Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Merakla bekliyorduk. Bize bakıp; "Sizin suyunuz Ağras Suyu ile birmiş. Zelzele olunca bir taş sizin
suyun önünü kapatmış. O taşa omuz vurup kaldırdım. Suyunuz yine sizden tarafa döndü. Varın
görün." dedi. Köy halkı gidip baktıklarında suyun yine dağdan aşağıya doğru çağlayarak akıp
geldiğini gördüler. Böylece o zâtın himmetiyle susuzluktan ve sıkıntıdan kurtuldular.
SAKALINDAN BİR KIL ALAYIM
Uluborlu'dan Emir Halîfe anlatır: "Muhammed Çelebi Sultanın vefâtından kırk sene sonra kabrinin bir
tarafı çökmüştü. Tâmir etmek için kabrini açmamız îcâb etti. Kabrini açınca nûra gark olmuş bir halde
yattığını gördük. Mübârek yüzü hiç solmamış, aynen hayattaki gibiydi. Yanımda sevenlerinden biri
vardı. Bu kişi; "Benim bir oğlum var, bir seneden beri sıtma tutuyor, hastadır. Bu zâtın sakalından bir
kıl alayım, şifâ olarak götüreyim." dedi. Biz şimdi durum başka, gâfil olma, alınca bir belâya
düşebilirsin." dedik. Fakat adam dinlemedi yanaşıp sakalından bir kılı tutarak çekti. Koparamadı.
Şeyh hazretleri sanki canlanmış gibi başını öbür tarafa çevirdi. O kişi yine aldırmayıp sakalından bir
kıl koparmak için tutup çekti. Bu sırada Şeyh hazretleri o kişiye öyle bir tokat vurdu ki, adam düşüp
öldü. Ben de korkumdan kaçıp bir kenara çekildim ve şaşkın bir halde yığılıp kaldım. Sonra başkaları
gelip Şeyh hazretlerinin kabrini kapattı. Bu hâdisenin tesiriyle altı ay hasta yattım.
1) Menâkıb-ı Burhâneddîn Eğridirî (Şerifzâde Muhammed Efendi, Süleymâniye
Kütüphânesi, Hacı Mahmûd Kısmı, No: 4552)
2) Mecmûaü't-Terâcîm; s.98
3) İstanbul Târih Coğrafya Kataloğu; s.507
MUHAMMED BİN EBÛ VERD;
Evliyânın büyüklerinden. Hadîs ilminde de âlim olup, doğum târihi bilinmemektedir. 876
(H.263) senesinde vefât etti. Bağdat’ta doğup büyümüş ve ilim tahsilini orada yapmıştır.
Evliyânın meşhûrlarından Cüneyd-i Bağdâdî'nin, akrabâsı olup, sohbetinde bulunmuştur.
Zamanındaki meşhûr velîlerden Sırrî-yi Sekatî’nin, Hâris Muhâsibî’nin, Bişr-i Hafî’nin ve
Ebü’l-Feth el-Hammâl’ın sohbetlerinde bulunmuştur. Böylece tasavvufta yetişmiştir. Hadîs
ilminde; Ebû Nadr Hâşim bin Kâsım'dan ders almış ve ondan işiterek bir miktar hadîs-i şerîf
rivâyet etmiştir. Kendisinden ise Abdullah bin Muhammed el-Begâvî ve diğer bâzı âlimler
hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir.
Muhammed bin Ebû Verd’in kendisi gibi meşhûr ve velî bir zât olan bir de kardeşi vardır.
İsmi Ahmed olup, ikisinin ismi ve hâlleri çok kerre birlikte zikredilmiştir. Kardeşi Ahmed,
yaş itibariyle kendisinden küçük olup, önce vefât etmiştir (Bkz. Ahmed bin Ebû Verd).
İlmi ile amel eden, fazîletli ve kıymetli bir zât olan Muhammed bin Ebû Verd’in hikmetli
sözleri pek çoktur.
Buyurdu ki: “Gaflet iki kısımdır. Biri rahmetten gaflet. Diğeri, gelecek olan azâbdan,
cezâdan gaflet. Rahmetten gaflet, yükselmeyi engeller. Cezâdan gaflet ibâdetten alıkor.
Gafletten kurtulan yükselir.”
Evliyâ kimdir? denilince; “Allahü teâlânın dostlarına dost, düşmanlarına düşman olan
kimsedir.” buyurdu.
“Dünyâya düşkün olan ve ona hırsla bağlananı kimse sevmez.”
“Bir kimse dünyâya düşkün olmazsa, insanlar onu sever. Kalbinden dünyâ sevgisini
çıkaran kimseyi ise melekler sever.”
“İnsanları şu iki husus felâkete sürükler. Biri, farzları bırakıp, nâfilelerle uğraşmak ve