Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

5) OsmanlıMüellifleri; c.1, s.100
6) Tam İlmihâl Seâdet-iEbediyye; (49. Baskı) s.
7) Vekâyi-ül-Füdâlâ, ÜniversiteKütüphânesiTürkçeYazmalar No: 81, sh. 329
8) Kâmûs-ül-A'lâm; c.4, s.2916
9) Semerât-ül-Fuâd, İstanbul 1288, muhtelif sahifeler
10) İslâm ÂlimleriAnsiklopedisi; c.16, s.166
SARI AHMEDZÂDE EL-HÂC MEHMED EFENDİ;
On sekizinci ve on dokuzuncu yüzyıllarda Anadolu'da yaşamış olan ilim ve gönül ehli
zâtlardan. Doğum ve vefât târihleri belli değildir. Amasyalı olup, Sarı Ahmedzâde diye
meşhûr olmuştur. Amasya'da vefât etti.
Küçük yaştan îtibâren ilim tahsîline yönelen Mehmed Efendi, İstanbul'a gelerek zamânının
âlimlerinden ilim tahsîl etti. Tahsîlini tamamladıktan sonra müderris oldu. Kastamonu
Medresesinde müderris olarak vazîfe alıp talebe okuttu. Bir müddet bu vazîfeyi yaptıktan
sonra vazîfesini oğluna bırakıp memleketi olanAmasya'ya döndü.Tasavvufî bir hayat
yaşayarak evinde ilim ve ibâdetle meşgûl oldu.Devamlı ibâdetle ve kitap mütâlaa etmekle
meşgûl olan Mehmed Efendi, insanlar arasına fazla çıkmazdı. Çıktığı zamanlarda da tefsîr,
hadîs ve fıkıh dersleri verirdi. Buhârî-i Şerîf, Mişkâtü'l-Mesâbih hadîs kitaplarını ve
Hâdimî hazretlerinin Tarîkat-ı Muhammediyye kitâbını eliyle yazdı. Ders verdiği zamanlar
dışında yazdığı kitaplardan biri de El-Eşbâh kitabıdır. Bilhassa kırâat ilminde yüksek ilim
sâhibi olan MehmedEfendi, güzel ahlâkı ile insanlara örnek oldu.
İlim, fazîlet ve mânevî haller sâhibi olan Mehmed Efendi, Peygamber efendimizi rüyâsında
çok görürdü. Hayvanların ve cansız varlıkların Allahü teâlânın ismini zikrettiklerini işitirdi.
İnsanlar herhangi bir işleri husûsunda onunla istişâre ettikleri zaman istihâre ederdi. Onların
sordukları husûsu ya istihârede açık bir şekilde görür veya o mesele ile ilgili bir ayet-i kerîme
okuyarak müşkillerini hallederdi.
Ömür boyu ilim öğrenmiş ve öğretmiş olan Sarı Ahmedzâde el-Hâc Mehmed Efendi,
memleketi olanAmasya'da vefât etti.
1) Kitâbü'l-Mecmû fil-Meşhûd ve'l-Mesmû; s.27
SARI NÂSUH
İstanbul'un fethine katılan ve nereden geldiği bilinmeyen gâzi dervişlerdendir. Fâtih'te adını
taşıyan mahallesi de bulunan Sarı Nasuh'un kabri Akdeniz Caddesinin Vatan Caddesine
çıkışında solda olup ziyâret edilmektedir.
SARI SALTUK;
Türkistan taraflarından Anadolu’ya gelip İslâmiyetin yayılması için çalışan mücâhid Türk
derviş ve erenlerinden. İsmi, Muhammed Buhârî’dir. Sarı Saltuk lakabıyla meşhûr olmuştur.
Doğum ve vefât târihleri kesin bilinmemekle birlikte on üçüncü yüzyılın ikinci yarısında
yaşamıştır. Türbesi Baba Dağındadır.
Türkistan’da yetişen evliyânın büyüklerinden Ahmed Yesevî hazretleri ve talebeleri
Anadolu’ya gelen Türklere maddî ve mânevî yardımda bulundular. Yetiştirdikleri mümtaz
insanlardan bâzılarını Anadolu’ya gönderdiler. Bunlar arasında Hacı Bektâş-ı Velî ve Sarı