Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Kayseri'de vefât etti.
Babası Akşehirli Mahmûd oğlu Abdullah'tır. İlk tahsîlini Akşehir'de tamamladıktan sonra on
üç yaşında Kur'ân-ı kerîmi ezberledi. Sonra dört yıl kadar Akşehir'de sarf ve nahiv öğrendi.
Karahisar'a ve oradan Konya'ya gitti.Konya ve Kayseri'de çeşitli âlimlerden dersler aldı.
1755'te İstanbul'a giderek Ruûs-ı Hümâyûn imtihânına girdi, ehliyetini ispat ederek doğum
yeri olan Akşehir'e geri döndü. Akşehir'de Reisü'l-Kurrâ Sinoplu Hâfız Mustafa'nın dersine
devâm etti ve Kur'ân'ın yedi okunuş şekli olan kırâat-ı seb'ayı tahsîl etti.
Hâfız Osman Efendi daha sonra büyük âlim Hâdimî Efendiden ders almak üzere Konya'nın
Hadim kasabasına geldi.Ancak talebelerin çokluğundan ders halkasında uygun bir yer
bulamadı. Câmi-i şerîfin minberi üzerine çıkarak oradan dersi tâkib etmeye başladı. Bir gün
ders esnâsında Hâdimî Efendi talebelerine; "Mübtedâ ile haberin, ikisinin birden hazfi câiz
midir? (Özne ile yüklemin her ikisini birden cümle içinde ortadan kaldırmak mümkün
müdür?) diye sordu. Talebeler ne cevap vereceklerini düşünürlerken minberde oturan Osman
Efendi, Zâriyât sûresinin 48. âyet-i kerîmesini okudu. Bunun üzerine kendisini çok takdir
eden Hâdimî Efendi, ona ders halkasının en önünde yer verdi. Böylece zekâ ve istidâdını
ortaya koyarak güzîde talebeler arasına katıldı. Hâdimî Efendinin ders ve sohbetleriyle ilimde
kemâl derecesine kavuştu.
Hocasından icâzet aldıktan sonra yine onun işâreti üzerine yanında müderris arkadaşı
HocaAhmed Efendi de olduğu halde Kayseri'ye gitti. Yolculuk sırasında, bir akşam üzeri, bir
çobana misâfir oldular. Çoban Baba, bunlara akşam yemeği olarak bulgur pilavı getirdi.
Yemeği yedikten sonra yatsı namazını kılarak yattılar. Cemâatle sabah namazını edâ ettikten
sonra, Çoban misâfirlerine; "Hepimiz duâdan evvel kalbine bir şey alsın da o isteklerimiz için
hemen birbirlerimize duâ edelim." dedi. Hepsi ayrı ayrı bir şeylere niyet ederek duâ ettiler.
Sonradan izn-i ilâhî ile oradaki duâların kabûle şâyân olduğunu anladılar.
Hâfız Osman Efendi ile Ahmed Efendi Hoca, Kayseri'ye geldiklerinde Kurşunlu Câmi
civârında bir medresede kalmaya başladılar. Bu iki müderris hoca uzun bir süre medresede
talebe okutup, ilim yaymaya çok gayret ettiler. Fakat bir türlü Kayseri halkının rağbet ve
hürmetini kazanamadılar. Arkadaşı Ahmed Efendi mesleğini değiştirip ticâretle uğraşmaya
başladı ve Kayseri'den ayrılarak başka diyârlara gitti.
Hâfız Osman Efendi ise daha çok Kayseri dışından gelenlerin bulunduğu talebeleri okutmaya
devâm etti. Fakat günden güne Hoca Efendinin talebeleri çoğalmaya başladı ve kısa zamanda
yüzlerce talebesi oldu. Kayseri halkı da Hoca Efendinin ilimdeki derecesine vâkıf olduktan
sonra kendisine fevkalâde hürmet ve tâzim göstermeye başladı. Hattâ kendisine rahat etmesi
için bir ev ve daha büyük bir medrese inşâ ettiler. Ancak Hâfız Osman Efendi bir müddet
sonra memleket hasreti sebebiyle Akşehir'e gitmek üzere hazırlık yaptı. Eşyâlarını develere
yükledi. Fakat tam yola çıkacağı esnâda bu haberi duyan Kayserililer böyle ilim ehli bir zâtı
bırakmak istemediklerinden kendisini bırakmadılar. Pek çok yalvarmadan sonra fikrinden
caydırdılar.
Böylece halkın ısrârı netîcesinde kesin olarak Kayseri'ye yerleşen Hâfız Osman Efendi orada
evlendi. Yüzlerce talebe yetiştirdi. Bunlardan pekçoğu ilimde yüksek derecelere kavuştu ve
icâzetle şereflendi. Kayserililerin bu kadar sevgi ve îtimâdını kazanan Hâfız Osman Efendi,
çok geçmeden de Sultan Üçüncü Selîm Hanın emri ve fermânıyla Kayseri Müftülüğüne
getirildi. Senelerce bu vazîfede kalan Osman Efendi halka vâz ve nasihatlarda bulundu.
Tesirli sözleri ile halkın İslâmiyete olan bağlılığını pekiştirdi, yaşayışlarını dînimize uygun
hâle getirdi. Müşküllerini çözdü.
1811 (H.1226) senesinde vefât eden Hâfız Osman Efendi, Kayseri'de Seyyid Burhâneddîn
Türbesi civârında defnedildi. Kayserililer bugün dahi kabr-i şerîfini ziyâretle rûhâniyetinden
istifâde etmektedirler.