Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Sadreddîn Hayâvî hazretleri güzel halleri ve ahlâkıyla meşhûr oldu. Çok kerâmetleri görüldü.
Sadreddîn-i Hayâvî hazretlerinin Hacı Muhammed Cilvânî adında Mısırlı bir talebesi vardı.
Bu talebe ilimde yüksek bir derecedeydi. Bir gün arkadaşları arasında ilmiyle övünüp, hocası
için; "O bir ümmî kişidir. Eğer bizim gibi ilim sâhibi dervişleri olmasaydı, adı sanı hiç
duyulmazdı." deyiverdi. Tam o sırada yanlarına Sadreddîn Hayâvî hazretleri geldi ve; "Bâzan
küçük çocuğunu babası tutup elleriyle yukarı kaldırıverir. O sırada çocuk kendini çok
yükseklerde görür, hattâ babasından bile yüksek olduğunu zanneder. Halbuki babası
kendisini bırakıverse, bir tarafının kırılıp helâk olacağını bilmez." buyurdu.Sonra talebeler
dağıldılar. Muhammed Cilvânî de dergâhtaki odasına gitti. Çok geçmeden hastalanıp vefât
ettiği haberi geldi.
Seyyid Yahyâ anlatır: "Şiddetli bir kış mevsimi idi. Çok üşümüştüm. Isınmak için Tennûr'a
(Tandır'a) girdim. Orada üzerime rehâvet çöktü ve câmiye yatsı namazını cemâatle kılmaya
gidemedim. Sonra kalkıp namazımı bulunduğum yerde kılmak istedim. Lâkin iki ayağım
çalışmaz olmuş ve şiddetli bir ağrı başlamıştı. Hayâtımda böyle ağrı görmemiştim. Bu halde
iken epey zaman geçti. Bir gece karşımda Sadreddîn hazretlerini gördüm. Sanki bacadan
girmişti. Bana; "Niçin yatarsın? Kalk." buyurdu ve elimden tutup ayağa kaldırdı. Sonra
gözümden kayboldu. Hakîkaten ayak üzeri durabiliyor ve yürüyebiliyordum. Ayaklarımdaki
ağrılar da dinmişti. Câmiye gittim. Orada Sadreddîn hazretlerini gördüm. Bana; "Bundan
sonra namaza gecikme." buyurdular.
Sadreddîn Hayâvî hazretleri bir sohbetinde; "Yüzü bize karşı dönük olup da bize taş atan yine
bizdendir. Eğer bize arkasını çevirirse o zaman başka." buyurdular.
Talebelerinin en üstünleri; Pîrzâde, İbrâhim Şirvânî, Pîr İlyâs ve Seyyid Yahyâ hazretleridir.
SENİ BEKLİYORDUK
Sadreddîn Hayâvî hazretlerini sevmeyen biri vardı. Bir gece kendi kendine; "Sadreddîn
dedikleri kişi şehrimizin gençlerini başına topluyor ve onlara bir şeyler anlatıyor. Bu gece
onun kapısını çalıp dışarı çıkarayım ve bir güzel döveyim." niyeti ile yola düştü. Sadreddîn
hazretlerinin kapısına geldiğinde onu kapı önünde durur gördü. Şeyh Sadreddîn hazretleri
ona hitâben; "Ey kişi! Biz senin niyet ettiğin şey yerine gelsin diye hayli zamandır burada
bekliyoruz. Çok geciktin." buyurdu. Gelen kişi bu sözleri duyunca pişman oldu ve onun
büyük bir zât olduğunu anlayıp ellerine kapandı, özür diledi sonra da ona talebe olmakla
şereflendi.
1) Lemezât, Süleymâniye Kütüphânesi, Hacı Mahmûd Kısmı, No: 4536, v.126
2) Nefehât-ül-Üns (Osmanlıca); s.572
SADREDDÎN-İ KONEVÎ;
Konya'nın büyük velîlerinden. İsmi Muhammed bin İshâk, künyesi Ebü'l-Meâlî, lakabı
Sadreddîn'dir. 1210 (H.606) târihindeMalatya'da doğdu. 1274 (H.673) târihinde Konya'da
vefât etti.Kabr-i şerîfi Konya'da kendi adı ile anılan câminin bahçesindedir.
Sadreddîn-i Konevî'nin babası İshâk Efendi, Anadolu Selçukluları nezdinde îtibârlı, yüksek
mevkı sâhibi biriydi. Küçük yaşta babası İshâk Efendi vefât etti.Üvey babası Muhyiddîn-i
Arabî, Sadreddîn-i Konevî'nin terbiyesi ve yetişmesiyle meşgûl oldu. Çok iyi bir tahsîl gördü.
Kelâm ve tasavvuf ilimlerine âit birçok kıymetli eserler yazdı.
Muhyiddîn-i Arabî hazretleri, Sadreddîn-i Konevî'nin terbiyesi ile çok yakından meşgûl oldu.