Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

sohbetleriyle insanlara faydalı olmaya çalışırken, diğer taraftan da Tahtakale'de bir
ticârethânenin muhâsebesini tutarak geçimini temin etti. Onun vâz ve sohbetlerine fakir,
zengin, esnaf, işçi, memur, tüccar, fabrikatör pekçok kimse devâm ederek istifâde etmeye
çalıştı. Senelerce İstanbul'da kaldıktan sonra gönlündeki Resûlullah sevgisi onu Medîne-i
münevvereye çekti. Yakınları kendisine Eyüb Sultan'dan bir kabir yeri almasını teklif
ettikleri zaman; "Herkesi arzusuna bıraksalar, biz Cennetü'l-Bakî'yi arzu ederiz." dedi. 1979
senesinde Medîne-i münevvereye giderek oraya yerleşti. İstanbul'da tutulduğu hastalığı
Medîne-i münevverede de devâm etti. Fakat o en acılı ağrılı zamanlarında bile hiçbir
şikâyette bulunmadı. Yanına gelenlere yüzünden tebessümü hiç eksik etmedi. 12 Şubat 1984
(H.1404) Pazar günü vefât etti. Cennetü'l-Bakî Kabristanına defnedildi.
Mahmûd Sâmi Efendi uzuna yakın orta boylu, buğday tenli, seyrek sakallı, kıvırcık saçlı bir
zâttı. Temiz ve düzgün giyinirdi. Sakalı bir tutamı geçmezdi. Çok az yer içerdi. Sohbetlerinde
az yemenin fazîletinden ve çok yemenin zararlarından sık sık bahsederdi. Kendisi halîm,
selîm ve yumuşak huylu idi. Dâimâ sükûtu tercih eder, zarûret hâlinde pek kısa kelimelerle
karşısında bulunan kimselerin seviyesine göre konuşurdu.
Sohbet mevzûlarını, âyet-i kerîme, hadîs-i şerîfler, Peygamber efendimizin ve diğer
peygamberlerin, Eshâb-ı kirâmın ve velîlerin güzel ahlâkları, gazâları, Allah yolunda
gösterdikleri fedâkarlıkları, sabır ve tahammülleri ve nasîhatları teşkil ederdi.
Sohbetleri ve vâzları esnâsında bütün konuları kitap veya defterden okumalarına veya
huzurlarındaki herhangi bir şahsa okutmalarına rağmen, kalp mevzûunda bizzat bir kaynağa
bakmadan konuşurdu. Bir seferinde buyurdular ki: "Kalb-i selîm, ne incinen ne de inciten
kalbdir. İncinmemek incitmemekten daha zordur. Çünkü incitmemek eldedir, fakat
incinmemek elde değildir." Kendilerinin terbiyesi ile meşgûl oduğu kimselerin hallerini
gördükçe üzülür, fakat yüzlerine karşı ve arkalarından tevilli sözler bile olsa bir şey demezdi.
"Hiç kimseden incinmem ve kimseyi incitmemeye çalışırım." derdi. Hiç kimseye; "Şunu niye
yaptınız veya şunu niye yapmadınız." demez, yeme, içme ve giyinme husûsunda; "Şunu alın
yiyelim, bunu alın içelim, şöyle olsun veya böyle olmasın." demezdi.
Kapısına gelen herkesi kabûl eder, onlarla görüşür ve ikrâmlarda bulunurdu. Hayâtı belli bir
düzen ve disiplin içerisindeydi. Nitekim Erenköy'deki evinden Tahtakale'deki iş yerine gidiş
ve gelişlerinde vapur ve trene aynı saatlerde biner, gişe memurlarına bilet ve jeton paralarını
devamlı sûrette bozuk olarak verirdi. Ayrıca Karaköy'den Eminönü'ne dolmuşa binmediği
günlerde sıhhatinin şükrü olarak dolmuş ücretini fakirlere sadaka verirdi. Yolculuğa çıkarken
çantasında, iğne, iplik, çakı, kibrit, sabun, çengelli iğne, kalem, kâğıt gibi lüzumlu şeyleri
bulundururdu.
Mahmûd Sâmi Efendi dâimâ abdestli bulunur ve her vakit câmiye giderek namazlarını
cemâatle kılardı. Son senelerine kadar böyle devâm etti. Son senelerinde hastalığı sebebiyle
câmiye gidemez oldu.
Mahmûd Sâmi Efendi, bir sohbet sırasında büyüklerden şu sözü nakletti; "Kalbin nûrlanması
için beş şey lâzımdır. Birincisi; az yemek, az uyumak, ikincisi; devamlı Allahü teâlânın
ismini anmak, üçüncüsü; seher vaktinde kalkarak teheccüd, gece namazına devâm etmek,
dördüncüsü; namazlarda huşû üzere bulunmak, beşincisi; sâdıklarla berâber olmak."
Mahmûd Sâmi Efendi hiç kimseye; "Bizden ders al, bizim sohbetimize katıl, sakal bırak,
sarık sar, cübbe ve şalvar giy." gibi emirler vermezdi. Dikkat çekecek, fitne uyandıracak
hareketlerden kaçınırdı. "Bizim kapımız, hak kapısıdır. Nasîbi olan gelir. Hiç kimseyi
zorlamayınız." derdi.
Mahmûd Sâmi Efendi, Kur'ân ehline ve âlim kimselere karşı ayrı bir iltifât gösterir,
meclislerinde onlara hemen yanıbaşında yer verirdi. Bayramlarda onların gelmesini
beklemeden, ziyâretlerine giderdi. Nitekim AhıskalıAli Haydar Efendi bir sohbeti sırasında