Evliyalar Ansiklopedisi - Turkiye Gazetesi Yayinlari

Ebû Abdullah Mağribî zâhir ve bâtın (kalp) ilimlerinde Allahü teâlâya tevekkül etmekte,
güvenmekte çok yüksek bir derecede olup, şaşılacak sözler sâhibi idi. Vakitlerini Allahü
teâlânın rızâsına uygun bir şekilde geçirir, bu hususta; "Amellerin en kıymetlisi, vakitlerini,
Allahü teâlânın rızâsına uygun olarak değerlendirmektir." buyururdu.
Herkese karşı çok şefkatli idi. Talebelerine bir gün; "Mâsiyet günah irtikâb etmiş, işlemiş
olan müslümanlara rahmet gözüyle bakmayan kimseler, bizim yolumuzdan ayrılmış sayılır."
buyurdu.
Kendisine insanların en aşağısı kimdir? diye sordular. O; "İnsanların en aşağısı, zengine
zengin olduğu için, kıymet verip, onun karşısında zelîl olan kimsedir. İnsanların kıymetlisi
de, fakirlere hürmet edip tevâzu gösteren zenginlerdir." buyurdu.
Fakir fukarâya merhâmetli olmayı anlatırdı. Bu hususta; "Allahü teâlânın takdirine râzı olup
sıkıntılara sabreden fakirler, yeryüzünde, Allahü teâlânın emin kullarıdır. Onlar hürmetine,
Allahü teâlâ diğer insanları belâlardan muhâfaza eder." derdi.
Kulun, Allahü teâlânın emirlerine göre hareket etmesi gerektiğini söylerdi.
"Kul olduğunu iddiâ edip, şahsî arzuları da bulunan kimse bu iddiâsında yalancıdır. Çünkü,
kulun arzuları bulunmamalı, sâhibinin irâdesi istikâmetinde hareket etmelidir." buyurdu.
Gurbete çıkanları üç şeyin süslediğini anlatırdı; "Bunların birincisi güzel edep, ikincisi güzel
ahlâk, üçüncüsü şüpheli kimselerden uzak kalmaktır." derdi.
İbrâhim bin Şeybân anlatır: "Hocam Ebû Abdullah Mağribî hazretlerinin sıkılıp rahatsız
oldukları bir gün gördüm. O da Tûr Dağına çıktığımız gündü. Orada bir ağacın altına oturup
sırtını o ağaca dayadı ve bize; "Kişi ancak yalnız kalmak sâyesinde Rabbiyle olmakla rahata
kavuşur." buyurdu. Sonra titredi ve sarsıldı. O zaman etraftaki kayalar da bir müddet titredi.
Hocamın bu hâli geçince, sanki kabirden kalkmış gibi bir hâli vardı."
1) Tabakât-us-Sûfiyye; s.242
2) Hilyet-ül-Evliyâ; c.10, s.335
3) Risâle-i Kuşeyrî; s.130
4) Nefehât-ül-Üns Tercümesi; s.142
5) Tabakât-ül-Kübrâ; c.1, s.130
6) Tezkiret-ül-Evliyâ; c.2, s.94
7) Tabakât-ı Evliyâ; s.402
8) Tabakât-ı Ensârî; s.204
9) Câmiu Kerâmât-il-Evliyâ; c.1, s.101
10) Sıfat-üs-Safve; c.4, s.276
11) Hazînet-ül-Asfiyâ; c.2, s.161
12) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.3, s.132
13) Nefehât-ül-Üns; s.91
EBÛ ABDULLAH EL-MEHÂÎ;
Evliyânın büyüklerinden ve fıkıh âlimlerinden. Künyesi Ebû Abdullah, ismi Câfer bin
Abdürrahîm el-Mehâî'dir. Cünd şehrine yakın bir yerde ikâmet etti. Açık kerâmetleri görüldü.
1067 (H.460) senesinde, oturduğu köyde vefât etti. Fıkıh ilmi üzerine birçok eser yazdı. Ebû
Abdullah, çok ibâdet eden, zühd sâhibi, sâlih, haram ve şüphelilerden kaçmasıyla meşhûr bir