Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

"Efendim! Dün gece bir rüyâ gördüm. Rüyâmda bir zaman önce vefât eden amcamın oğlu
yanıma gelmişti. Elimden tutup beni dışarı çıkardı. Dolaşmaya başladık. Nihâyet sizin şu
mescidinizin kapısına geldik. Ben ona; "Ey amcaoğlu! Elimi bırak burası Ebû Şu'be
hazretlerinin ikâmet ettikleri mesciddir. Buraya girip ona bir selâm vereyim. Ondan sonra
birlikte istediğin yere giderim." dedim. Sonra içeri girdim. Size selâm verdim. Amcamın
oğluna söylediklerimi ve beni dışarıda beklediğini size haber verdim. O zaman siz şu
pencereye yaklaşıp dışarıda bekleyen amcamın oğluna; "Ey filan! İçeri gel. Zîrâ amcanın
oğlu artık seninle gelmeyecek." buyurdunuz. Sonra ben uykudan uyandım. Hiç bir
rahatsızlığım kalmamıştı. Yataktan fırlayıp kalktım. Anladım ki, bu sıhhate kavuşmama siz
vesîle oldunuz ve bu, bereketinizle oldu."
1) Câmiu Kerâmât-il-Evliyâ; c.1, s.133
2) Tabakât-ı Havâs; s.144
3) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.8, s.195
EBÛ TÂHİR MAHALLÎ;
Tasavvuf, hadîs, Şâfiî mezhebi fıkıh âlimi, vâiz ve hatîb. Künyesi Ebû Tâhir'dir. İsmi,
Muhammed olup babasınınki Hüseyin'dir. 1159 (H.554) yılında Mısır'da Dimyat taraflarında
bir yer olan Cevcer'de doğdu. Mahallî ve Ensârî nisbet edildi. Câmi-i Mısr-ı Atîk'de ve
Câmi-i Amr ibni Âs'da hatîblik yaptığı için Hatîb Ebû Tâhir diye tanındı.
Önceleri kötü kimselerle arkadaşlık edip, Allahü teâlânın rızâsına uygun olmayan işlerle
meşgûl idi. Genç yaşta hâlinin kötülüğünü anlayıp tövbe ederek, kendini ilim ve ibâdete
verdi. Zamanında Mısır'ın üç büyük fıkıh âliminden ders aldı. Bu âlimlerden Tâcüddîn
Muhammed bin Hibetullah Hamevî'nin sohbetinde kemâle geldi. Ebû İshâk Irâkî ve Ali bin
Zeyn et-Tüccâr da, onun diğer fıkıh hocalarıydı. Hadîs ilmini ise, Hâfız İbrâhim bin Ömer
Si'ridî'den öğrendi. Eş-Şeyh-ül-Celî, es-Seyyid-ül-Kebîr Ebû Abdullah Kuraşî'nin
sohbetlerinde bulundu.
Ebû Tâhir Abdullah fıkıh ve usûl ilimlerinde çok ilerledi. İnsanların sorularına cevap verir,
sıkıntılarını giderirdi. Kendisine yapılan kadılık tekliflerini reddederdi. Câmi-i Atîk ve
Câmi-i Amr ibni Âs'ta hatîblik yapar, tâliblerine usûl ve fıkıh dersleri verirdi. Şâfiî
mezhebine göre fetvâ verirdi. Kimseden hiçbir şey istemez, hiçbir şekilde hediye kabûl
etmezdi. Mısır Eyyûbî Sultanı Melik Nâsırüddîn Kâmil tarafından, kardeşi Şam Sultanı
Melik-ül-Eşref Muzafferüddîn Mûsâ'ya, aralarında sulh yapmak için elçi olarak gönderildi.
İki kardeşin aralarındaki kırgınlıkları atarak barışmalarını sağlayıp, iki müslüman devletin
birlik ve beraberlik hâlinde yaşamalarına vesîle oldu. Allahü teâlânın rızâsını kazanabilmek
gâyesiyle kendisini ilim ve ibâdete verdi. Gece ibâdet eder, gündüzleri oruç tutardı.
Vakitlerini ilim öğrenmek ve öğretmekle geçirirdi. "Din nasîhattir." emrine uymak için,
insanlara devamlı nasihatlerde bulunurdu.
Allahü teâlânın emir ve yasaklarını çok iyi bilir ve bildiklerini tatbik ederdi. Allahü teâlânın
rızâsına muhâlif bir iş yapmamak ve bir söz söylememek için çalışırdı. Selef-i sâlihîn gibi
yaşamaya gayret eder, Resûlullah efendimize bütün hâl ve hareketlerinde uymağa çalışırdı.
Dünyâ ve dünyâ malına hiç kıymet vermezdi. Eline geçeni Allahü teâlânın dîninin yayılması
ve kullarının ihtiyaçlarının karşılanması için harcardı. Kimseye ihtiyâcından bahsetmez,
ihtiyâcını cenâb-ı Hakk'a arz ederdi. Pekçok kerâmetleri görüldü. Kıymetli eserler yazdı.
Birçok talebe yetiştirdi. İbn-i Kalyûbî'nin babası Ziyâüddîn Ebû Ravh Îsâ bin Rıdvan
Askalânî, Ebü'l-Hüseyin Yahyâ bin Hüseyin bin Attâr Kuraşî, İbn-i Rif'a ve daha birçok âlim
kendisinden ilim öğrendi. İbn-i Kalyûbî, onun kerâmet ve menkıbelerini Ez-Zâhir fî