Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Ben daha henüz birşey söylemeden; "Ben gaybi bilmem. Ben gaybi bilmem. Ama bana
ihtiyâcını söyleyebilirsin." dedi. Ben, onun benim hâlimi kerâmet olarak anlayıp, böyle
söylediğini anladım. İhtiyâcımı bildirdim. O ihtiyâcım, onun vesîlesiyle halloldu."
Ebû Müslim Sumâdî'nin büyüklüğünü tanıyan ve onu seven Muhammed bin Arab isminde bir
zât, doğu beldelerinden koyun almak üzere yanında birkaç çoban ile gidiyordu. Çeşitli
yerlerden koyunlar alıp yolda giderken, bir yerde gecelediler. Şiddetli fırtınanın estiği çok
yağmurlu bir gece idi. Geceleyin koyunlar ürküp dağıldılar. İbn-i Arab ve yanında bulunan
çobanlar, koyunları toparlamaktan âciz kaldılar. O esnâda İbn-i Arab, Ebû Müslim
Muhammed Sumâdî hazretlerinden imdâd isteyip; "Ey Ebû Müslim! Yardımına muhtâcım!"
diye yalvardı. O sırada, civardaki nâhiyelere kadar dağılmış olan koyunları toparlayan bir ses
duyuldu. O ses, koyunların hepsinin bir araya tam olarak toplanmasına kadar devâm etti.
Allahü teâlânın izni ile ve Muhammed Sumâdî'nin kerâmeti bereketi ile koyunlarını
toparlamaya muvaffak olan İbn-i Arab, Allahü teâlâya çok şükretti. Sumâdî'ye olan
muhabbeti de böylece daha da artmış oldu.
İbn-i Arab'ın hanımı da, Muhammed Sumâdî'nin büyüklüğüne inanan veliyye ve sâliha bir
hanım idi. Âile olarak da tanışırlar, birbirlerine gelip giderlerdi. İbn-i Arab'ın yolculukta
koyunlarını toparlamaktan âciz kaldığı şiddetli yağmur ve fırtınalı geceden sonraki akşam, o
da Sumâdî'nin evine gitmişti. Sumâdî o hanıma kapı aralığından; "Sana birşey söyleyeceğim.
Ama ben ölmedikçe hiç kimseye anlatmıyacaksın" dedi. O da kabûl edince, şöyle anlattı:
"Senin zevcen (İbn-i Arab) dün gece şiddetli bir gece geçirdi. Bir ara topladığı koyunlar
ürküp, her tarafa dağıldılar. Zevcin ve yanında bulunan çobanlar, koyunları bir araya
getirmekten âciz kaldılar. Bu esnâda zevcin, bana nidâ ederek yardım istedi. Ben de ufak bir
çakıl taşı alıp, o tarafa doğru attım. Bundan sonra koyunların hepsi bir araya toplandı. Bir
zarar görmemiş olarak yakında sâlimen sana gelecek, hiç merak etme."
Dervişlerden bir zât anlatır: "Bir zaman iş içinŞam'danKâhire'ye gidecektim. Yola çıkacağım
zaman, Muhammed Sumâdî, Muhammed Bekrî'ye vermem için bana bir mektup verdi.
Kâhire'ye ulaştığımda, Muhammed Bekrî'nin yanına vardım. Huzûruna girip, Muhammed
Sumâdî'nin yanından geldiğimi söyledim. Onun ismini duyunca, derhâl ayağa kalkıp, büyük
bir hürmetle MuhammedSumâdî'ye olan muhabbetini, edebini bildirdi.Mektubu verdiğimde,
yine edeb ve hürmet ile alıp, mektubu öpüp, yüzüne gözüne sürdü. Muhammed Sumâdî'yi
çok övdü ve ondan; "Kardeşimiz, efendimiz" diye bahsetti. Muhammed Bekrî'nin bu
davranışından, Muhammed Sumâdî'nin büyüklüğünü daha iyi anlamaya başladım."
Muhammed Sumâdî Anadolu'ya geldiğinde, zamânın sultânı olan Kânûnî SultanSüleymân
Hân ile görüştü. Kânûnî, onun ilim ve evliyâlık yolundaki derecesini, yüksekliğini pek iyi
anlayıp, Şam'a bağlı köylerden birinin gelirini ona ihsân etti. Ayrıca her sene ona seksen
çuval buğday verilmesini, kırk çuvalının; zâviyede bulunan fakirler ve ziyâretçiler için, kalan
kırk çuvalın da Muhammed Sumâdî'nin çocuklarına ve neslinden gelenlere verilmesini,
onların ihtiyaçları için kullanılmasını istedi.
Muhammed Sumâdî'nin çok kerâmetleri görülmüştür. Kur'ân-ı kerîmden şifâ âyetlerini
yazarak, rahatsızlığı olanlara verirdi. İnsanlar onunla bereketlenmek, mübârek eliyle yazdığı
şifâ âyetlerinden biiznillah şifâ bulmak için, yazdığı âyet-i kerîmeleri yanlarında taşırlar ve
hastalıklarından şifâ bulurlardı.
Muhammed Sumâdî 1586 (H.984) senesinde, bir Cumâ gecesi Şam'da vefât etti. Meşhûr
EmeviyyeCâmiinde cenâze namazı kılınıp, zâviyesinin avlusuna defnolundu.Cenâze
namazında; âlimlerden, devlet erkânından ve diğer insanlardan çok kalabalık bir cemâat hazır
bulundu. İnsanlar onun vefâtına çok üzüldüler. Vefâtına; "Şan, şeref, yükseklik, asâlet sâhibi
ve bu yüksek vasıflarıyla, çok övülmüş olan, kendisinden ümîdli olduğumuz, şefâatine
kavuşmayı arzuladığımız kutup, büyük âlim vefât etti." mânâsına gelen!