Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

EBÛ ALİ MÜŞTEVLÎ;
Evliyânın büyüklerinden. Adı, Hasan bin Ali bin Mûsâ, künyesi Ebû Ali'dir. Ebû Ali Kâtib,
Ebû Ya'kûb Sûsî ve başka zâtlardan ilim öğrendi. Mısır'a on fersah mesâfede bulunan
Müştevl köyündendir. 951 (H. 340) senesinde orada vefât etti.
Ebû Ali Müştevlî (rahmetullahi aleyh), bir gece rüyâsında Peygamber efendimizi gördü.
Buyurdu ki: "Yâ Ebâ Ali! Seni, dervişleri sever ve onlara meyleder görürüm." Ebû Ali
"Öyledir yâ Resûlallah!" dedi. "Seni, dervişlerin mühim işlerini yerine getirmek üzere vekil
kıldım." buyurdu. Ebû Ali (rahmetullahi aleyh), bu vazîfeyi îfâ ederken, uygunsuz bir iş
yapmaktan ve yapamıyacağı bir işle karşılaşmaktan korkup; "Yâ Resûlallah! Ben bu vazîfeye
lâyık mıyım? Bu iş için lâzım olan günâhtan korunma ve kifâyet, yeterlilik şartı bende
mevcut mudur?" dedi. Peygamber efendimiz; "Günahtan korunma ve kifâyet şartıyle..."
buyurdu. Ebû Ali; "Peki efendim." deyip sustu. Bundan sonra Allahü teâlâ, Ebû Ali'ye mal
varlığı ihsân etti. Bu malı ile dervişlerin ihtiyâçlarını karşıladı. Arzularını, isteklerini yerine
getirdi. Hiçbirinin bir sıkıntısı olmaması için çok gayret ederdi. Onun bu hâli açığa çıktıktan
sonra, dervişler kendisine gelerek ihtiyâçlarını, sıkıntılarını arzederlerdi. Bâzıları onun
hakkında; "Dervişlik, bir şeye mâlik olmamak, başkalarının ihtiyaçlarını temin etmek için de
olsa, zenginlikten iyidir" dediler. Abdullah-i Ensârî, "O, bu işi kendiliğinden istemedi.
Bilakis, Peygamber efendimiz tarafından vazîfelendirildi. Sakın gaflete düşmeyesiniz ve
aldanmıyasınız" buyurdu.
1) Nefehâtü'l-Üns; s.196
2) Nefehât-ül-Üns Tercümesi.; s.250
3) Tabakât-ı Ensârî; s.384
4) Sefînetü'l-Evliyâ; s.148
5) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.4, s.19
EBÛ ALİ RODBÂRÎ;
Dokuzuncu asrın sonlarında, onuncu asrın başlarında Bağdât'ta ve Mısır'da yaşamış evliyânın
büyüklerinden. İsmi Ahmed bin Muhammed'dir. Künyesi Ebû Ali olup Rodbârî nisbesiyle
meşhurdur. Doğum târihi bilinmemektedir. Bağdât'ta doğdu. 933 (H.321) senesinde Mısır'da
vefât etti. Kabri, Karafe kabristanında Zünnûn-ı Mısrî'nin kabri yakınındadır.
Zamânının ilim ve mârifet merkezlerinden olan Bağdât'ta dünyâya gelen Ebû Ali Rodbârî,
küçük yaşından îtibâren ilim öğrenmeye başladı. Âlim ve velîlerin ilim meclislerinde ve
sohbetlerinde bulunarak kendini yetiştirdi. Ebü'l-Abbas bin Süreyc'den fıkıh ilmini tahsîl etti.
Hadîs ilmini İbrâhim Hasbî'den öğrendi. Tasavvufa karşı alâka duydu.
Ebû Ali Rodbârî'nin tasavvufa yönelişinin sebebi şöyle nakledilir: Cüneyd-i Bağdâdî
hazretleri
mescidde birisi ile sohbet ediyordu. Bir ara o kimseye; "Ey kardeşim, iyi dinle!" diye îkâzda
bulundu. Bu îkâzın kendine yapıldığını kabûl eden Ebû Ali Rodbârî, Cüneyd-i Bağdâdî
hazretlerini dinlemeye başladı. Cüneyd-i Bağdâdî'nin sohbeti o kadar tatlı ve tesirli idi ki,
sözleri Ebû Ali Rodbârî'nin gönlünde yer etti. Bundan sonra kendini tasavvuf yoluna verip
Cüneyd-i Bağdâdî'nin sohbetlerine devâm etti.
Uzun müddet Cüneyd-i Bağdâdî'nin hizmetinde ve sohbetlerinde bulunarak tasavvuf yolunda
ilerledi. Ayrıca, Ebü'l-Hüseyin Nûrî, Ebû Hamza, Mes'ûd er-Remlî, Sa'leb, İbrâhim Ceyzî ve
başka zâtların sohbetlerinde bulunup, yüksek ilimlerinden istifâde etti ve feyz aldı. Şam'da