Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

insanlar da ona hayır ve iyilik yapmaz." buyurarak, Peygamber efendimizin; "Kişinin
mâlâyânîyi (faydasız şeyleri) terk etmesi, müslümanlığının güzelliğindendir." hadîs-i
şerîfini rivâyet ederdi. İnsanların her sözünün kendisinin leh ve aleyhinde olduğunu
bildirerek Peygamber efendimizin; "Bir kişi bir söz söyler de o sözden dolayı Cehennem
ateşine düşeceği hatırına gelmez. Bir kimse de bir söz söyler, bu sözden dolayı Allahü
teâlânın kendisini Cennet'e koyacağı aklına gelmez." hadîs-i şerîfini rivâyet ederdi.
Müslümanlar arasında Allahü teâlânın rızâsına uygun sevgi ve muhabbetin bulunmasının
gerektiğini bildirerek; "Müsâfeha ediniz, aranızdaki kin gider. Birbirinize hediye veriniz
ki, sevişirsiniz ve aranızdaki düşmanlık gider." hadîs-i şerîfini naklederdi.
Kibirli ve kendini beğenen kimselerden hoşlanmazdı. "Bir kimse kendini övmeye başlarsa,
değeri düşer." buyururdu.
İmâm-ı Mâlik hazretlerinin Peygamber efendimize karşı olan sevgi, saygı ve edebi sınırsızdı.
Resûlullah efendimizin ismi anıldığı zaman, rengi değişir, yüzü sararırdı. Bu durum orada
bulunanlara ağır gelirdi. Bir gün ona bu husûs söylenince, buyurdu ki: "Eğer siz benim
gördüğümü görseydiniz, bu hâlimi hoş karşılardınız. Ben, Muhammed bin Münkedir'i
gördüm. O hâfızların efendisi idi. Ona ne zaman bir hadîs-i şerîf sorulsa ağlamaya başlardı.
Câfer bin Muhammed, güler yüzlü bir zâttı. Yanında Resûlullah anıldığı zaman yüzü
sararırdı. O, Resûlullah'tan bahsettiği zaman mutlaka abdestli olurdu."
Mâlik bin Enes kendisinden nasîhat isteyen zekî ve anlayışlı bir kimseye; "Allahü teâlâdan
kork. Allahü teâlânın sana lutfettiği nûru günâh işlemek sûretiyle söndürme." buyurdu.
Bir kimse gelip Mâlik bin Enes'den bâtın (kalp) ilimleriyle ilgili bilgi sordu. Mâlik bin Enes
bu kimsenin suâlini hoş karşılamadı ve ona; "Bâtın ilmi zâhir ilmini öğrendikten sonra
öğrenilir. Zâhirî ilimleri öğrenip onunla amel eden kimseye Allahü teâlâ bâtın ilmini açar.
Bâtın ilmi ancak kalbin açık olup nûrlanması ile elde edilir." buyurup, suâli soran şahsa
dönüp; "Sen açık ve zâhir olan şeylere sarıl. Bilinmeyen yollara girmekten sakın.
Bildiklerinle amel et. Bilmediklerini, anlayamadığın şeyleri bırak." buyurdu.
Mâlik bin Enes hazretleri devlet adamlarına gerekli nasîhatte bulunur, hatâlarını söylemekten
çekinmezdi. Ancak hiçbir sûretle kimseyi devlete karşı ayaklanmaya teşvik etmezdi. Fitne ve
fesâda aslâ râzı olmazdı. Her türlü isyândan ve ona teşvikten sakınmasına, fitnelerden uzak
kalmasına rağmen Abbâsî halîfelerinden Ebû Câfer Mensûr zamânında tâkibâta uğradı.
"Zorla yapılan talak, talak değildir." hadîs-i şerîfini rivâyet etmesi fitne peşinde koşanlar
tarafından yanlış anlaşılıp halîfeye şikâyet edildi. Halîfe, bu hadîs-i şerîfin halîfeye zorla bîat
eden kimselerin bîatlarının geçerli sayılmayacağı şeklinde anlaşılıp, isyâna teşvik
sayılabileceğini bildirerek bu hadîs-i şerîfi rivâyet etmemesini istedi. Mâlik bin Enes
hazretleri de halîfenin emrine uyup bir kenara çekildi. Ancak fitne taraftarları boş durmayıp,
yeni Medîne Vâlisi Câfer bin Süleymân'a durumu bildirdiler. Fitnecilerin tesirinde kalan
Medîne vâlisi, halîfenin haberi olmadan Mâlik bin Enes'i hapsettirip kırbaçlattı. Kolu
sakatlandı, omuzu çıktı. Mâlik bin Enes hazretleri yaraları iyileştikten sonra ilim öğretmeye
ve hadîs-i şerîf rivâyetine devâm etti. Derslerinde fitne ve fesâdın karşısında olduğunu her
vesîleyle anlattı. Mâlik bin Enes hazretlerine böyle yapılması Medîne halkı tarafından hoş
karşılanmadı. Bu durumu haber alan halîfe Ebû Câfer Mensûr, büyük bir âlime yapılanların
hatâ olduğunu anladı. Hac için Hicaz'a geldiğinde bir elçi göndererek İmâm-ı Mâlik'ten özür
diledi ve onunla görüşmek istedi. Mâlik bin Enes halîfeyle görüşmeyi kabûl etti. Halîfe Ebû
Câfer Mensûr, Mâlik bin Enes'in yanına varınca; "Olan o işi ne emrettim, ne de haberim var.
Sen aralarında bulundukça Haremeyn halkı hayır içindedir. Sen onların ezâsının emânısın.
Allah senin sâyende onlardan baskıyı kaldırdı. Sen olmasan onlar çabukça fitneye kapılırlar.
İşkence yapanın Medîne'den Irak'a getirilmesini, dar bir yere hapsedilmesini emrettim. Sana
yaptıklarının cezâsını bulacaktır." dedi. Hoşgörü sâhibi Mâlik bin Enes hazretleri; "Allahü
teâlâ müminlerin emîrine sıhhat ve âfiyet versin. Makâmını yüce kılsın. Peygamber