Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

attırdı. Köle birkaç kere suya battı, çıktı. Geminin bir tarafına can havliyle tutundu. Onu
saçından tutup gemiye aldılar. Bu olaydan sonra köle, köşesinde sessiz ve sâkin oturdu.
Hükümdar âlimden bu işin hikmetini sordu. O da; "Köle suya girmeden evvel, gemideki
selâmetin kadrini ve kıymetini bilmiyordu. İşte huzûrla, saâdet ve sıhhat de böyledir. Huzûr
içinde yaşıyan, mesûd olan, bir felâkete uğramadıkça, o huzûr ve saâdetin kıymetini bilmez.
İnsan hasta olmadıkça da, sağlığının kıymetini bilmez" dedi.
Fârisî beyt tercümesi:
Bir belâya ve felâkete uğradığında mahzun olma,
Cenâb-ı Hakkın nice gizli lütufları vardır onda."
Sa'dî-i Şîrâzî buyurdu ki: "Hak teâlânın lütuf ve ihsân buyurduğu bahta ve rızka kanâat
etmeyen kimse, Rabbini bilmemiş ve O'na itâat etmemiş olur. Ey bir yerde durmayan, sebât
etmeyen, rızk için didinip duran, koşan kişi! Sakin ol, yuvarlanan taş üzerinde ot bitmez."
"Ey akıllı kimse! İster iyi, ister kötü olsun, kimsenin arkasından konuşma.Çünkü hakkında
konuştuğun kişi gerçekten kötü ise, onu kendine düşman etmiş olursun. İyi ise, çok kötü bir
iş yapmış olursun. Biri sana gelip de filân adam kötüdür derse, iyi bil ki, o kendi kusûrunu
söylemiş olur."
"Birisi şu ibretli sözü söyledi: Gıybet edecek olursam, anamdan başkasının gıybetini
etmem. Zîrâ böylece sevaplarım anama yazılmış olur!"
Ey iyi insan! Bir insanın iki şeyi dostlarına haramdır. Birisi; onun malını haksız yere alarak
yemek, diğeri; arkasından iyi olmayan şekilde konuşmaktır. Biri senin yanında başkasının
aleyhinde konuşuyorsa, zannetme ki başkasının yanında seni medheder. Benim nazarımda bu
dünyâda en akıllı insan, kendisiyle meşgûl olup, başkalarından gâfil olandır."
"Düşmandan lâf getiren, insana düşmandan daha büyük düşmandır. Ey laf taşıyıcı!
Düşmanım bile yüzüme karşı kötü şey söylemiyor. Sen ondan daha büyük düşman olmasan,
onun arkamdan söylediğini, gelip de yüzüme karşı söyler misin? Söz taşıyan, eski
düşmanlıkları yeniler, kinleri tâzeler. En yumuşak insanları bile çileden çıkarır. Uyuyan
fitneyi uyandıran kimseden en kısa zamanda kaç! Kavga iki kişi arasında yanan bir ateşe
benzer. Söz taşıyıcı ise, o ateşin sönmemesi için odun taşıyan oduncu gibidir."
"Ey insanoğlu! Adının unutulmamasını istersen, çocuğuna ilim, hüner, mârifet öğret ve onu
akıllı fikirli yetiştir. Böyle yaparsan, arkanda seni rahmetle anan bir kişi bırakmış olursun."
"Ey yüzünde nûr kalmamış kişi. Kalbini temiz tut. Kararmış ayna iyi göstermez. Yarın, azâba
müstehak olmamanın yolunu ara. Başkalarının ayıplarını arama. Başkalarının ayıbını
araştırmakla meşgûl olan, kendi ayıplarını göremez."
"Dil; şükretmek içindir. Rabbini bilen, dilini gıybet için kullanmaz. Kulak; Kur'ân-ı kerîm ve
nasîhat dinlemek içindir. Bâtıl ve boş sözler için değildir. İki göz; Allahü teâlânın kudret ve
san'atını görmek içindir. Eşin dostun ayıbını görmek için değildir."
"Cenâb-ı Hak kulunu yoktan var etti. Eline cömertlik, başına da secde kâbiliyeti verdi. Aksi
takdirde, ne el cömertlik, ne baş secde edebilirdi."
"Dil ile kulak, kalbin anahtarıdır. Dil söylemeseydi, gönüllerin esrârı gizli kalırdı. Kulak iyi
bilgileri duymasaydı, insan nasıl bilgi sâhibi olurdu."
"Yavrum! Gençlikte, nefsin arzuları insanı kapladığı gibi, ilim öğrenilecek, ibâdet yapılacak
en kârlı zaman da gençliktir. Gençlikte şehvetin, asabiyetin kapladığı anlarda, dînin bir
emrini yerine getirmek, ihtiyarlıkta yapılan aynı ibâdetten çok üstün ve kıymetli olur."
"Oğlum! Günah yükünün altına girme. Zîrâ o ağırdır ve kaldıramazsın. İyilerin tuttukları
yoldan yürü git. Dileyen, bu bahtiyarlığı bulur. Sen alçak şeytanın kuyruğuna yapışmışsın.