Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

AVA GİDEN AVLANIR
Bir zaman hac için yola çıkmak üzere olan kervandan birkaç kişi, Pîr Fethullah hazretlerine gelerek;
"Efendim, hacca gidiyoruz. Hayırlı duâlarınızı istirham ederiz." diyerek duâ taleb ettiler. Pîr hazretleri
de onlara hayırlı duâlarda bulundu ve; "Sizlere tavsiyem olacak! Yolda giderken bir ırmak kenarına
geldiğinizde bir ceylan yanınıza gelebilir. Onu avlamak için peşine düşmeyesiniz. Zîrâ tehlike vardır."
buyurdu. O kimseler Pîr hazretlerine vedâ edip yola çıktılar. Kervan yolda giderken hakîkaten bir
ırmak kenarına geldi. Kervandakiler orada Pîr Fethullah hazretlerinin haber verdiği şekilde bir ceylan
gördüler. Bir kısmı ceylanı avlamak hevesine kapıldı ve onun peşine düştü. Lâkin Pîr hazretlerinin
duâsını almak için gelenler onun nasîhatine uyup kervandan ayrılmadılar. Ceylan, avcıları kervandan
hayli uzaklaştırmıştı. Bu sırada kayalıklardan çıkan eşkıyâlar onları yakalayıp soydular ve bir-ikisini
de yaraladılar. Sonra bu kişiler perişan bir halde kervanın bulunduğu yere geldiler. Onların bu hâlini
görenlerden Pîr Fethullah hazretlerini sevenler, onun nasîhatlerini onlara anlattılar. Bunu duyanlar, Pîr
hazretlerinin duâsını almadıklarına pişmân oldular.
1) Lemezât, Süleymâniye Kütüphânesi,Hacı Mahmûd Kısmı, No: 4536, v.128
PÎR İLYÂS;
Büyük velîlerden. İsmi Şücâeddîn İlyâs'tır. Gümüşlüzâde diye de bilinir. Amasya'da doğdu.
Doğum târihi bilinmemektedir. 1433 (H.837) târihinde Amasya'da vefât etti. Sevâdiye
mahallesi mezarlığı başındaki Pîrler Türbesine defnedildi.
Pîr İlyâs, zamânındaki âlimlerden aklî ve naklî ilimleri tahsîl etti. Amasya müftîliği vazifesini
yürüttü. Tîmûr Han Amasya'yı aldığı zaman, onu Türkistan'da bulunan Şirvân ahâlisinin
istifâdesi için gönderdi. Ona ihtiyâcını karşılayabilecek kadar bir maaş verilmesini emretti.
Pîr İlyâs'ın Şirvân'a gitmesinden sonra, yeğeni Gümüşlüzâde Celâleddîn Abdurrahmân
Çelebi, Amasya müftîsi oldu. Pîr İlyâs, Şirvân'da kâdılık ve ilim öğretmekle meşgûl oldu.
Sonra kâdılıktan ayrıldı ve Ârif-i billah Sadreddîn Hayâvî'nin sohbetiyle şereflendi. Onun
yanında kırk gün halvette kaldı. Halvet esnâsında; riyâzet, nefsin istediği şeyleri yapmamak,
mücâhede, nefsin istemediği şeyleri yapmak ve ibâdetle meşgûl oldu. Lâkin hocası ümmî bir
zât olduğundan, ilmine güvenip ona tam teslim olamadı. Bir müddet dergâhta kaldıktan sonra
memleketi olanAmasya'ya döndü.
Bu durumu kendisi şöyle anlatır: "Amasya'ya döndüğümde nefsimle uğraşmaya başladım.
Lâkin yalnız başına olacak gibi değildi. O sırada Horasan diyârında meşhûr bir zât olan
Zeynüddîn-i Hâfî hazretlerine gitmeye karar verdim. O gece Âlemlerin Efendisini rüyâmda
gördüm. Peygamber efendimiz bana; "Ey İlyâs! Kalbinden, başka sevgileri çıkar. Şu anda
zamânın en hayırlısı Sadreddîn Hayâvî'dir. Hizmetine koş." buyurdu. Uyandığımda yaptığım
hatâyı anladım. Hemen tövbe dip, Sadreddîn hazretlerinin huzûruna koştum."
Pîr İlyâs o beldeye yaklaştığı zaman, Sadreddîn Hayâvî hazretleri talebelerine; "Pîr İlyâs
geliyor, onu karşılayın." buyurdu. Dergâha varıp, o mübârek zâtın önüne diz çöküp elini
öptü. Bunun üzerine; "Ey Mollaİlyâs! Resûlullah efendimizin yol göstermesi nîmetine herkes
kavuşamaz." buyurdu ve onun gördüğü rüyâyı bildiğini işâret etti. Bundan sonra Pîr İlyâs,
Şeyh Sadreddîn Şirvânî'nin hizmetinde uzun müddet kalıp, mücâhede ve riyâzetle meşgûl
oldu. İcâzet, diploma aldı.
Pîr İlyâs hocasının izniyle sıla-i rahm için memleketine döndü. Hocasının vefâtı haberini
duyunca,Amasya'da Tâciyye diye meşhûr olan Gümüşlü Câmiinin yanında bulunan
Gümüşlüoğlu Dergâhında talebe yetiştirip, Allahü teâlânın yüce dînini, Resûlullah
efendimizin güzel ahlâkını anlatmakla ve yaymakla meşgûl oldu.