Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

1) Şakâyik-ı Nu'mâniyye Tercümesi (Mecdî Efendi); s.94
2) İslâm ÂlimleriAnsiklopedisi; c.13, s.86
ŞÜHÛDÎ EFENDİ;
Tanınmış velîlerden. Asıl ismi Muhammed'dir. Şühûdî ismiyle meşhur olmuştur. Hasköy'de
doğdu. 1612 (H.1021) senesinde Babaeski'de vefât etti. Kabri oradadır. Edirne'nin Babaeski
kasabasında AliPaşa Câmiinde imâm-hatiplik yaptı. Tasavvufta Şeyh Yâkûb Efendinin
sohbetinde kemâle erdi.
Tasavvufta yetişmesini şöyle anlatır: "İlim tahsil ettiğim sıralarda bütün gayretimle dînin
emirlerine uymaya çalışırdım. Tasavvuf ehli zâtların sohbet ve vâzlarına giderdim. Bir gün
yine vâz dinlemeye gitmiştim. Vâiz efendi, kıyâmet günü insanların karşılaşacağı dehşetli ve
müşkil hallerden bahsetti. Dinleyen cemâat o kadar etkilenmişti ki, feryâd ederek ağlaşmaya
başladılar. Bu vâzı dinlediğim günün gecesi bir rüyâ gördüm. Kıyâmet günü olmuş,
insanlarSırat'ı geçmek için uğraşıyordu. Herkes bir kâmil zâtı kendine rehber edinmişti.
Herkesin hâli rehberine soruluyordu. O olumlu cevap verirse, Sırat'ı geçiriyorlar, müsbet
cevap vermezse geçirmiyorlardı. Ben de şaşkın bir halde Sırat'ı geçmek için yaklaştım. Bana
rehberin kimdir? dediler. Rehberim yoktur, dedim. O sırada nûr yüzlü bir zât âniden karşıma
çıkıverdi. Bana; "Gel sen bizim torunlarımızdan ol." dedi. Benim hakkımda iyi şeyler söyledi
ve beni Sırat'tan geçirdiler, sonra uyandım. Bu rüyânın üzerine rüyâda gördüğüm zâtı
devamlı aradım. Kasabamıza nice zâtlar gelip gitti. Hiçbiri ona benzemiyordu. Nihâyet bir
gün Şeyh Yâkûb Efendi İstanbul'a giderken bizim beldeye uğradı. Huzûruna gittim, elini
öptüm. Elini öpünce bana; "Gördüğün rüyânın zuhûr etme zamânı yakındır." dedi. Dikkatlice
yüzüne baktım. Rüyâmda gördüğüm zât olduğunu anladım. Hemen teslim olup, talebeleri
arasına girdim. Onunla birlikteİstanbul'a gittim. Sohbetlerinde bulunup, ondan terbiye
gördüm."
1) Lemezât; Süleymâniye Kütüphânesi, Hacı Mahmûd Kısmı, No: 4536 s.157
ŞÜSTERÎ;
Endülüs'teki evliyânın büyüklerinden. Künyesi Ebü'l-Hasan olup, ismi, Ali bin Abdullah
eş-Şüsterî en-Nümeyrî el-Endülüsî'dir. Mâlikî mezhebinden olan Ali bin Abdullah, tasavvuf
ilmini ve edebi, Ebû Muhammed bin Sebîi'den öğrendi. Aynı zamanda fıkıh âlimi ve şâir olan
Ebü'l-Hasan Ali'nin doğum târihi belli değildir. 1269 (H.668) senesinde, hacdan dönerken
Dimyât'da vefât etti ve oraya defnedildi. Hayâtı hakkında fazla bilgi olmayanEbü'l-Hasan;
verâ, zühd ve takvâ sâhibi bir zât idi. Kerâmetleri ve menkıbeleri çoktur.
Ünvân-üd-Diyâne adlı eserin yazarı şöyle anlatır: "Şüsterî, bir gün talebeleriyle yolculuğa
çıktı. Daha önce sevdiklerinden Ahmed isminde bir zât esir düşmüştü. Bu yolculuk
sırasındaEbü'l-Hasan Ali; "Ey Ahmed!Artık bize gel!" diye birkaç defâ yüksek sesle söyledi.
Talebeleri bu sözleri işitince; "Efendim! Ahmed kimdir? Buralarda öyle birisi yoktur"
dediler. Bunun üzerine Ebü'l-Hasan Ali; "Yarın inşâallah sizin kendisiyle sevineceğiniz
kimse olacaktır." dedi. Ertesi gün Kâbis denilen köye vardılar. O köye giderken, daha önce
esârette olan kişi koşarak geldi.Ebü'l-Hasan Ali talebelerine; "Haydi şimdi sevinin, bu
kardeşinizle müsâfeha ediniz. O esâretten kurtulmuştur." dedi.
Şöyle anlatılır: "Câye denilen şehirde, Ebü'l-Hasan bin Alâl isminde, dînine bağlı ve emâneti
koruyan bir zât vardı. Bir gün Şüsterî hazretlerinin talebelerine ders okuttuğu yere geldi ve
onu ders okuturken buldu. Ebü'l-Hasan'ın ilmini ve talebeye öğretiş usûlünü çok beğendi.
Ebü'l-Hasan'a ve talebelerine, Allahü teâlânın rızâsı için yirmi dirhem ve bâzı yiyecekler