Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Kendisine; "Evliyânın alâmetleri nedir?" diye sordular. O; "Velilerde üç alâmet vardır:
Birincisi, bir söz söylemek îcâb etse, nasîhat veren olur. İkincisi, mâlâyânî, boş şeylerle
uğraşmaz ve fitne çıkaran olmaz. Üçüncüsü, Kur'ân-ı kerîm okuduğunda dinleyenlerin
kalpleri yumuşar." buyurdu.
Pîr İlyâs hazretleri hak yolun bilgilerini ve güzel ahlâkı yayma vazifesiyle meşgûl ikenAllahü
teâlânın rahmetine kavuştu. Vefât ettiklerinde mübârek cesedlerini kendi bağlarındaki sofada
gasl edip, yıkadılar. Bu esnâda sofanın bir ağacı kırıldı. Üzerlerine düşmek üzere iken, Pîr
İlyâs hazretleri doğrulup bir eliyle ağacı tutup kaldırdı. Sonra tekrar uzandı. Cenâze başında
bulunanlar, bu hâli görünce hayretler içinde kaldılar. Bu hâdise çok kimsenin hak yola
girmesine ve tövbesine sebeb oldu.
1) Şakâyık-ı Nu'mâniyye Tercümesi (Mecdi Efendi); s.93
2) Amasya Târihi; c.1, s.188, 240, c.3, s.166, 168, 183
3) Tâc-üt-Tevârih
4) Lemezât, Süleymâniye Kütüphânesi, No: 4536, v.120
5) Nefehât-ül-Üns; s.573
6) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.12, s.375
PÎR MUHAMMED ERZİNCÂNÎ;
Evliyânın büyüklerinden. İsmi Pîr Muhammed'dir. Erzincan kasabalarından Kaleriç'te doğdu.
Doğum târihi bilinmemektedir. 1464 (H.869) târihinde Erzincan'da zelzelede şehîd oldu.
Kabr-i şerîfleri, Erzincan'da Câmi-i Kebir yanındadır.
Pîr Muhammed, Erzincan'da zamânın önde gelen âlimlerinden okuyup, ilimde yüksek bir
dereceye ulaştı ve meşhûr bir müderris oldu. Her ne sorulsa hemen cevaplandırırdı.
Tasavvuf yoluna girmesine bir rüyâsı sebep oldu. Bir gece rüyâsında engin bir deniz gördü.
Deryâ kenarına gelip o deryâdan geçmeyi arzu etti. Deryâ kenarında birçok gemiler vardı.
Herbiri yolcularını almış, yelken açmak üzereydi. Pîr Muhammed, bunların birisine binmek
istedi. Lâkin binemedi. Hangisine binmek istediyse, gemiciler binmesine mâni oldular. Bu
hâle şaşırdı ve hayretler içinde kaldı. Bu sırada gemiden bir ses; "Bu gemilerin sâhibi Seyyid
bir zâttır. Git hizmetine gir ve ondan izin al. O zaman binebilirsin. Yoksa kimse seni gemiye
almaz ve buradan geçemezsin. O zâtın ismi Yahyâ Şirvânî'dir." dedi. Bunun üzerine Pîr
Muhammed, Seyyid Yahyâ Şirvânî hazretlerini bulup, halini anlattı. Seyyid hazretleri ona;
"Nasîbin varmış." deyip kendi gemisinde yer gösterdi ve birlikte yola çıktılar." Pîr
Muhammed sabahleyin bu rüyânın tatlı tesiriyle uyandı. Derhal yol hazırlığını yapıp
medresesindeki talebelerine icâzet, diploma verip, yola çıktı. Gönlü büyük bir aşk ve arzu ile
dolu olarakŞirvan'a geldi ve Seyyid Yahyâ hazretlerinin dergâhını buldu. Seyyid Yahyâ
hazretleriyle karşılaştığında Seyyid hazretleri ona; "Ey Molla Muhammed!O gemiler Halvetî
yolunun yolcularıdır. Yolumuz kolay ve güzeldir. Hoş geldin." buyurdu. Onu talebeliğe kabûl
edip, Halvetî yolunun edeplerini öğretti ve Pîr Muhammed'e bir köşeye çekilip ibâdetle ve
nefsiyle mücâdele ederek vakitlerini geçirmesini söyledi. Pîr Muhammed aylar süren nefis
terbiyesinden sonra kalbi nûrlandı. Onun yetiştiğini gören Seyyid Yahyâ hazretleri, kendisine
icâzet, diploma verip memleketi olan Erzincan'a ilim ve edeb öğretmesi için gönderdi.
Arkasından duâlarda bulundu.
Pîr Muhammed Halvetî hazretleri Erzincan'a gelince, Kaleriç kasabasında yerleşip, bir
mescid ve dergâh inşâ etti. O bölgenin insanlarını terbiye etmeye, kalplerine Allahü teâlânın
aşkını yerleştirmeye çalıştı. Ekseriyetle Kaleriç'te kaldı. Cumâ günleri Erzincan'a gelir,