Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

karşı korunmak için gölgeliğini, yemek içmek için azığını, soğuğa karşı elbiselerini ve yorganını
temin eder, öyle yola çıkar. Sefere, hazırlıklarını yaparak çıkan kimseye gıpta edilir. Hazırlıksız yola
çıkan pişman olur. Çünkü, yola çıkıp, güneş altında kalınca, gölgelenecek bir şey bulamaz. Güneşin
sıcağı altında nice sıkıntılarla karşılaşır. Susadığı zaman, susuzluğunu gidereceği bir su bulamaz.
Soğukla karşılaştığında üzerine alacak bir şeyi yoktur. İşte böyle kimsenin, o sıkıntılı halde iken,
hazırlıksız yola çıktığına ne kadar çok pişman olacağını siz düşünün. Bu sıkıntı dünyâdadır. Dünyânın
sıkıntısı geçicidir. İnsan bir gün sıkıntı ile karşılaşır. Öbür gün, o sıkıntıdan kurtulabilir. Fakat ya
âhiretin devamlı olan dayanılmaz acı ve ızdıraplarına yakalanırsak, hâlimiz nice olur? Bu bakımdan
insanların en akıllısı, sonsuzluk âlemi, gerçek vatan olan, âhiret için iyi hazırlanandır. Dehşeti tüyler
ürperten kıyâmet gününde, Allahü teâlâ kimi arşının gölgesi altında gölgelendirirse o kimseyi, o gün
güneşin sıcaklığı aslâ rahatsız etmez. Oradaki sıkıntılardan kurtulur."
1) El-A'lâm, c.4, s.235
2) Mu'cem-ül-Müellifîn; c.6, s.283
3) Şezerât-üz-Zeheb; c.1, s.192
4) Tehzîb-üt-Tehzîb; c.7, s.212
5) Tabakât-ül-Müfessirîn, (Dâvûdî); c.1, s.379
6) Hilyet-ül-Evliyâ; c.5, s.193
7) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.2, s.130, c.14, s.161
ATÂ SÜLEYMÎ;
Tâbiîn devrinin büyük velîlerinden. İsmi Atâ es-Süleymî'dir. Basra'da doğdu. Doğum târihi
kesin olarak bilinmemektedir. 757 (H.140) senesinden sonra vefât etti.
Atâ es-Süleymî, Eshâb-ı kirâmdan Enes bin Mâlik hazretleriyle görüştü. Hasan-ı Basrî, Câfer
bin Zeyd ve Abdullah bin Gâlib gibi zamânın velîlerinden ve başka âlimlerden ilim ve edeb
öğrendi. Hadîs-i şerîf ezberledi.
Atâ Süleymî, Allah korkusundan dolayı çok ağlardı. Gözyaşının dindiği günü gören olmadı.
Yanına gelen ziyâretçiler etrâfı yaş bulur, abdest alırken su sıçramış sanırlardı. Ağlamaktan
gözleri rahatsızlandı. Vâz dinlerken veya bir cenâze gördüğünde düşer bayılırdı. Bir gün ateş
dolu bir tandır gördü. Cehennem ateşini hatırlayıp düşüp bayıldı. Binek üzerinde hatırlasa
yere yuvarlanırdı. Evine öylece getirilir teslim edilirdi. Bir gök gürültüsü işitse, şimşek çaksa
veya şiddetli bir rüzgâr esse; "Bütün bunlar benim gibi bir günahkâr kişinin aranızda olması
sebebiyle Allahü teâlâ tarafından gönderiliyor. O ölse bunlar olmayacak ve herkes rahat
edecek." derdi.
O sevdiklerinden bâzılarına; "Bana ruhsat olan (kolaylık ifâde eden) hadîsleri, dînin
kolaylığına dâir hükümleri söyleyin ki, üzerimdeki korku hâli biraz hafiflesin" diye ricâda
bulunurdu.
Bir gün Bişr bin Mansûr ona; "Büyük bir ateş yakılsa ve bu ateşe giren kurtulacak (başka bir
rivâyette Cennet'e girecek) denilse o ateşe kendini atan çıkar mı?" diye sordu. Atâ hazretleri
ona; "Kardeşim ben o ateşe kendimi atmayı o kadar isterim. Lâkin sevincimden ateşe
yaklaşamadan rûhumun çıkacağını tahmin ederim." dedi.
Nuaym bin Müverrî anlatır: "Bir gün Atâ'nın yanına varmıştık. Akşam güneş batıncaya
kadar; "Keşke anası Atâ'yı doğurmasaydı." sözünü tekrarlayıp durdu.
Beşir bin Mansûr Sülemî anlatır: Atâ Süleymî bana şöyle dedi: "Ey Beşir! Ölüm peşimde,
kabir önümde, gideceğim yer mahşer, geçeceğim yol Cehennem üzerindeki sırât köprüsüdür.