Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

kendisinden başka ibâdet olunmaya lâyık ilâh bulunmadığını bildiren “Sübhânallah” ve “Lâ
ilâhe illallah” ulvî kelimelerini bilerek ve inanarak okumayı, dünyâdan ve dünyâda bulunan
her şeyden daha hayırlı ve bereketli bilmeyen kimse, dünyâyı âhirete tercih edenlerdendir.”
KUMAŞIN DEĞERİ
Yûnus bin Ubeyd’in manifatura dükkânında, fiyatları, iki yüz dirhem ile dört yüz dirhem
arasında değişen kumaşlar satılıyordu. Dükkânında kardeşinin oğlu da çalışıyordu. Yolda bir
kimseyi kumaş almış gidiyor görünce, kumaşı tanıyıp, kendi dükkânından aldığını anladı. O
kimseye; “Bu kumaşı kaça satın aldınız?” diye sorunca, dört yüz dirheme aldığını öğrendi.
Sonra; “Bu kumaşın değeri iki yüz dirhemdir. Geri dönüp paranızın üstünü alınız” buyurdu.
O kimse; “Bu kumaş, bizim orada beş yüz dirhem eder, ben aldanmış sayılmam!” deyince;
“Olsun. Siz, gidip iki yüz dirhem paranızı alınız.” dedi. O kimse gelip, iki yüz dirhemini aldı
gitti. Hazret-i Yûnus bin Ubeyd, dükkânda tezgâhtar olarak bulunan yeğenine; “Kumaşı bu
kadar pahalıya niye sattın?” diye sordu. Yeğeni; “Vallahi kendi rızâsı ile aldı” dedi. Yûnus
bin Ubeyd; “O râzı olsa da, sen râzı olmayacaktın” buyurdu.
1) Hilyet-ül-Evliyâ; c.3, s.15
2) Tehzîb-üt-Tehzîb; c.11, s.442
3) Tabakât-ı İbn-i Sa’d; c.7, s.360
4) Miftâh-üs-Seâde; c.3, s.123
5) Mîzân-ül-İ’tidâl; c.4, s.482
6) Vefeyât-ül-A’yân; c.2, s.386, 469
7) Tezkiret-ül-Huffâz; c.1, s.145
8) Tehzîb-ül-Esmâ ve’l-Luga; c.1, s.168
9) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.3, s.41
YÛNUS BİN YÛSUF EŞ-ŞEYBÂNÎ;
Evliyânın büyüklerinden. İsmi, Yûnus bin Yûsuf bin Müsâid eş-Şeybânî el-Buhârî’dir. Yûnus
eş-Şeybânî; âlim, kâmil, sâlih, kerâmetler sâhibi bir zât idi. Devamlı Allahü teâlâyı
zikrederdi. Doğum târihi bilinmemekte ve hayâtı hakkında fazla bir bilgi yoktur. 1222
(H.619) senesinde Mardin'de vefât etti.
Şöyle anlatılır: Yûnus eş-Şeybânî bir gün bir kâfileyle yola çıktı. Yolun en tehlikeli noktasına
geldiklerinde, herkes korkudan titremeye başladı. Kimsenin gözüne uyku girmedi. Yûnus
eş-Şeybânî, bu esnâda büyük bir rahatlıkla istirahate çekildi. Korkmamasının bu kadar rahat
olmasının sebebi sorulduğunda; “Kâfileyi korumak için, İbrâhim aleyhisselâmın oğlu İsmâil
aleyhisselâm gelmişti. Onun himâyesi ile kâfile zarardan korundu. Bundan sonra kâfile hiçbir
şeyden zarar görmez” dedi. Hakîkaten kâfile emniyetle yerine vardı.
Yine şöyle anlatılır: “Sevdiklerinden bâzıları, bir yere gitmek için izin istediler. Yûnus bin
Yûsuf eş-Şeybânî hazretleri, içlerinden birine; “Gittiğin yerden hanımın için bir kefen al,
geldiğin zaman ölür” dedi. O kişinin hanımı, sıhhat ve âfiyette idi ve herhangi bir rahatsızlığı
yoktu. O kişi; “Efendim, hanımım için bir kefen almam pek iyi olmaz” dedi. O zaman Yûnus
eş-Şeybânî; “Zararı olmaz, alırsanız iyi olur” buyurdular. Nihâyet kâfile yola çıktı. Günler
sonra geri döndüklerinde, o kişiye hanımının az önce vefât ettiği haberini verdiler. O da