Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

talebe yetiştirmiştir. Tunus ve çevresindeki şehirlerde Ehl-i sünnet îtikâdının öğretilmesinde
ve yayılmasında da rehberlik yaptı. Ömrünün son otuz senesini o devirde yayılmakta olan
Fâtımî râfizîlerine karşı bizzat silahla mücâdele etmekle geçinen Mahrez bin Halef hazretleri
1032 yılında râfızî sapıklarınca şehîd edildi. Türbesi Tunus'ta kendi adıyla anılan caminin
karşısındaki medresededir.
MAHRÛK EFENDİ;
İstanbul velîlerinden. İsmi Abdüllatif'dir. Mahrûkî de denildi. İstanbul'da doğdu. Doğum
târihi kesin olarak bilinmemektedir. 1597 (H.1006) târihinde yüz yaşını geçmiş olarak vefât
etti. Şeyh Vefâ hazretleri yakınına defnedildi.
İstanbul'da ilim ve edep öğrenip, Halvetî büyüğü olarak Vefâzâde Dergâhının pîri oldu.
Hocalarının silsilesi Seyyid Burhâneddîn, Nâsih Efendi, Tâcüddîn Karamânî olup,
Şihâbüddîn Ömer Sühreverdî'ye ulaşır.
Uzun zaman İstanbul'da irşâd ile insanlara mânevî terbiye vermekle meşgûl oldu. Sonra
Şam'a gidip orada Emevî Câmiinde vâz ve nasîhatlerde bulundu. Sonra İstanbul'a döndü ve
Vefâdaki dergâhta karar kıldı. Güzel halleriyle meşhur olup, kerâmetleri görüldü. Dâimâ
gözü yaşlı ve mahzûndu. Son zamanlarında yaptıkları duâlarında; "Yâ Rabbî! Beni
Cehennem'inde yakma. Dünyâda yak. Âhirette merhâmet eyle." buyurdu. Duâsı kabûl edildi
ve bir gece Tennur kenarında yatarken üzerine ateş düşüp çok yaşlı olması dolayısıyla bunu
def edemedi ve mübârek vücutları yaralandı. Ertesi gün de vefât etti.
1) Lemezât, SüleymâniyeKütüphânesi, Hacı Mahmûd, No: 4546, v.313
MAKSÛD DEDE;
Halvetî yolu büyüklerinden. İsmi Maksûd Dede'dir. Tokat'ta doğdu. Doğum târihi
bilinmemektedir. 1562 (H.970) târihinde Serez'de vefât etti. Oradaki müslümanların
kabristanlığına defnedildi.
Maksûd Dede, Sünbül Sinân hazretlerinin sohbetlerinde kemâle gelip, olgunlaştı. Ümmî idi,
lâkin gönlü mânevî ilimlerle dolmuştu. Hocası onu hak yolun bilgilerini öğretmesi için
Rumeli'ne gönderdi. Maksûd Dede sonradan Serez'e yerleşti.
Yâkûb Efendi anlatır: "Hocamız Sünbül Efendi hazretleri bize zaman zaman Maksûd
Dede'nin hallerini anlatırdı. Bir zaman hocamız Hakkın rahmetine kavuştu. Yerine
MerkezEfendi hazretleri geçti.Bana izin verip Rumellerine gönderdi. Ben de yola revân
oldum. Serez'e uğradım. Maksûd Dede'yi ziyâret niyetiyle onun bulunduğu şehre gittim.
Şehre vardığımda karşımdan nûr yüzlü ihtiyâr bir zât bana doğru geldi ve; "Oğlum!
Maksadın Maksûd'u görmek ise, işte o benim." buyurup kerâmet gösterdiler. Mübârek
ellerini öptüm. Bir zaman misâfiri oldum. Sohbetlerini dinledim. Maksûd Dede bir gün bana
hak yola girişini şöyle anlattı:
"Oğlum, bir zamanlar ben Tokat'ta sanatla uğraşan birisiydim. Bir Cumâ günü halkın gürûh
gürûh câmiye koştuklarını gördüm. Bunun üzerine abdestimi alıp câmiye gittim. Câmide
nûrânî yüzlü birinin vâz ettiğini gördüm. Velîlik hallerinden bahsediyordu. Dinledim, o
sırada içimde dervişlik arzusu doğdu.Namazdan sonra o zâtın ellerini öpmek için yanına
gittim ve talebesi olmak istediğimi bildirdim. Meğer o zât Molla Habîb hazretleriymiş. Bana
tebessüm edip müjde vererek; "Seni yetiştirecek zât henüz irşâda başlamadı. Zamânı geldikte
inşâallah o zâtı bulursun." dedi. Aradan on beş sene geçti. Kalbim bir türlü huzur bulmadı.
Sonra İstanbul'a geldim. Ayasofya Câmiine Cumâ namazına gittim. Bir zât vâz etmeye