Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

vefât etti. Tekkeönü civârında “Eyyûb Ağa Kapusu” denilen yerde defnedildi.
Veliyyüddîn Oğlu Hacı Bulam hazretlerinin vefâtından bir müddet sonra dergâhı
bakımsızlıktan harâbe hâle geldi. Yalnız Tekkeönü Çarşısının ortasında bulunan câmi ile otuz
yedi parça dükkanı kaldı. Veliyyüddîn Oğlu Hacı Bulam hazretlerinin türbesi daha sonra
zaman zaman tâmir edildi. Kayseri Mutasarrıfı Mehmed Nâzım Paşanın gayretleriyle vakıf
gelirleri ve diğer eserleri ortaya çıkarıldı. Hacı Bulam hazretlerinin türbesi ve çevresinde
bulunan şehidlerin kabirleri tâmir ettirildi. Bu yerler bugün halkın ziyâretgâhıdır.
1) Meşâhir-i Kayseri; s.20
VENÂÎ;
Âlim ve velîlerden. İsmi Ali bin Abdülber bin Ali, künyesi Ebü'l-Hasan el-Hüseynî
el-Venâî’dir. 1756 (H.1170) senesinde, Mısır’ın Saîd limanı köylerinden Venâ’da doğdu.
1797 (H.1212) senesinde Medîne-i münevverede vefât etti.
Ali Venâî, Kâhire’de büyüdü. Zamânının ileri gelen âlimlerinden ilim ve edeb öğrendi.
Muhammed bin Ali eş-Şirvânî’den icâzet, diploma aldı. Henüz on sekiz yaşında çeşitli
ilimlerde kitaplar yazmaya başladı. Bir taraftan da büyük hadîs âlimi Seyyid Murtaza'nın
derslerine devâm edip hadîs ilmi mütehassısları arasına girdi. Mânevî ilimler adı verilen
tasavvuftan da nasîblendi. Halvetî yolunun büyüklerinden Ahmed ed-Derdî’nin sohbetlerinde
kemâle gelip olgunlaştı.
Ali el-Venâî çok ibâdet eder, nefsinin terbiyesi ile uğraşırdı. Bu gayretleri neticesinde
kendisinden kerâmet, hârikulâde hâlleri görüldü. Sık sık rüyâsında Peygamber efendimizi
görür ve mânevî iltifatlarına kavuşurdu. Yine rüyâda, Peygamber efendimiz mübârek
parmağını Ali el-Venâî’nin ağzına koyup hareket ettirdi ve; “Gece sana “Lâ ilâhe illallah
Vallahü ekber Allahü ekber” demen kâfidir” buyurdu. Ali el-Venâî iki defa da Resûlullah
efendimizi uyanık gördü. İlkinde Tâhâ sûresini okurken görmüştü.
Ali el-Venâî’ye rüyâsında İsm-i A’zâm duâsı öğretildi. Geceleri çok namaz kılardı. Bir ara
Mekke-i mükerremeye gitti, orada üç sene kadar ilim öğretti ve ibâdetle meşgûl oldu.
Peygamber efendimizin mübârek kabr-i şerîflerini ziyâretten sonra Mısır’a döndü. Herkes
kendisini sevgi ve hürmetle karşıladı. Çok geçmeden mânevî bir işâretle Medîne-i
münevvereye gitmesi emredildi. Zîrâ bu, vefâtının Medîne’de olacağına dâir bir müjde idi.
Derhâl yola çıkıp önce Mekke’ye oradan da Medîne-i münevvereye vardı. Çok geçmeden
müjdelendiği gibi hakîkaten Medîne’de vefât etti.
Ali el-Venâî’nin yazdığı eserlerden bâzıları şunlardır: 1) Tuhfet-ül-Efkâr, 2) Delîl-üs Sâlik
ilâ Melik-il Memâlik, 3) Risâlet-üt-Tevhîd, 4) Necât-ür-Rûh, 5) Risâlet-ün fil-Akâid, 6)
Şerhu Salevât ed-Derdîr, 7) Umdet-ül-Ebrâr fî Ahkâm-il-Hac vel İ’timâr.
1) Câmi-u Kerâmât-il-Evliyâ; c.2, s.200
2) Brockelman; sup 2, s.424
3) El-A’lâm; c.4, s.298
4) Mu’cem-ül-Matbûât; s.160
5) Esmâ-ül Müellifîn; c.1, s.770