Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

düşünüyor, bir haber alabilmek ümidiyle yaşıyordu. Bir gün Harezm'den bir kimse Ahmed-i
Yesevî hazretlerinin yanına geldi.Hâce Ahmed hazretleri o kimseye; "Harezm'de insanlarla
meşgûl olan, onları yetiştirmek için gayret eden bir derviş var mıdır?" diye sordu. O gelen
kimse; "Evet daha genç sayılabilecek yaşta bir zât, insanları irşâd etmekle, onlara hakîkî
kurtuluş yolunu anlatmakla meşgûl oluyor" dedi. Hâce hazretleri "Adı nedir?" diye sordu.
"Necmeddîn-i Kübrâ'dır" dedi. O sırada içeride bulunan Ali bin Saîd, Necmeddîn-i Kübrâ
hazretlerinin ismini duyunca derhal dışarı çıktı. Harezm'e gitmek için HâceAhmed Yesevî
hazretlerinden izin istedi. Mevsimin kış olduğunu, yolculuğun meşakkatli olabileceğini, eğer
isterse, kış mevsimi geçtikten sonra gidebileceğini söyledi ise de, Ali bin Saîd o zamana
kadar tahammül edemiyeceğini, müsâade edilirse hemen gitmek istediğini, yol meşakkatine
seve seve katlanacağını arzetti. Nihâyet izin verilip hazırlıklara başladı ve yola çıktı. Uzun ve
meşakkatli bir yolculuktan sonra Harezm'e Necmeddîn-i Kübrâ hazretlerinin hânekâhına
ulaştı. Uzun zaman orada, Necmeddîn-iKübrâ'nın sohbet ve hizmetinde bulundu. O büyük
zâtın sohbeti ve bereketi ile, nice yüksek derecelere, mânevî makamlara kavuştu.
Radıyüddîn Ali bin Saîd hazretleri, ilim öğrenmek için çok uzun seyahatler, yolculuklar
yapıp, birçok âlimden ilim öğrendi. Rivâyet edilir ki, bu zât, 124 ayrı âlimden ilim öğrenip
tarîkat hırkası giydi ve hepsinden ayrı ayrı icâzet, diploma aldı. Kendisi de binbir mihnet ve
meşakkatlere katlanarak, büyük bir aşk ile öğrendiği bu ilmi, ilim âşıklarına, talebelere
öğretti. Birçok kimse ondan istifâde etti.
İlim ve edeb öğrendiği hocalarına, onların Resûlullah efendimize kadar olan silsilelerine ve
Resûlullah efendimize bağlılık ve muhabbeti fevkalâde idi. Bu muhabbetin mükâfâtı olarak,
Resûlullah efendimizin kullandıkları mübârek taraklarından bir tânesi ona ulaştı. Rivâyet
edildiğine göre bu tarak, Ali bin Saîd hazretlerine ulaştırılmak üzere, Resûlullah efendimiz
tarafından Eshâb-ı kirâmdan (r.anhüm) birine emânet edilip, tarağın verileceği Ali bin Saîd'in
vasıfları da bildirilmişti. Bu emânet elden ele nihâyet Ali bin Saîd hazretlerine ulaştı. Ali bin
Saîd, bu tarağı büyük bir edeb ve hürmet ile bir hırkaya sardı. Bir kâğıda da kendi el
yazısıyla; "Bu tarak, Resûlullah efendimizin taraklarından biri olup, bu fakîre (Ali bin Saîd'e)
erişmiştir (ulaşmıştır)." cümlesini yazıp tarağın yanına koydu. Rükneddîn Alâüddevle Ahmed
bin Muhammed es-Semmânî hazretleri de bu tarak için; "Bu emânet, Radıyyüddîn Şeyh
AliLâlâ için idi ve sâhibine ulaştı." diye yazmıştı.
Radıyüddîn Ali bin Saîd hazretlerinin, Peygamber efendimiz için yazdığı rubâî'nin tercümesi
şöyledir:
Gönül bin cân ile sana tutulur.
Can da bin gönülle sana müşterî,
Tâlibin ne uyur, ne rahat bulur.
Tek arzu ettiği kavuşmak olur.
1) Nefehât-ül-Üns Tercümesi; s.492
2) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.9, s.224
RADIYÜDDÎN KAZVÎNÎ;
Büyük velîlerden. İsmi, Ahmed bin İsmâil bin Yûsuf et-Talkânî el-Kazvînî, künyesi,
Ebü'l-Hayr ve Ebü'l-Hüseyin’dir. Lakabı Radıyüddîn'dir. 1117 (H.512) senesinde Kazvin’de
doğdu. 1194 (H.590)’da, Muharrem ayının 19. Cumâ günü vefât etti. Şâfiî mezhebi
âlimlerinin büyüklerindendir. Hadîs, fıkıh, kırâat ve diğer ilimlerde derin bir ilme sâhipti.
İlim öğrenmeye küçük yaşta başladı. Kazvin, Nişâbûr, Bağdât ve başka yerlere gitti.
Babasından, Ebû Abdullah Muhammed bin Fadl’dan, Abdülgâfir-i Fârisî’den, Vecîh bin
Tâhir’den ve başka birçok âlimden ilim öğrendi. Kendisinden de; Ebû Abdullah Muhammed