Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Ebû Bekr Tamistânî hazretlerinin kabrinin durumuyla ilgili olarak Ebû Bekr Saydalânî şöyle
anlattı: Birçok defâ Ebû Bekr Tamistânî'nin Hire'deki mezarının taşını düzeltmiş, üzerine
ismini yazmıştım. Fakat her defâsında bu taş sökülüyor ve çalınıyordu. Diğer mezar
taşlarında ise bu hal görülmüyordu. Onun için bu hâdiseye şaşıyordum. Bir gün bu husûsu
üstad Ebû Ali Dekkâk'a (rahmetullahi aleyh) anlattım ve sebebini sordum. Ebû Ali Dekkâk
dedi ki: "Bu Şeyh, dünyâda iken gizli kalmayı tercih etmişti. Sen ise düzeltmeye uğraştığın
taşlarla mezarını meşhûr etmek istiyorsun. Hak sübhânehü ve teâlâ ise bu mezarın gizli
kalmasından başka bir şeye râzı olmamaktadır. Nitekim bizzat Şeyh de sağlığında gizli
kalmayı tercih etmişti."
1) Ρισ®λε−ι Κυ⎭εψρ⎩; σ.177
2) Tabakâtü'l-Kübrâ; c.1, s.141
3) Nefehâtü'l-Üns; s.184
4) Tabakât-ıEvliyâ; s.353
5) Tabakâtü's-Sûfiyye; s.436, 471
6) Hilyetü'l-Evliyâ; c.10, s.382
7) İslâm Ahlâkı; s.73
8) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.4, s.41
EBÛ BEKR VÂSITÎ;
Evliyânın büyüklerinden. İsmi Muhammed bin Mûsâ, künyesi Ebû Bekr'dir. İbn-i Fergânî
olarak da bilinir. Aslen Fergânelidir. Doğum târihi bilinmemektedir. Gençliğini Irak'ta
geçirdi. Sonra Horasan beldelerinden Merv'e yerleşti. 932 (H.320) senesi Merv'de vefât etti.
Merv şehrindeki türbesi ziyâret edilmektedir.
Evliyânın büyüğü Cüneyd-i Bağdâdî ve Ebü'l-Hüseyin Nûrî hazretlerinin sohbetlerinde
yetişti. Birçok velî ile görüştü. Sözleri çok derin mânâlar taşırdı. Hocası Cüneyd-i Bağdâdî
hazretleri kendisine; "Yâ Ebâ Bekr! Âlimler ve hâkimler, Allahü teâlâ tarafından insanlara
rahmettir. İnsanlara söz söyleyebilecek şekilde aralarına gir ve güçlerine, durumlarına göre
söz söyle. Sen, onların nefisleri için beliğ sözler söyle." buyurmuştur.
Ebû Bekr Vâsıtî, Horasan beldelerinden Merv'de çok talebe yetiştirdi. Zamânındaki
insanların rehberi oldu. Hakîkat ve mârifete dâir ondan güzel konuşanı görülmedi.
Vakitlerini ibâdetle geçirirdi. Zaman zaman kendinden bahseder: "Ebû Bekr Vâsıtî bülûğ
çağına erdiğinden beri kimse gündüzleri yediğine ve hiçbir gece de uyku uyuduğuna şâhid
olmamıştır. İbâdeti korumak, onu yapmaktan daha zordur. O, tıpkı çabuk kırılan cam eşyâ
gibidir. Ona, riyâ, gurur, ucub, kibir dokunsa ve değse, kırar." buyururdu.
İnsanları Allahü teâlânın emir ve yasaklarını yerine getirmeye teşvik ederdi. Bu hususta;
"Yüzünü nefsine döndüren, sırtını dîne döndürmüş olur. Yüzünü dîne döndüren sırtını nefsine
döndürmüş olur. Nefsinin istediği işlere değil, nefse aykırı olan işlere gönül ver." buyurur ve;
"En büyük ibâdet, vaktini boş yere harcamamaktır." derdi.
"Yaptığı ibâdetine güvenmek, Allahü teâlânın ihsânını unutmaktandır."
"Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için amel eden, sevap kazanır."
"Yapılan ibâdete karşı bedel beklemek, Allahü teâlânın lütfunu unutmaktandır."
"Allahü teâlânın verdiği nîmetleri, yaptığınız ibâdetlerin karşılığı olarak bilenlerden
olmayın." derdi.