Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

efendimize ve size yakınlığı sebebiyle ben onu bağışladım." buyurdu. Halîfe ise; "Allah sizi
de af ve mağfiret buyursun." dedi. Bu hâdise, Mâlik bin Enes hazretlerinin kendisine karşı
olan kimselere nasıl davrandığını gösteren bir nümûnedir.
Mâlik bin Enes hazretleri halîfelerle, idârecilerle münâsebetini kesmedi.Onlara vâz ve
nasîhatlarda bulunup, hayır tavsiye etti. Âlimleri de halîfeleri ve idârecileri doğru yolu
anlatmaları için teşvik etti. Onlara buyurdu ki: "Allahü teâlânın, kalbine ilim ve fıkıh
koyduğu her müslümana ve her kişiye, elinde kuvvet olan idârecilerin yanına gelip onlara
hayrı tavsiye etmesi, onları kötülükten sakındırması borçtur. Çünkü onlara bu vazîfenin
yapılmasıyla dünyânın yüzü değişir ve fazîletli bir dünyâ doğar."
Talebelerinden biri ona; "İnsanlar senin devlet adamlarıyla çok sık görüştüğünü söylüyorlar,
sana yakıştıramıyorlar." deyince, Mâlik bin Enes hazretleri; "Bunu bilerek yapıyorum. Çünkü
bunu yapmasam lâyık olmayan biriyle görüşür, işleri danışırlar. Eğer onlarla gidip
görüşmesem, bu şehirde Peygamberimizin sünnetlerinden işlenip, tutulan kalmaz." buyurdu.
Bir defâsında Halîfe Mehdî ona; "Bana nasîhat et." dedi. Mâlik binEnes hazretleri; "Sana
Allahü teâlâdan korkmayı tavsiye ederim. Peygamber efendimizin diyârına ve O'nun
komşularına lütufta ve şefkatte bulunmalısın. Çünkü Resûlullah efendimiz şöyle buyurdu:
"Medîne benim hicret yurdumdu, kabrim burada, tekrar dirilmem burada olacaktır.
Medîne halkı benim komşularımdır. Benim komşularımın hukûkuna riâyet etmek
ümmetime borçtur. Kim onları korursa, ben kıyâmet günü ona şefâatçi olurum." Bu
tavsiyeleri dinleyen Halîfe Mehdî, bizzat Medîne evlerini dolaşıp ihsanlarda bulundu.
Medîne'den çıkacağı sırada Mâlik bin Enes onunla karşılaştı. Mehdî; "Dün bana yaptığın o
tavsiyeyi tutacağım, eğer sağ sâlim kalırsam onları hiç unutmayacağım." dedi.
Medîne-i münevveredeki Mescid-i Nebîde hadîs-i şerîf rivâyet ediyordu. Bu mecliste halîfe
Hârûnü'r-Reşîd de vardı. Mâlik bin Enes hazretleri; "Âlim ilmini umûmdan başkasına
tahsis eylese, o ilimden umûm ve havas (seçilmişler) istifâde edemez." hadîs-i şerîfini
rivâyet etti. Hârûnü'r-Reşîd insanlar arasında bu hadîs-i şerîfi yüksek sesle söyledi. Bunun
üzerine hadîs-i şerîf okumak ve öğrenmek isteyenler, mescide koştular. Mescid tamâmen
doldu.
İmâm-ı Mâlik hazretleri; "Allah için tevâzû edeni, Allahü teâlâ yükseltir." hadîs-i şerîfini
rivâyet etti. Hârûnü'r-Reşîd oturduğu yüksek yerden indi. Hadîs-i şerîf dinleyen talebe ile
berâber oturdu, sonra kitabı okudu. Sonra Hârûnü'r-Reşîd İmâm'a bir katır, bir deve, bir
merkeb ve beş yüz altın gönderdi. İmâm altınları alıp, hayvanları geri gönderdi. Resûlullah
efendimizin toprak altında bulunduğu bir yerde hayvan üzerinde nasıl gezebilirim." buyurdu.
Hakîkaten Mâlik bin Enes hazretlerinin Medîne-i münevverede hayvana bindiği
görülmemiştir.
İmâm-ı Mâlik hazretleri insanlara hadîs-i şerîf okuttuğu sırada bir hadîs-i şerîfi rivâyet
edeceği zaman abdest alır, sarığını ve elbisesini giyer, sakalını tarar, iki rekat namaz kılar,
güzel kokular sürünür, her hâliyle bedenini süsler, sonra meclisin baş tarafına vakarlı bir
şekilde otururdu. Başını önüne eğerdi ve hadîs-i şerîfi okurdu. Ona böyle yapmasının sebebi
sorulunca; "Resûlullah'ın hadîs-i şerîfine saygı göstermek için böyle yapıyorum. Eğer âlimler
ilme karşı böyle saygı gösterirlerse, Allahü teâlâ da insanlar yanında onların derecesini
yükseltir ve devlet adamlarının kalbinde heybetli ve vakarlı kılar. Ey ilim taleb etmek isteyen
kimse! Sen de ilme saygı göster. Kim ilme tevâzû gösterirse, Allahü teâlâ onu yükseltir.
Çünkü kim Allahü teâlâ için tevâzû ederse, Allahü teâlâ onun derecesini yükseltir." buyurdu.
Kabr-i şerîfi, Cennet-ül bakî'dedir.
Mâlik bin Enes hazretleri ömrünü ilim öğrenmek, öğretmek ve insanlara İslâmiyeti
anlatmakla geçirdi. 795 (H.179) senesindeMedîne-i münevverede vefât etti.
Eserleri: Muvattâ adındaki hadîs kitâbı çok kıymetlidir. Muvattâ'yı kırk senede meydana