Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

YANIMDAN AYRILMA!
İbrâhim Ubeydî şöyle anlatır: “Bir bayram günüydü. Muhammed Zeynelâbidîn, benim, yanından
ayrılmamı istemedi ve; “Bugün bayramdır. İnsanların bir araya gelip dağılma günüdür. Sen benim
yanımdan ayrılma. Ziyârete gelenlerin ayrılmalarından sonra, bende bir yalnızlık oluyor. Bugün
benim dostum ol. Seninle konuşmak beni memnûn ediyor.” buyurdu. Ben de; “Efendim sizden bir
arzum var. Bunu yerine getirirseniz memnun olurum ve sizinle berâber kalırım deyip, bâzı zâtların
hoca ve talebe silsilelerini sordum. O da kolaylıkla cevap verdi. Son olarak Şeyh Zeynelâbidîn ve
Şeyh Ahmed'in ilim ve tasavvuftaki vârisinin kim olduğunu sordum. “Benim” buyurdu ve ağladı. Bu
zaman kendimden geçtim. Daha sonra kendime geldiğimde devlet adamlarının, âlimlerin ve
başkalarının onu ziyâret ettiklerini ve Muhammed Zeynelâbidîn’in her birine, eliyle, örtülü bir yerden
gümüş alarak verdiğini gördüm. Hayret ettim. Sonra da; “Efendim, kudret hazînesine mâliksiniz”
dedim. O da cevâben; “Doğru, senden başkası bunu bilemez” buyurdu. Emirleri üzere onunla berâber
kaldım.”
1) Câmiu Kerâmât-il-Evliyâ; c.1, s.202
2) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.16, s.135
ZEYNELÂBİDÎN MÜNÂVÎ;
Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Zeynelâbidîn bin Abdurraûf’dur. Doğum târihi ve yeri
bilinmemektedir. 1613 (H.1022) senesi Zilka’de ayının dördüncü günü Mısır’da vefât etti.
Câmi-ül-Ezher'de, büyük bir kalabalık tarafından cenâze namazı kılındı. Velî bir zât olan
Şeyh Ahmed Zâhid ile Şeyh Midyen Eşmûnî’nin kabirleri arasına defnedildi.
İbn-i Münâvî, Câmi’-us-Sagîr adlı eseri açıklayan büyük âlim Münâvî’nin oğludur. O da
babası gibi âlimdi. Çok ibâdet ederdi. Dünyâya düşkün olmadığı gibi, haramlardan kaçmakta
herkesten öndeydi. Babasının derslerinde yetişti. Daha yedi yaşında Kur’ân-ı kerîmi
ezberledi. On yaşında birçok kitabı okuyup ezberlemişti. Okuduğu kitaplardan bâzıları
şunlardır: İbn-i Arslan’ın Zebid’ini, nahiv ilmine dâir Tuhfet-ül-Verdiyye, Sa'düddîn
Teftâzânî'nin Kitâb-ül-İrşâd’ı ve başkaları. Ezberlediği kitapları zamânının büyük
âlimlerinden Şemsüddîn Muhammed Remlî’ye, onun vefâtından sonra da Hatîb Şihâbüddîn
Ahmed Şerbînî ve Şeyh Harrâz Gamrî’ye tekrar okuyup dinletti. Arabî ilimleri Şeyh
Abdülkerîm Bulâkî’den, usûl ilmini Şemsüddîn Muhammed Me’mûnî, Altıparmak ve Mısır
kâdısı Arapzâde’den, tefsîr, hadîs, neseb, hesab, hendese ve başka ilimleri de büyük âlim Ali
bin Gânim Makdisî’den öğrendi. Ayrıca hadîs-i şerîf ilmini Hâfız Ebü'n-Necâ Sâlim Senhûrî
ile Hâfız Şihâbüddîn Ahmed Metbûlî ve Mâlikî mezhebi âlimlerinden Kâdı Bedreddîn
Karâfî’den tahsîl etti. Bütün hocaları kendilerinden rivâyette bulunmaya onu selâhiyetli kılıp
icâzet, diploma verdiler. İbn-i Münâvî daha sonra tasavvuf yoluna girdi. Halvetiyye yolunun
büyüklerinden oldu. Halvetiyye yolundaki icâzeti Şeyh Sâlih Muhammed Türkî Halvetî,
Şeyh Ahmed Acemî, Şeyh Abdullah Rûmî, Şeyh Muhammed Yünânî, Şeyh Muharrem Rûmî
ve başkalarından aldı.
İbn-i Münâvî, zamanlarını ibâdet ve tefekkürle geçirirdi. Yanına gelenler, onu namaz
kılarken veyâ zikrederken bulurlardı. Onu başka bir hâlde gören olmadı. Gecenin tamâmını
ihyâ eder, ibâdetle geçirirdi. Yumuşak huylu ve çok merhametli idi. Küçük büyük, çok kimse
kendisinden istifâde etti. İbâdet esnâsında Resûlullah efendimizin mübârek cemâlini gördü.
Daha bülûğa ermeden önce, babası onu bir iş için bir yere gönderdi. Yolda İbn-i Uzmâ ile
karşılaştı. İbn-i Uzmâ'yı tanımazdı. İbn-i Uzmâ ona; “Ey Zeynelâbidîn” diye seslendi. Bunun
üzerine yanına gitti. İbn-i Uzmâ onun ağzına bir buğday tânesi koydu. Sonra da; “Şimdi git,