Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Dir irdi öz tenige ey hunuk-rû
Sening rüsvalığınğni irte vü kiç
Özüm ayğanga bâver kılmadınğ hiç
Bu mü’mindin işitip kiltür insâf
Nikûlar ehlimen dip urmagıl lâf
Anâ insâf anâ hulk ey birâder
Özinğning aybınğa sen yapma çader
Eğer sen kılmasanğ nefsinğ şikestî
Yeter sakkalınğa her künde destî.
Yâni: Hâm ve câhil biri, aziz ve kâmil bir zâta kaba ve kötü bir lafızla küfretti.
O güzel huylu zât sakalını tutarak kendi kendine şöyle diyordu: Ey soğuk yüzlü şahıs! Senin
rüsvâlığını gece gündüz sana söyledim durdum. Ama sen hiç inanmadın.
Bu müminin sözünü duyarak insafa gel. Ben iyilerdenim diye övünüp durma.
Ey kardeşim, işte insaf, işte ahlâk. Sen kendi ayıbını örtüp durma.
Eğer sen nefsini kırmazsan, sakalına her gün bir el uzanır.
1) Sebât-ül-Âcizîn
2) Edebiyât Târihi
3) İslâm Târihi Ansiklopedisi; c.9, s.142
SULTAN BABA
Buhârâ taraflarından Anadolu'ya gelen velîlerden. Yaklaşık beş yüz yıl önce yaşadığı tahmin
edilmektedir. Türbesi İzmit'in Gölcük ilçesine bağlı Örcün köyünde olup, bölge sâkinleri
tarafından ziyâret edilmektedir.
SULTAN DÎVÂNÎ;
Afyon'da yaşayan büyük velîlerden. İsmiMehmedÇelebi olup, babası büyük velî Abapûş-i
Velî'dir. On altıncı yüzyılda yaşamıştır. Afyon'da doğdu. Doğum târihi belli değildir. Küçük
yaşta ilim öğrenmeye başlayan Sultan Dîvânî, babasının yanında yetişti. Abapûş-i Velî
zamânında Afyon'da şiddetli bir vebâ salgını hüküm sürdü ve yakınlarını birer birer kaybetti.
Abapûş-i Velî'ye bir gün en çok sevdiği küçük oğlu MehmedÇelebi'nin vefât haberi geldi. O
zaman, Abapûş-i Velî; "Hakk'ın rahmetine mi kavuştu? Hayır yanlışınız var, uyuyor o. Bu
sefer yanıldınız." dedikten sonra, hemen küçük oğlunun yattığı odaya sessizce girdi.
Üzerindeki örtüyü kaldırarak; "Uyuyor musun Mehmed'im? Bu ne uykusu? Senin bu
dünyâda hizmetin var. Uyan Mehmed'im uyan!" dedi. Mehmed Çelebi, uykudan
uyanırcasına, tatlı bir mahmurlukla gözlerini açtı ve babasına uzun uzun baktı.
Abapûş-i Velî hemen oğlunu dergâha götürerek, kırk günlük riyâzet ve uzlete soktu. Bu
müddet içinde SultanDîvânî tasavvufta büyük dereceler elde etti. Babasının sağlığında,
yerine geçerek talebe yetiştirmeye başladı.
Sultan Dîvânî, babasının yerine geçtikten sonra, Konya'ya Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî'nin
kabrini ziyâret için yola çıktığında şehrin ileri gelenleri tarafından uğurlandı. Yolun yarısında
Beşâre denilen yere geldiğindeKonya'dan karşılamaya gelenler oldu. Sultan Dîvânî burada
nice tesirli sohbetler yaptıktan sonra yoluna devâm etti. Konya'da Celâleddîn-i Rûmî'nin