Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Ceylân yavrusu ile, uzaklaştı o yerden.
Hoplayıp zıplayarak, sevinçle gidiyordu,
Arkasına bakarak, garip şeyler diyordu.
Ceylânın çıkarttığı, sesleri işitenler,
Dediler ki: "Efendim, yine söyler bir şeyler."
Buyurdu ki: Teşekkür ediyor şimdi bize,
Diyor ki: "Hak teâlâ, iyilik versin size."
1) Tam İlmihâl Seâdet-i Ebediyye; (49. Baskı) s.1168
2) Tabakât-ı İbn-i Sa’d; c.5, s.211
3) Hilyet-ül-Evliyâ; c.3, s.133
4) Şezerât-üz-Zeheb; c.1, s.104
5) Tezkiret-ül-Huffâz; c.1, s.74
6) El-A’lâm; c.4, s.277
7) Tehzîb-ut-Tehzîb; c.7, s.304
8) Muhtasar-ı Tuhfe-i İsnâ Aşeriyye; s.35
9) Eshâb-ı Kirâm; (6. Baskı) s.405
10) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.2, s.85
ZEYNELÂBİDÎN
Horasan'dan Anadolu'ya İslâmiyeti yaymak için gelen gâzi dervişlerden. Hayâtı ve yaşadığı
devir hakkında bilgi bulunamayan Zeynelâbidîn hazretlerinin Onki imâmın soyundan geldiği
rivâyet edilmektedir. Kabri Ankara'da Kale içinde olup ziyâret edilmektedir.
ZEYNELÂBİDÎN AYDERÛSÎ;
Yemen’in büyük velilerinden. İsmi Ali bin Abdullah’tır. Zeynelâbidîn lakabıyla ve Ayderûsî
nisbesiyle meşhûrdur. Tâc-ül-Ârifîn, Şeyh-ül-İslâm vel-müslimîn lakablarıyla da bilinir. 1576
(H.984) senesi Zilhicce ayında Yemen’in Terim şehrinde doğdu. 1631 (H.1041) senesinde
aynı yerde vefât etti. Kabri, Cenân Beşşâr’daki babasının türbesindedir.
İlim ve fazîlet sâhibi asîl bir âileye mensûb olan Zeynelâbidîn Ayderûsî’nin çocukluğu
doğum yeri olan Terîm’de geçti. Küçük yaşta ilim öğrenmeye başlayıp kısa sürede Kur’ân-ı
kerîmi ezberledi. Babasının terbiyesinde yetişip ondan ilim tahsîl etti. Babası gece gündüz
ilim ve ahlâkta yüksek derece sâhibi olması için özel gayret sarfetti. Hâfızası ve zekâsı çok
kuvvetli olup, meseleleri kısa sürede kavrar ve ezberlerdi. Babasının huzûrunda oturmaz,
ayakta dururdu. Tefsîr, fıkıh ve hadîs ilimleri ile diğer aklî ve naklî ilimleri öğrenen
Zeynelâbidîn Ayderûsî, ilimde yüksek derece sâhibi oldu. Babasının sohbetlerinde bulunarak
tasavvuf yolunda da ilerlerdi. Babası ona zâhirî ilimlerde diploma, tasavvuf yolunda halîfelik
verdi ve hırka giydirdi.
Zamânındaki âlim ve velîlerin ilim meclislerinde, sohbetlerinde bulunarak zâhirî ve bâtınî
ilimlerde yüksek dereceye ulaştı. Şeyh Zeyn ibni Hüseyin, Seyyidü’l-Celîl Abdurrahmân bin
Muhammed Akîl, Şeyh Muhammed bin İsmâil, Seyyid Abdurrahmân Berûm bin Ali, Seyyid
Abdullah bin Muhammed onun ilim öğrendiği hocalarından bâzılarıdır.
İlim ve fazîlette yüksek derece sâhibi olan Zeynelâbidîn Ayderûsî, akranlarından üstün oldu.
Hocaları ona, fetvâ vermek, ders okutmak ve insanlara İslâmiyetin emir ve yasaklarını
anlatmak husûsunda icâzet, diploma verdiler. İlk defâ tefsîr ilmi öğreterek ders vermeye
başlayan Zeynelâbidîn Ayderûsî’nin şöhreti kısa zamanda etrafta duyuldu. Uzaktan yakından