Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

mânevî derecelere yükselmek nasîb olacaktır. Bu oğlun, saîd, Cennetlik olarak yaşar ve şehîd
olur. Dünyâdan, anasından doğduğu gündeki gibi günahsız ayrılır. Onun şânı pek yüce olur.
Allahü teâlânın emniyetine kavuşur." Doğumdan sonra durum, Şeyh Abdürrahmân’ın haber
verdiği gibi oldu. Doğumundan kırk gün sonra büyük bir ziyâfet verdim. Bu ziyâfette, Şeyh
Abdürrahmân ve fakirlerden ve sâlihlerden kalabalık bir cemâat hazır bulunup, duâ ettiler. O
gün onları misâfir ettim. Çocuğu alıp, onların huzûruna getirdim. Şeyh Abdürrahmân Şebrîsî,
çocuğu aldı ve damağına bir kuru hurma koydu. Çocuk ağzında onu çiğnedi ve suyunu emdi.
Sonra biraz bal istedi. Hemen hazır ettim. Şeyh Abdürrahmân ondan üç kerre ağzına koyup
yaladı ve sonra çocuğa yalattı. Daha sonra fakirlerin önüne koydu ve onlara da bu baldan
tatmalarını emretti. Yedi kerre balın üzerine Fâtiha-i şerîfe okudu. Bana da: “Al bunu
annesine götür, ver. Ondan başka kimse yemesin. Bu mübârek çocuğu hakkında da bir
korkusu, endişesi olmasın. Yemîn ederim ki, vefât eden çocuğunun rûhunun Arş-ı a’lânın
etrâfında dolaştığını görüyorum.” dedi. Sonra evimden çıkıp gitti.
Ebü’l-Feth, ilimde çok yüksek idi. Küçük yaşta ilim öğrenmeye başladı. Çok ilim tahsîl etti.
Birçok âlimden hadîs ve fıkıh ilimlerini okudu. Bunların ilki, babasının dedesi Kâdı
Nûreddîn Ebü’l-Hasan Ali’dir. İbn-i Hacer, Takıyyüddîn Ressâm, İzzeddîn Ebû Muhammed
ibni Furat el-Hanefî ve daha başka âlimlerden hadîs-i şerîf okudu. Hâfız Şemseddîn
Ebü’l-Hayr el-Makdisî’den de, evinde ve Câmi-i Kâf’da Sahîh-i Buhârî ve Sahîh-i Müslim
ile Sühreverdî’nin Avârif-ül-Me’ârif kitabını, Kutbüddîn-i Kastalânî’nin giyim ve sohbet
hakkındaki İrtifâ’-ür-Rütbe kitabını, İbn-i Hişâm’ın Siyer’ini, Sünen-i İbn-i Mâce,
Müsned-i Dârimî ve Câmi-i Tirmizî adındaki hadîs kitaplarını, Muvattâ ve Sünen-i Ebî
Dâvûd ve daha başka kitaplardan bâzı bölümleri okudu. Birçok âlim ona icâzet verdi ve hil'at
giydirdi.
Muhammed Avfî şöyle anlatır: “Gençliğimde Şeyh Abdürrahmân’ı gördüm. Yanına
yaklaşınca alnımdan öptü ve şefkatle bana baktı. Sonra zikir etmemi, Allahü teâlâyı çok
hatırlayıp anmamı telkin etti. Bu hususta benden söz aldı. Sonra bana; "Allahü teâlânın
emânetinde olarak yaşa, Allahü teâlâya sığın. Allah, her işini kolaylaştırsın. Seni, kendisinin
dışındaki şeylerden fânî kılıp, kendisi ile bâkî eylesin. Sen, asrının imâmı, zamânının bir
tânesi, akranlarının en üstünü, din kardeşlerinin arasında mübârek bir kimsesin! Allah, seni
koruyup gözetsin! Fazl-u keremi ile ihsân ettiği şeylerle sevinç ve neşeni arttırsın!” dedi.
Daha sonra kıymeti ve mânevî değeri çok yüksek bir elbise giydirdi. Sonra “Artık bizim
günlerimiz sona erdi, saatlerimiz tükendi.” dedi. Yedi yıl sonra, zühd ve verâ sâhibi, âbid ve
ârif Ebü’l-Hasan Ali Demenhûrî’nin ve Şeyh Ebû İshak İbrâhim Etkâvî’nin elinden, 1422
(H.825) senesinde Muharrem ayının onuncu günü hil’at giydim.”
Yaşadığı beldede ilim ve fazîlet sâhibi olarak tanınan İbn-i Atiyye’nin emsâlleri arasında
üstün bir yeri vardı. Tûnus’ta, Sultan Hasan bin Muhammed bin Osman bin Mensûr bin
Abdülazîz el-Hâfsî zamânında kadıaskerliğe tâyin edildi. Kânûnî Sultan Süleymân Hân
devrinde, deniz yolu ile İstanbul’a geldi. Pâdişâh kendisine çok tâzim edip, sayısız ikrâm ve
ihsânlarda bulundu. Ona iyi bir maaş tahsis edildi. Meşhûr zâtlardan birçok kimse gelip,
ondan ders aldı. Bir ara kadıaskerlik vazifesine tâyin edildi. İlmini herkese yaydı ve bunları
yazıp kitaplara geçirdi. Bu esnâda Ca’berî’nin Şerh-i Şâtıbıyye adlı eserine birçok ilâveler
yaptı. Vezîr Mahmûd Paşa imâretinde, onun bir evi vardı. Sonra Mısır’a gitmek üzere
Sultan’dan, Anadolu’nun kışına ve soğuğunun şiddetine dayanamadığı için, izin istedi.
İstanbul'dan ayrılmasına izin verildi. Kara yolu ile Mısır’a gitmek üzere, 1537 (H.944)
senesinde İstanbul’dan hareket etti. Önce Haleb’e uğradı. Oradaki kırâat âlimlerinden İbn-i
Hanbelî ve daha başkaları, ona gelip Kur’ân-ı kerîmi kırâat eylediler (okudular). İbn-i
Hanbelî, derslerde onun yardımcılığını yapardı. Haleb’in sıcağından müteessir oldu. Afiyet
içinde olmasına rağmen, talebelerinden Şemsüddîn-i Tayyibî ile berâber oradan ayrılıp
Trablus’a geldi. Bir müddet orada kaldı. Burada da, çok kimse ondan faydalanıp, çeşitli
ilimleri tahsîl ettiler. Oradan Dımeşk’a (Şam’a) gelip, Câmi-i Tenkiz’e yerleşti. Sonra Şam