Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

gibi tek tek açtı. Rahmân sûresine geldiği zaman, bu sûreyi okumasını söyledi. Sûrenin başından
okumaya başladı. Tam; "Her kim ki, Allahü telâdan korkarsa, ona iki Cennet vardır!" âyet-i
kerîmesine gelince; "Dur, ey müminlerin emîri! dedi. Halîfe, bu işten bir şey anlayamamıştı.Hattâ
kızar gibi oldu. Önce verdiği sözü hatırlattıktan sonra Leys bin Sa'd, ona; "Sen, Allah'tan korkarsın
değil mi?" diye sordu o da; "Vallahi, ben Allah'tan korkuyorum." dedi. O zaman Leys bin Sa'd da;
"Ey müminlerin emîri, sana müjdeler olsun! Allahü teâlâ sana bir değil, iki Cennet verecektir."
buyurdu. Halîfenin yeminine çâre olan fetvâyı işiten hanımı Zübeyde de çok sevindi. Halîfe ona; "Sen
çok doğru söyledin ve iyi fetvâ verdin!" dedi. Bundan sonra da çeşitli ihsânlar ile Leys bin Sa'd'ı
Mısır'a uğurladı.
1) El-A'lâm; c.5, s.248
2) Vefeyât-ül-A'yân; c.4, s.127
3) Tehzîb-üt-Tehzîb; c.8, s.459
4) Tezkiretü'l-Huffâz; c.1, s.207
5) Mîzân-ül-İ'tidâl; c.3, s.423
6) Hilyet-ül-Evliyâ; c.7, s.318
7) Târih-i Bağdad; c.13, s.3
8) Câmiu-Kerâmâti'l-Evliyâ; c.2, s.238
9) İslâm ÂlimleriAnsiklopedisi; c.2, s.285-288
LÜTFULLAH EFENDİ (El-Evvel);
On beşinci yüzyılda Anadolu'da yetişen evliyâdan. Emir Sultan hazretlerinin üçüncü
halîfesidir. Fakîh Abdullah Efendi isminde bir zâtın oğludur. Doğum târihi bilinmemektedir.
Karaman'da doğdu. 1488 (H.894) senesinde Bursa'da vefât etti.
Emîr Sultan hazretleri Bursa'ya gelirken, Karaman diyârına uğradı. Fakîh Abdullah Efendi
isminde âlim bir zâtın evinde misâfir oldu. Fakîh Abdullah Efendi, büyük velî Emir Sultan
hazretlerine pekçok ikrâmlarda bulundu. İkrâmlardan sonra sohbete geçildi.Emir Sultan
hazretleri sohbet sırasındaFakîh Abdullah Efendiye; "Filan târihte senin bir oğlun dünyâya
gelecek. Onun ismini Lütfullah koyarsın. O bizim oğlumuzdur." buyurdu. Emir Sultan
hazretleri Karaman'dan ayrılıp gittikten sonra bildirdiği târihte Fakîh Abdullah Efendinin bir
oğlu oldu. İsmini Lütfullah koydular.
Lütfullah Efendi büyüyüp erginlik çağına ulaşınca, zamânının usûlüne göre ilim tahsîl
etti.Olgun bir kimse oldu. İlim tahsîli için Gelibolu'ya geldi. Orada aklî ve naklî ilimleri
tahsîl etmekle meşgûl olduğu sırada Şeyh Bedreddîn Efendi Gelibolu'ya geldi. Lütfullah
Efendi, İslâmiyetin emir ve yasaklarını insanlara anlatarak, onların dünyâ ve âhirette saâdete,
kurtuluşa kavuşmaları için gayret eden Şeyh Bedreddîn Efendi ile tanışıp sohbetlerine devâm
etmeye başladı. Ona talebe olup hizmetinde bulundu. Bedreddîn Efendi ona, dergâhına odun
getirme, namaz vakitlerinde imâmlık yapma ve çocuklarını okutma vazîfelerini
verdi.Lütfullah Efendi bu vazîfeleri canla başla yürüterek kısa zamanda tasavvuf yolunda
ilerledi.
Bir gün dağda odun keserken kalp gözü açıldı. Kendinde meydana gelen mânevî haller
sebebiyle bayılıp yüzü koyun düştü. Ayıldıktan sonra hocası Şeyh Bedreddîn Efendinin
huzûruna geldi. Başından geçenleri keşf yoluyla bilen Şeyh Bedreddîn Efendi, ona olanları
anlatıverdi. Bu hâdiseden sonra hocasına daha çok bağlanan Lütfullah Efendi, hocasının
emriyle riyâzetler ve mücâhedelere başladı. Nefsinin istediklerini yapmamak ve
istemediklerini yapmak sûretiyle tasavvuf yolunda ilerleyip yüksek mânevî derecelere
kavuştu. Bedreddîn Efendi onun kemâle, olgunluğa eriştiğini görüp, insanlara İslâmiyetin
emir ve yasaklarını anlatmak, talebe yetiştirmek husûsunda icâzet, diploma ile hilâfet verdi.
Bedreddîn Efendinin vefâtından sonra onun talebelerine ders veren Lütfullah Efendi,