Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

yerden eksik olmaz. Yanlarında bulunanlar kötü olmaz. Onları tanıyanlar mahrûm kalmaz."
1) Hadâik-ül-Verdiyye; s.142
2) Tam İlmihâl Seâdet-i Ebediyye; (49. Baskı) s.1120
3) Reşehât; s.82
4) Nefehât-ül-Üns; s.431
5) Hadîkat-ül-Evliyâ; s.75
6) Şakâyik-ıNu'mâniyye Tercümesi (Mecdî Efendi); s.268
7) Umdet-ül-Makâmât; s.72
8) Rehber Ansiklopedisi; c.12, s.296
9) Sefînet-ül-Evliyâ; s.79
10) Hazînet-ül-Asfiyâ; c.1, s.159
11) Persian Literature; c.1, s.7
12) Fevâid-ül-Behiyye; s.199
13) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.12, s.329
MUHAMMED REŞÎD;
Büyük âlim ve velî. Seyyiddir. Babası Fehîm-iArvâsî'dir. On dokuzuncu asrın sonlarında
Gevaş'ta vefât etti. Bütün ilimleri babasından gâyet mükemmel bir şekilde
öğrendi.Tasavvufta babasının sohbetlerinde kemâl derecelerine ulaştı.
Babasının derslerine devâm edip, medreselerde okutulan bütün kitapları okuyup, tamamladı.
Sâdece belâgat ilminde meşhûr bir kitap olan Mutavvel kitabını okumamıştı. Sıra gelince, bu
kitabı, Şemdinli tarafındaŞinû adındaki köyde çok meşhur bir hoca olan Molla Abdurrahîm
adında bir müderristen okumayı arzu etti. Bunun için babası Seyyid Fehîm Arvâsî
hazretlerinden izin istedi. Babası bu hususta emsâlsiz bir âlim olmasına rağmen içine böyle
bir arzu doğdu. Babası; "Oğlum buraya kadar seni okuttum. O kitabı da okuturum." buyurdu
ise de müsâde etmesini çok arzu ediyordu. "Efendim bunda şüphem yoktur. Ne olur bu
şevkimi kırmayınız, lütf buyurunuz da müsâde ediniz." deyince müsâde etti.
Müderris Molla Abdurrahîm'in yanına gidip durumu anlattı. Bir sabah ders okuyacağı sırada
Mutavvel kitabını hocasının önüne koydu. Hoca okumaya başlayınca; "Efendim bizim
usûlümüzde talebe dersi okur, anlatır, hoca dinler. Eğer talebenin bir müşkülü olursa, hoca
halleder." dedi. Bunun üzerine hoca müsâde etti ve onun dersi okumasını ve anlatmasını
dinledi.Hoca onu dinlerken, ilimdeki derecesine ve dersi anlatmaktaki üstün mahâretine
hayran kaldı.Hemen kitabı kapatıp; "Siz bu ilmi kimden öğrendiniz?" dedi. Seyyid
Muhammed Reşîd; "Babamdan öğrendim." dedi. "Babanız sizden âlim midir?" deyince;
"Babam o kadar ilim sâhibi ki, benimle hiç mukâyese edilemez." dedi.
Molla Abdurrahîm bu sözleri dinleyince; "Şu söylediğiniz sözlere ve ilimdeki derecenize
göre ben değil size ders vermeye, talebe bile olmaya lâyık değilim! Size bir şey okutamam.
Öyle bir dahiyi bırakıp buraya gelmişsin. İlmimden fayda göreceğinize kâni değilim! Fakat
buraya kadar gelmişken birkaç gün burada kalın da ilimde pekçok müşkül meselelerimiz
vardır. Bunları lütfen halledin, sonra gidersiniz." dedi. Kabûl edip kaldı. Onların ilimdeki
müşkül meselelerini hallederken, hastalandı. O köyden Nehri köyüne gönderdiler. Nehri
köyünden onu Seyyid UbeydullahArvâsî Van'a oradanda halası Cevâhir Hanım onu Gevaş'ın
Tığnîz köyüne götürdü ve orada vefât etti. Hacı Zive ismindeki kabristana defnedildi.
Cenâzesinde gaybdan pekçok kuş toplandı.
Babası Seyyid Fehîm hazretleri onun hasta olduğunu işitince, Arvas'a getirmeleri için birkaç
kişi gönderdi. Ancak vardıklarında vefât etmişti.Cübbesini ve diğer elbiselerini bir bohçaya
sarıp Arvas'a getirdiler. Bu sırada Seyyid Fehîm hazretleri misâfirhânede sohbet