Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Bu kadar meşakkate, katlanman îcâb eder.
Eğer günah bir şeyi, talep edersen benden,
Bil ki mahrûm ederim, seni helâl şeylerden.”
1) Hilyet-ül-Evliyâ; c.10, s.189
2) Tabakât-us-Sûfiyye; s.206
3) Nefehât-ül-Üns; s.119
4) Tam İlmihâl Seâdet-i Ebediyye (49. Baskı); s.1139
5) Rehber Ansiklopedisi; c.15, s.113
6) Vefeyât-ül-A'yân; c.2, s.429
7) Şezerât-üz-Zeheb; c.2, s.182
8) Tabakât-ül-Kübrâ; c.1, s.90
9) Risâle-i Kuşeyrî; s.138
10) Keşf-ül-Mahcûb; s.242
11) İslâm Ahlâkı; 13. Baskı, s.72
12) Kâmûs-ül-A'lâm; c.4, s.2705
13) Menâkıb, Üniversite Kütüphânesi, A.Y. Kısmı, No: 2702
14) Lemezât
15) Tezkiret-ül-Evliyâ
16) Ravd-ur-Reyyâhîn
17) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.3, s.291
SELÂHADDÎN UŞÂKÎ;
Anadolu'da yetişen büyük velîlerden. İsmi Selâhaddîn bin Muhammed Abdülazîz'dir. 1705
(H.1117) senesinde Rumeli'deki Kesriye kasabasında doğdu. 1783 (H.1197) senesi
Muharrem ayının yirmi dokuzunda Cumâ günü vefât etti. Tâhir Ağa Dergâhına defnolundu.
Selâhaddîn Uşâkî, yirmi yaşına kadar Kesriye'de kalıp ilim öğrendi. Sonra İstanbul'a gelerek
tahsiline devâm etti. Babası kâtip olduğu için; Selâhaddîn Uşâkî yirmi yedi yaşındayken
Bâbıâlî'de katipliğe başladı. Vezir Hekimoğlu Ali Paşanın dâiresinde masraf kâtibi oldu.
Zekâ ve çalışkanlığı ile çevresinde sevgi ve alâka uyandıran Selâhaddîn Uşâkî, Hekimoğlu
Ali Paşanın teveccühünü kazanarak onun mektup işleriyle vazîfelendirildi. 1739 (H.1152)
senesinde Hekimoğlu Ali Paşa ile Mısır'a gitti. Mısır'dayken Arapçasını çok ilerletti. Allahü
teâlânın ihsânı olarak gönlünde tasavvuf yoluna karşı bir rağbet ve alâka uyandı. Tasavvuf
büyüklerine karşı içinde sevgi ve muhabbet duyar, onların sohbetlerine gitmek için can
atardı. Her gittiği yerde tasavvuf ehlini arar bulur, onlarla görüşürdü. Bu yüzden
Mısır'dayken Şâbâniyye yolunun büyüklerinden Şemseddîn MuhammedHafnî'nin
sohbetlerinde bulundu. Hüseyin Demenhûrî'den bâzı ilimleri öğrendi. AliPaşa ile
birlikteİstanbul'a döndü. Rumeli'yi teftiş ile görevlendirilen Ali Paşa, berâberinde Selâhaddîn
Uşâkî'yi de götürdü. Edirne'ye vardığında Cemâleddîn Uşâkî'yi ziyâret etti. Selâhaddîn
Uşâkî, aradığı mânevî sırların Cemâleddîn Uşâkî'de bulunduğunu görerek, ona talebe oldu.
Bu sırada Selâhaddîn Uşâkî'nin içinde tamâmen tasavvuf yoluna girme arzusu doğup, paşaya
durumu arz edip, resmî hizmetten çekilmesine müsâde buyurmasını ricâ etti. Paşanın izniyle
mektupçuluk vazifesinden ayrıldı. Bundan sonra hocasının hizmetinde bulunan Selâhaddîn
Uşâkî, onunla birlikte İstanbul'a gitti. Selâhaddîn Uşâkî, Eyyûb'da ikâmet etti. Hocasının
sohbetlerine devâm ederken, yedi sene kadar nefsinin istediklerini yapmayıp, istemediklerini
yaparak mücâhede ve riyâzette bulundu. Sonra hocası, kızını Selâhaddîn Uşâkî'ye verdi.
Selâhaddîn Uşâkî'nin çocuğu olduktan bir süre sonra, hocası ve kayınpederi onu evden
çıkararak; "Al hanımını evimden ayrıl! Bundan sonra kendi geçimini temin et." dedi.