshak
bin Yezid el-Huzeli, Saîd bin Ebû Hilâl rivâyette bulundular.
Avn bin Abdullah, bir gün arkadaşları ile kırlara çıktı. Hava çok sıcaktı. Bir ara Avn bin