Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Dünyâyı sevip onun peşinde ömrünü tüketenler hakkında da; "Kim dünyâya yönelip dünyâlık
peşinde koşarsa âhiretini yıkar. Kim ahirete faydalı amel yaparsa, dünyâya düşkün olmaktan
kurtulur. Böylece fânî geçici olanı verip bâki, kalıcı olanı alır." buyurdu.
Şeytanın hîlelerinden sakındırır ve bununla ilgili olarak şeytanın; "İnsan kızdığı zaman ben
yanına yaklaşırım, sevindiği zaman da kalbine vesvese veririm. Kendini kontrol etmezse,
elimden nasıl kurtulur?" sözünü hatırlatırdı.
Amr bin Mürre'ye selâm vermenin fazîleti sorulduğunda; "Bir kimse bir cemâate selâm
verirse onun derece îtibârı ile fazîleti vardır. Şâyet selâm verdiği kimseler onun selâmına
karşılık vermezlerse melekler onun selâmına karşılık verir. Öbürlerine de lânet eder."
Amr bin Mürre talebelerine ana-baba hakkına çok riâyet etmelerini söyler ve Peygamber
efendimizin bu hususta buyurdukları şu hadîs-i şerîfi rivâyet ederlerdi. "Birisi Resûlullah
efendimizin yanına geldi ve; "Ey Allahü teâlânın peygamberi! Ben beş vakit namazı
kılıyorum, Ramazân-ı şerîf orucunu tutuyorum. Zekâtımı veriyor ve haccımı yapıyorum.
Benim için başka bir şey var mı?" diye sordu. Peygamber efendimiz de; "Kim ana ve baba
hakkına riâyet ederek bunları yerine getirirse, peygamberlerle ve sıddîklarla berâber
olur." buyurdu.
1) Tabakât-ı İbn-i Sa'd; c.6, s.315
2) Hilyet-ül-Evliyâ; c.5, s.94-100
3) Hulâsât-ü Tehzîb-i Kemâl; s.293
4) A'lâm-ün-Nübelâ; c.5, s.196-200
5) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.2, s.123
AMR BİN OSMAN MEKKÎ;
Meşhûr velîlerden ve akâid imâmı. Künyesi Ebû Abdullah'tır. Doğum târihi ve yeri belli
değildir. Aslen Yemenlidir. 908 (H.296)de Bağdat'ta vefât etti. Cüneyd-i Bağdâdî'nin
talebesi, Hallâc-ı Mansûr'un hocasıdır. Ebû Saîd Harrâz'la sohbet etmiş, Ebû Abdullah Nibâcî
ile görüşmüştür.
Amr bin Osman'ın riyâzet ve verâı, haram ve şüphelilerden kaçması çok, içi dışı hakîkat ve
güzelliklerle süslü idi. Çok güzel konuşurdu. Sözleri herkesce makbûldü. Husûsî bir riyâzet,
nefsin isteklerini yapmama ve verâ haramlardan kaçma anlayışına sâhipti. Hakîkat ve latîfeler
kendisinin vasfıydı. Harem-i şerîfte uzun yıllar îtikâfa çekilmişti. Sohbetlerde daha çok
hadîs-i şerîf okurdu. Çoğunlukla İmâm-ı Buhârî'den naklen hadîs-i şerîf rivâyet
ederdi.Başkalarından naklettiği de olurdu. Kendisinden birçok âlim, edep, erkân, yol, usûl
öğrendi.
Amr bin Osman İsfehan'a gittiği zaman, bir çok kimse sohbetiyle şereflendi. Bunların
arasında bir genç vardı. Babası sohbete katılmasına mâni olunca, genç hastalanıp yatağa
düştü. Amr bin Osman bir süre sonra sohbetine katılanlardan bir grup ile gencin evine gitti.
Genç, ondan birşeyler okumasını istedi. Bunun üzerine Amr bin Osman gence işâret ederek
şu beyiti okudu:
Görem ki hasta seni niçin gelmez o tabîb.
Bir âyetini görmeye cân veririm, ben garîb.
Genç, bu beyiti dinleyince yatağından kalktı ve oturarak biraz daha okumasını istedi.
Can dostunun yüz çevirmesi hastalıktan beterdir.